មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរកឃើញថា អាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិដោះស្រាយជម្លោះក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការភាគច្រើន បានប្រើឥទ្ធិពលបង្ខំឲ្យគូភាគីបញ្ចប់រឿងរ៉ាវជាជាងប្រើច្បាប់ ឬក្បួនខ្នាតដែលមានស្រាប់។ ការលើកឡើងនេះ បន្ទាប់ពីអភិបាលខេត្តពោធិ៍សាត់ មានមោទនភាពចំពោះខ្លួនឯង ដែលដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លីបានជោគជ័យជាច្រើនករណីក្នុងនាមលោកជាអភិបាលខេត្ត។
អភិបាលខេត្តពោធិ៍សាត់ លោក ម៉ៅ ធនិន ថាលោកដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លីបានជោគជ័យប្រមាណ ១៤០ករណី តាមយុទ្ធសាស្ត្រឈ្នះៗរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងរយៈពេលជាងបីឆ្នាំ ដែលលោកឡើងកាន់តំណែងជាអភិបាលខេត្ត។ លោកតម្រូវឲ្យគូភាគីទំនាស់បើកចិត្តទូលាយ និយាយដោយភាពស្មោះត្រង់ ត្រឹមត្រូវ ហើយត្រូវសម្បទានគ្នាទៅវិញទៅមក ទើបពុំមានអ្នកចាញ់ គឺឈ្នះទាំងអស់គ្នា។
សារព័ត៌មានហ្វ្រេសញូវ (Fresh News) ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែមេសា ដោយស្រង់សម្ដីអភិបាលខេត្តពោធិ៍សាត់ លោក ម៉ៅ ធនិន ក្នុងឱកាសដែលលោកចុះដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លីនៅស្រុកភ្នំក្រវ៉ាញ ថា លុយ និងទ្រព្យសម្បត្តិយើងអាចរកមកពេលណាក៏បាន គ្រាន់តែយូរ ហើយនិងឆាប់ ប៉ុន្តែចំណងមិត្តភាពរវាងបងប្អូនកូនក្មួយ និងអ្នកភូមិផងរបងជាមួយ គឺមានជារៀងរហូត។ បើបងប្អូននៅតែបន្ត គឺគ្មានអ្វីដែលនៅសេសសល់នោះទេ វាអស់ទាំងថវិកា និងពេលវេលា តែបើបងប្អូនយល់ព្រមតាមការសម្របសម្រួល និងស្រុះស្រួលគ្នាហើយនោះ ខ្ញុំនឹងបញ្ចប់ទំនាស់នេះចាប់ពីពេលនេះតទៅ។
មន្ត្រីសមាគមអាដហុក (ADHOC) ថាអភិបាលខេត្តពោធិ៍សាត់ និងខេត្តកំពង់ធំ សកម្មជាងគេក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លី បើប្រៀបធៀបនឹងបណ្ដាខេត្តទាំងអស់នៅទូទាំងប្រទេស។ តែយុទ្ធសាស្ត្រឈ្នះៗ ឬការប្រើឥទ្ធិពលអំណាចដើម្បីដោះស្រាយជម្លោះ គឺមិនបានជោគជ័យទាំងអស់នោះទេ ពេលណាភាគីណាមួយមានឥទ្ធិពលខ្លាំង ឬខាតប្រយោជន៍ច្រើនពេក។
