
ប្រជាសហគមន៍នៅឃុំធ្មា ស្រុកជ័យសែន ខេត្តព្រះវិហារ បារម្ភថា ដើមច្បោះជ័ររបស់ពួកគាត់នឹងអាចវិនាសនៅថ្ងៃខាងមុខមិនខាន ប្រសិនបើគ្មានវិធានការទប់ស្កាត់ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពនោះទេ។ ក្តីបារម្ភនេះ ក្រោយពេលក្រុមជនល្មើសសម្រុកចូលកាប់ដើមច្បោះជ័រ របស់អ្នកភូមិនៅពេលយប់ឥតឈប់ឈរ ដែលធ្វើឱ្យប្រជាសហគមន៍ពិបាកក្នុងការចុះទប់ស្កាត់។
ប្រជាសហគមន៍ដែលមានដើមច្បោះជ័រ នៅឃុំធ្មា ក្នុងតំបន់ព្រៃឡង់ ស្នើសុំឱ្យអាជ្ញាធរ ដែនដី និង មន្ត្រីជំនាញចាត់វិធានការលើក្រុមជនល្មើស ដែលនាំគ្នាលួចកាប់ដើមច្បោះ ជ័ររបស់ពួកគាត់។ បន្ថែមពីនេះ ដើម្បីឱ្យការទប់ស្កាត់មានប្រសិទ្ធភាព អាជ្ញាធរគប្បីស្រាវជ្រាវរកឈ្មួញនៅពីក្រោយខ្នង ពលរដ្ឋដែលគេជួលឱ្យចូលទៅកាប់ដើមច្បោះជ័រទាំងនោះដើម្បីយកមកផ្ដន្ទាទោសតាមច្បាប់។
ប្រជាសហគមន៍នៅភូមិភ្ញាក់រលឹក ឃុំធ្មា លោក គង់ ថេន ឱ្យដឹងថា ចាប់តាំងពីពាក់កណ្តាលខែកុម្ភៈមក ដើមច្បោះជ័ររបស់គាត់ ជាង ១០០ដើម ត្រូវបានជនល្មើសលួចកាប់បំផ្លាញ។ បុរសដែលមានដើមច្បោះជ័រ ជាង ពីររយដើមរូបនេះ បញ្ជាក់ថា មុខរបរដងជ័រទឹក ជាមុខរបរសំខាន់ទីពីរ បន្ទាប់ពីរបរធ្វើស្រែចម្ការ ប៉ុន្តែរបរនេះ បច្ចុប្បន្នកំពុងប្រឈមក្ដីវិនាសដោយសកម្មភាពលួចកាប់ដើមច្បោះជ័រឥត ស្រាកស្រាន្តពីសំណាក់ក្រុមជនល្មើស ដោយពុំទាន់មានវិធានការទប់ស្កាត់ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពនៅឡើយ៖ «បារម្ភដែរ ស្ដាយមិនដឹងធ្វើម៉េចទៀត។ បានអីទៀតសម្រាប់កូនចៅទៅមុខទៀត បានអីដងជ័រទៀត»។
របាយការណ៍របស់បណ្ដាញការពារព្រៃឡង់ឱ្យដឹងថា ព្រៃអភិរក្សជម្រកសត្វមួយនេះដែលមានទំហំជាង ៤៣ម៉ឺនហិកតារ គឺជាប្រភពផ្ដល់អនុផលព្រៃឈើយ៉ាងសំខាន់សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលភាគច្រើនជាជនជាតិភាគតិចប្រមាណ ៦ម៉ឺន គ្រួសារ ហើយស្មើនឹងចំនួនប្រជាជនជាង ២០ម៉ឺននាក់ រស់នៅជាប់តំបន់ព្រៃឡង់ រួមមាននៅ ខេត្តព្រះវិហារ កំពង់ធំ ស្ទឹងត្រែង និងក្រចេះ។ របរដែលសំខាន់ជាងគេរបស់ប្រជាសហគមន៍គឺ របរដងជ័រទឹក ដែលយកចេញពីដើមឈើទាល ឬដើមត្រាច។គណៈកម្មការក្រុមស្នូល និងជាទីប្រឹក្សាបណ្ដាញការពារព្រៃឡង់ ខេត្តព្រះវិហារ អ្នកស្រី ភោគ ហុង មានប្រសាសន៍ថា ប៉ុន្មានថ្ងៃនេះ មានអ្នកភូមិមកប្រាប់ថា ដើមច្បោះជ័ររបស់ពួកគាត់រាប់សិបដើមរងការកាប់បំផ្លាញជាបន្តបន្ទាប់។ អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា ក្រុមជនល្មើសធ្វើសកម្មភាពនៅពេលយប់ ដែលធ្វើឱ្យសហគមន៍ និងមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធពិបាកចុះបង្ក្រាប។ អ្នកស្រីឱ្យដឹងទៀតថា ក្រុមជនល្មើសភាគច្រើនត្រូវបានគេជួលមកពីខេត្តផ្សេងៗ ដើម្បីកាប់និងដឹកជញ្ជូនដើមច្បោះទាំងនោះ លក់ទៅឱ្យឈ្មួញ។ អ្នកស្រីថា ការបាត់បង់ដើមច្បោះជ័រ មិនត្រឹមធ្វើឱ្យបាត់បង់មុខរបរដងជ័រទឹកនិង បាត់បង់ប្រាក់ចំណូល របស់ប្រជាសហគមន៍ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជម្រកសត្វព្រៃ និងបរិស្ថានទៀតផង៖ «មានតែប្រមូលគ្នាទៅ ជំរុញគាត់ទៅជួយការពារអី ប៉ុន្តែជំរុញវាមិនឈ្នះហ្នឹងណា។ ឥលូវវាទៅលួចយប់ កាប់យប់ គ្មានអីចុះចាប់ទៀត»។
