ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលផ្នែកនយោបាយ និងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិលើកឡើងថា ជនបរទេសដែលប្រើប្រាស់មធ្យោបាយទុច្ចរិត ដើម្បីទទួលបានសញ្ជាតិខ្មែរគួរត្រូវទទួលទោស។ កាលពីដើមខែមីនា នេះ សារទូរស័ព្ទរវាងជនបរទេសម្នាក់ និងកូនប្រុសលោក ហ៊ុន សែន គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈ បានបង្ហាញថា អ្នកទាំងពីរបានឃុបឃិតគ្នាដើម្បីផ្ដល់សញ្ជាតិខ្មែរ ដោយមិនចាំបាច់ឆ្លងកាត់យន្តការផ្លូវច្បាប់។
ក្រុមអ្នកច្បាប់អះអាងថា ប្រសិនបើជនណាមានបំណងប្រើយុទ្ធសាស្ត្របំភិតបំភ័យស្មារតីប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដើម្បីដោះដូរនឹងការបានសញ្ជាតិខ្មែរនោះ គឺជននោះកំពុងប្រព្រឹត្តបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌធ្ងន់ធ្ងរក្នុងការធ្វើឲ្យចលាចលដល់ស្ថិរភាព និងសន្តិសុខសង្គម ចំណែកឯសម្របសម្រួលវិញក៏អាចមានទោសដូចគ្នាដែរ។
មេធាវីនៃការិយាល័យអង្គការក្រុមអ្នកច្បាប់ការពារសិទ្ធិកម្ពុជា លោក ហុង គឹមសួន បានប្រាប់អាស៊ីសេរី តាមទូរស័ព្ទថា ជនបរទេសទាំងឡាយណាដែលមានបំណងបំផ្លាញភាពសុខដុមរមនារបស់ពលរដ្ឋខ្មែរ ដើម្បីបម្រើមហិច្ឆតារបស់ក្រុមណាមួយ ជននោះអាចចាត់ទុកជាចារកម្មក្នុងការធ្វើវិទ្ធង្សនាបំផ្លាញសុខសន្តិភាពរបស់ប្រទេស៖ «ជនបរទេសទាំងឡាយណាដែលមកបំផ្លាញសេចក្តីសុខ ឬសុខសន្តិភាព និងបំផ្លាញការអនុវត្តច្បាប់ដ៏ល្អរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរ គឺត្រូវតែចោទប្រកាន់ជននោះ ឬខ្មាំងនោះពីករណីញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ៍»។
ការអះអាងរបស់លោក ហុង គឹមសួន ធ្វើឡើងក្រោយសារឆ្លើយឆ្លងឯកជនជាង ១០០ទំព័ររបស់គ្រួសារត្រកូល "ហ៊ុន" និងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ត្រូវបានបញ្ចេញឲ្យអ្នកសារព័ត៌មាន កាលពីថ្ងៃទី១ ខែមីនា។
ក្នុងសារបែកធ្លាយនោះ ជនជាតិប៉ាគីស្ថាន ម្នាក់ឈ្មោះ ចូសេហ្វ ម៉ាត់ស៊ូ (Joseph Matthews) បានសរសេរទៅកាន់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កូនប្រុសរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ដើម្បីសុំសញ្ជាតិខ្មែរតាមរយៈការដោះដូរគម្រោងមួយដែលមានឈ្មោះថា Psychological Tactics: Fear Factor ឬជាភាសាខ្មែរហៅថា យុទ្ធវិធីបែបចិត្តសាស្ត្រសម្រាប់ការបំភិតបំភ័យ ដែលជាផ្នែកមួយនៃយុទ្ធសាស្ត្របោះឆ្នោត។ នៅថ្ងៃទី១៦ ខែធ្នូ ចូសេហ្វ ម៉ាស៊ូ បានសរសេរមកកាន់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ម្ដងទៀត ដោយបង្ហាញពីសេចក្ដីត្រេកអរដែលបុរសរូបនេះទទួលសញ្ជាតិខ្មែរដូចបំណង ហើយប្ដេជ្ញាបម្រើគ្រួសារត្រកូល "ហ៊ុន" តាមជំនាញ និងសមត្ថភាព។
អាស៊ីសេរី មិនអាចសុំសេចក្ដីអត្ថាធិប្បាយឈ្មោះ ចូសេហ្វ ម៉ាត់ស៊ូ និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បាននៅឡើយទេ។
អ្នកឃ្លាំមើលនយោបាយនៅកម្ពុជា អះអាងថា សមត្ថកិច្ចទីក្រុងភ្នំពេញ ត្រូវបើកការស៊ើបអង្កេតករណីបានសញ្ជាតិខ្មែរ តាមរយៈការដោះដូរយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងបំណងទុច្ចរិតមកលើពលរដ្ឋ។