អ្នកនាំពាក្យសមាគមអាដហុក (ADHOC) លោក សំ ច័ន្ទគា ថ្លែងនៅថ្ងៃទី២៩ ខែមេសា ថា អាជ្ញាធរមិនបានយកក្បួនខ្នាតដោះស្រាយជម្លោះដែលតាក់តែងដោយកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍សហប្រជាជាតិ (UNDP) សហការជាមួយក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក្រសួងយុត្តិធម៌ ទៅអនុវត្តនោះទេ គឺនៅដោះស្រាយតាមរបៀបប្រើឥទ្ធិពល ឬជាម៉ែជាឪនៃគូភាគីជម្លោះ ដែលធ្វើឲ្យគូភាគីទទួលយកដោយមិនអស់ចិត្ដ៖ «ការប្រើឥទ្ធិពលបង្ខំឲ្យភាគីបញ្ចប់រឿង គឺគាត់មិនសប្បាយចិត្តទេ។ ជួនកាលយកដោយមិនពេញចិត្ត យកដោយទឹកភ្នែក ដែលយើងធ្លាប់ជួប។ អាហ្នឹងហើយដែលបង្កើតឲ្យមានជម្លោះឡើងវិញ»។
ឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងនេះ អភិបាលខេត្តពោធិ៍សាត់ លោក ម៉ៅ ធនិន ថាវិធានការច្បាប់ចាំបាច់ត្រូវតែប្រើ ប៉ុន្តែការយល់ដឹងរបស់ពលរដ្ឋនៅមានកម្រិត លោកត្រូវដោះស្រាយតាមស្ថានភាពជាក់ស្ដែង។ ចំណែកជម្លោះដីធ្លីនៅឃុំថ្មដា វិញ លោកជឿថាអាចដោះស្រាយចេញ ដោយលោកបានចាត់ឲ្យអភិបាលរងខេត្តម្នាក់ និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនៅមូលដ្ឋាន ដើម្បីដោះស្រាយហើយ៖ «អត់មានបញ្ហាអីទេបង ពីព្រោះបញ្ហាទាំងអស់យើងក្ដាប់បាន។ សំខាន់បំផុតយើងដោះស្រាយចុះទៅផ្ទាល់ជាមួយបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ។ បើចំពោះខ្ញុំ ក្នុងការវាយតម្លៃគ្រប់បញ្ហាទាំងអស់ដែលខ្ញុំបានដោះស្រាយកន្លងមកនេះ គឺមិនមានបញ្ហាអីទេ»។
ពលរដ្ឋម្នាក់នៅឃុំថ្មដា ស្រុកវាលវែង ដែលមានជម្លោះដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុន អឹម.ឌី.អេស (MDS) របស់លោកឧកញ៉ា ទ្រី ភាព គឺលោកស្រី យ៉ុង រ៉ាន់ ថាតាំងពីឆ្នាំ២០១០ ដែលជម្លោះបានកើតឡើង រូបគាត់ និងអ្នកភូមិខ្លះទៀតមិនដែលទទួលបានយុត្តិធម៌ក្នុងការដោះស្រាយឡើយ។ លោកស្រីថា អាជ្ញាធរខេត្តថាដោះស្រាយតែមាត់ ប៉ុន្តែភាគីក្រុមហ៊ុននៅតែបន្តរំលោភបំពានរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន៖ «ដំណោះស្រាយរបស់ខេត្ត គឺពួកគាត់អត់ទាន់ដោះស្រាយអីឲ្យបានជាលទ្ធផលដល់ពួកខ្ញុំទេ។ ខ្ញុំយល់ថា អយុត្តិធម៌។ គាត់ហៅពួកខ្ញុំទៅដោះស្រាយ គ្រាន់និយាយតែមាត់ទេ សាច់ការដែលថាដោះអត់កើតបានជាលទ្ធផលនៅឡើយទេ»។
លោក សំ ច័ន្ទគា បានផ្ដល់យោបល់ដោយផ្អែកលើគោលការណ៍ដោះស្រាយជម្លោះក្រៅប្រព័ន្ធថា ការដោះស្រាយជម្លោះមានច្រើនដំណាក់កាល ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរត្រូវផ្ដល់សិទ្ធិស្មើគ្នាចំពោះគូភាគី។ ភាគីនីមួយៗមានសិទ្ធិដាក់លក្ខខណ្ឌលើសពីពីរ ហើយត្រូវរើសយកលក្ខខណ្ឌប្រហាក់ប្រហែលដែលភាគីទាំងសងខាងបានដាក់មកជជែក ទើបជម្លោះអាចដោះស្រាយចេញ ឬគូភាគីទទួលយកដោយអស់ចិត្ត៕