ប្រភពដដែលបញ្ជាក់ថា កាលពីមុនពលរដ្ឋនៅភូមិភ្ញាក់រលឹក ក្នុងចំណោម អ្នកភូមិ២រយគ្រួសារ គឺ មានប្រមាណ ១រយគ្រួសារ មានដើមច្បោះជ័រ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នថយចុះច្រើនគួរឱ្យបារម្ភ។ មេឃុំធ្មា លោក ទុំ សឿង មិនបានមានប្រសាសន៍បែបណាទេ ដោយទូរស័ព្ទចូល លោកចុះបិទទៅវិញ។
អាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តព្រះវិហារ លោក អ៊ា សុខា បាននៅឡើយ នៅថ្ងៃទី១៨ មីនា។
យ៉ាងនេះក្តី អ្នកស្រី ភោគ ហុង មើលឃើញថា មន្ត្រីបរិស្ថាន ថ្នាក់ក្រោម បានខិតខំទប់ស្កាត់បទល្មើសទាំងនោះដែរ ប៉ុន្តែដោយសារកម្លាំងមន្ត្រីជំនាញមានចំនួនតិចតួចពេក ម្យ៉ាងសកម្មភាពជនល្មើសលួចធ្វើឡើងនៅពេលយប់ផង បណ្តាលឱ្យការងារអភិរក្សដើមច្បោះជ័រជួបការលំបាក។
អ្នកសម្របសម្រួលលេខាធិការដ្ឋានបណ្ដាញព្រៃឡង់ លោក សេង សុខហេង កត់សម្គាល់ថា ដើមច្បោះជ័ររបស់ប្រជាសហគមន៍ ពិតជាទទួលរងការកាប់បំផ្លាញជាបន្តបន្ទាប់ប្រាកដមែន ហើយបញ្ហានេះ មិនមែនកើតឡើងតែនៅក្នុងខេត្តព្រះវិហារប៉ុណ្ណោះទេ។ លោកមើលឃើញថា ប្រជាសហគមន៍កាន់តែបារម្ភពីវាសនាដើមច្បោះជ័ររបស់ខ្លួន ថា នឹងអាចបាត់បង់នៅពេលខាងមុខប្រសិនបើគ្មានវិធានការទប់ស្កាត់ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព។ ក្រៅពីនេះ ពួកគេបារម្ភពីសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន ពិសេសសកម្មភាពចុះល្បាតនៅពេលយប់តែម្ដង ព្រោះក្រុមជនល្មើសមួយចំនួនមានទាំងកាំភ្លើង ឬអាវុធកែច្នៃទៀតផង៖ «អ្នកការពារគឺគាត់មិនមានអាវុធ គឺគាត់មានតែកម្លាំងមានឆន្ទៈ ហើយគាត់ធ្វើការងារដោយសុចរិត ហើយអ្នកដែលកាប់គឺគេមានខ្នងបង្អែកជាមន្ត្រី មានអំណាច មានទាំងអាវុធ។ អ៊ីចឹងហើយ វាជាផ្នែកមួយដែលធ្វើឱ្យពួកគាត់មានការលំបាក»។
លោក សេង សុខហេង យល់ថាប្រសិនបើរបបលោក ហ៊ុន សែន មានឆន្ទៈពិតប្រាកដដើម្បីការពារព្រៃឡង់ ពិសេសការពារដើមច្បោះជ័រ របស់អ្នកភូមិឱ្យនៅគង់វង្ស គឺ មិនមានអ្វីជាឧបសគ្គនោះឡើយ។ លោកថា អាជ្ញាធរ និងមន្ត្រីជំនាញ គ្រាន់តែរឹតបន្តឹងការយាមកាមនៅច្រកចេញចូលព្រៃឡង់ និងអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានម៉ឹងមាត់។ ជាងនេះទៀត របបលោក ហ៊ុន ត្រូវស៊ើបអង្កេត រកមេខ្លោង នៅពីក្រោយខ្នងបទល្មើស ហើយចាប់ពួកគេយកមកផ្ដន្ទាទោសតាមច្បាប់ដោយគ្មានការរើសអើង។ បន្ថែមពីនេះផ្ដល់សិទ្ធិអំណាច និងសហការជាមួយបណ្ដាញសហគមន៍ ឱ្យបានទូលំទូលាយ និងបញ្ឈប់ការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពួកគាត់ជាដើម៕