អ្នកវិភាគឯករាជ្យលោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ មានប្រសាសន៍ថា ពលរដ្ឋអាចតវ៉ាបញ្ហាសញ្ជាតិនេះតាមរយៈយន្តការ ឬនីតិវិធីរបស់រដ្ឋសភា៖ «យើងអាចតវ៉ាបានតាមរយៈសភា ហើយបើបានដឹងអ៊ីចឹងគឺតំណាងរាស្ត្រណាមួយអាចកោះហៅជនពាក់ព័ន្ធមកសាកសួរ ហើយអាចធ្វើការស៊ើបអង្កេតថែមទៀតផង»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោកនាយឧត្ដមសេនីយ៍ ខៀវ សុភ័គ បានបដិសេធថា លោកមិនដែលទទួលបានលិខិតអន្តរាគមន៍ណាមួយពីលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដើម្បីជួយជនជាតិប៉ាគីស្ថាន ឈ្មោះ ចូសេហ្វ ម៉ាត់ស៊ូ នោះឡើយ។ លោកបន្តថា ជនណាក៏ដោយឲ្យតែមានសញ្ជាតិខ្មែរ ជននោះអាចជ្រើសរើសគណបក្សនយោបាយណាដែលខ្លួនពេញចិត្ត៖ «មិនដែលឃើញមានហត្ថលេខារបស់ឯកឧត្ដម ហ៊ុន ម៉ាណែត ដើម្បីអន្តរាគមន៍សុំសញ្ជាតិឲ្យជនជាតិប៉ាគីស្ថានម្នាក់ហ្នឹងផង។ និយាយឲ្យចំមិនខ្វល់ថា ជនជាតិណាជាជនណាទេ គឺក្រោយពីការស៊ើបសួរតាមផ្លូវច្បាប់រួចហើយ ពេលនោះជំនាញគឺគេធ្វើតាមជំនាញហើយ»។
មាត្រា៨ នៃច្បាប់ស្ដីពីសញ្ជាតិឆ្នាំ១៩៩៦ ចែងថា ជនបរទេសដែលអាចសុំចូលសញ្ជាតិខ្មែរបានលុះត្រាមានលិខិតបញ្ជាក់ថា មានគំនិតមារយាទ និងសីលធម៌ល្អដែលចេញដោយមេឃុំ ឬចៅសង្កាត់នៃទីលំនៅរបស់ខ្លួន។ មានលិខិតថ្កោលទោសបញ្ជាក់ថា ពុំដែលមានទោសពីបទព្រហ្មទណ្ឌណាមួយ ហើយរស់នៅជាប់លាប់ក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា រយៈពេល ៧ឆ្នាំ។ ចេះនិយាយ សរសេរ យល់ដឹងពីប្រវត្តិ និងទទួលយកបានពីប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់របស់ខ្មែរ។ មានបញ្ញា និងកាយសម្បទាដែលមិននាំឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ ឬនាំឲ្យមានបន្ទុកដល់ជាតិ។
ចំណែកមាត្រា៤៩៥ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌចែងថា ជនទាំងឡាយណាដែលបង្កភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គមដោយមធ្យោបាយណាមួយ ជននោះត្រូវផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ៦ខែ ដល់ ២ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ១លានរៀល ដល់ ៤លានរៀល។
ការបែកធ្លាយសារសន្ទនាជាសំឡេងក្ដី ឬជាសំណេរក្ដីហាក់កំពុងពេញនិយមខ្លាំងនៅកម្ពុជា ខណៈការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ ខិតជិតចូលមកដល់។ សារខ្លះគេឃើញមានការបែកធ្លាយក្នុងបំណងបំផ្លាញប្រជាប្រិយភាពរបស់ក្រុមបក្សប្រឆាំង ប៉ុន្តែសារខ្លះ ក៏មានការភ្លាត់ស្នៀតបែកធ្លាយសារពីក្រុមអ្នកមានអំណាចដែលបង្ហាញអាថ៌កំបាំងនៃការធ្វើជំនួញ និងការប្រើយុទ្ធសាស្ត្រដើម្បីបំភិតបំភ័យពលរដ្ឋសម្រាប់ក្ដោបក្ដាប់អំណាចដែរ។
កន្លងមកមានការបែកធ្លាយសាររបស់គ្រួសារត្រកូល "ហ៊ុន" គឺនៅបន្ទាប់ពីមានការបែកធ្លាយខ្សែអាត់សំឡេងរបស់មន្ត្រីបក្សប្រឆាំងពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងអាស្រូវស្នេហាលើគណនីហ្វេសប៊ុក (Facebook) មួយឈ្មោះ "សីហា" កាលពីខែកុម្ភៈ។ ប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយមក គណនីហ្វេសប៊ុក ឈ្មោះ "សីហា" នេះ បានបង្ហោះខ្សែអាត់សំឡេងឆ្លើយឆ្លងរវាងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា ថែមទៀត។
កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែមីនា លោក ហ៊ុន សែន បានប្រកាសទទួលស្គាល់ថា សំឡេងនៅក្នុងខ្សែអាត់នោះពិតជាសំឡេងរបស់លោក។ លោក ហ៊ុន សែន ថែមទាំងគំរាមបញ្ចេញខ្សែអាត់សំឡេងនេះបន្ថែមទៀត ប្រសិនបើលោក កឹម សុខា គណបក្សប្រឆាំងមិនព្រមទទួលស្គាល់សំឡេងដែលបែកធ្លាយនោះ៖ «អ្នកឯងចង់សាកទេ! បើចង់សាក ខ្ញុំទម្លាយចេញទាំងអស់ ទាំងពីក្នុង WhatsApp SMS។ តិចលោអ្នកឯងថាខ្ញុំជាមនុស្សមិនបានការ? គ្រាន់តែស្តុកឯកសារដែលអ្នកឯង SMS មកខ្ញុំ។ អ្នកឯង WhatsApp មកខ្ញុំ អ្នកឯង Telegram មកខ្ញុំ អ្នកឯង Line មកខ្ញុំ។ អ្នកឯងចង់ឲ្យខ្ញុំបញ្ចេញទេ ខ្ញុំនឹងបញ្ចេញឲ្យអ្នកឯងមើលទាំងអស់ ហើយចាំមើលវាយ៉ាងម៉េច»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលនិយាយថា ការប្រកាសរបស់លោក ហ៊ុន សែន ជាការគំរាមខុសច្បាប់ និងផ្ទុយពីគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ។
នាយកប្រតិបត្តិទទួលបន្ទុកកិច្ចការតំបន់អាស៊ីរបស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) លោក ប្រ៊ែត អាដាម (Brad Adams) បានប្រាប់អាស៊ីសេរី តាមទូរស័ព្ទថា លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវតែទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់នូវការគំរាមប្រើអំពើហិង្សាមកលើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ៖ «ខ្ញុំមានការភ្ញាក់ផ្អើលជាខ្លាំងដែលលោក ហ៊ុន សែន ទទួលស្គាល់ជាសាធារណៈថា សំឡេងក្នុងខ្សែអាត់ដែលបែកធ្លាយនោះជាសំឡេងពិតរបស់លោក។ លោក ហ៊ុន សែន គិតថា ការបែកធ្លាយខ្សែអាត់សំឡេងនោះគឺដើម្បីធ្វើឲ្យលោក កឹម សុខា អាម៉ាស់មុខ តែតាមការពិតវាជាការគំរាមកំហែងប្រើអំពើហិង្សាដោយផ្ទាល់ប្រឆាំងនឹងក្រុមបក្សប្រឆាំង។ នេះជាបទល្មើសឧក្រិដ្ឋមួយ ដូច្នេះលោក ហ៊ុន សែន បានសារភាពថា លោកជាអ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌក្នុងកិច្ចសន្ទនានោះ។ ជាងនេះទៅទៀត លោកក៏បានទទួលស្គាល់ដែរថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានរំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញ រំលោភច្បាប់ទូរគមនាគមន៍ និងច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌរបស់ប្រទេស តាមរយៈការលួយថតសំឡេងអ្នកដទៃ និងបំពានសិទ្ធិឯកជនរបស់អ្នកដទៃ»។
មាត្រា៩៧ នៃច្បាប់ស្ដីពីទូរគមនាគមន៍ចែងថា ការលបស្តាប់ ឬការលបថតការសន្ទនាដោយការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធទូរគមនាគមន៍ ដោយបុគ្គលដែលពុំមែនជាភាគីនៃការសន្ទនា ត្រូវផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ១ខែ ទៅ ១ឆ្នាំ និងទទួលពិន័យជាប្រាក់ពី ១សែនរៀល ទៅ ២លានរៀល។ លើកលែងតែការស្ដាប់ ឬការថតការសន្ទនានោះ ធ្វើឡើងដោយមានការយល់ព្រមពីបុគ្គលដែលមានការពាក់ព័ន្ធ៕