ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅតាមបណ្ដោយផ្លូវស្រែអំពិល ស្ថិតក្នុងភូមិស្ដៅកន្លែង៥ ឃុំដីឥដ្ឋ ស្រុកកៀនស្វាយ ខេត្តកណ្ដាល ជាច្រើនគ្រួសារ កំពុងព្រួយបារម្ភខ្លាចអាជ្ញាធរមិនផ្ដល់ដីឲ្យពួកគាត់ដើម្បីសាងសង់លំនៅឋានឡើងវិញ ក្រោយពីទាហានបានបង្ខំឲ្យពួកគាត់រុះរើផ្ទះទាំងតក់ក្រហល់ ដើម្បីយកដីពង្រីកផ្លូវ។ ក្រៅពីព្រួយបារម្ភ ក្រុមពលរដ្ឋក៏អំពាវនាវឲ្យថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល ត្រូវស្វែងរកដំណោះស្រាយសមរម្យជូនពលរដ្ឋរងផលប៉ះពាល់។
ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅតាមបណ្ដោយផ្លូវលំស្រែអំពិល ព្រួយបារម្ភថា ពួកគាត់មិនអាចទៅរកកន្លែងណាផ្សេង ដើម្បីតាំងទីលំនៅឋានឡើងវិញឡើយ ប្រសិនបើអាជ្ញាធរបណ្ដេញពួកគាត់ចេញពីលំនៅឋាននាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ ការព្រួយបារម្ភនេះ ស្របពេលពលរដ្ឋនៅភូមិស្ដៅកន្លែង៥ ប្រកាសមិនប្រឆាំងជំទាស់នឹងគម្រោងពង្រីកផ្លូវរបស់រដ្ឋាភិបាលឡើយ ហើយពួកគាត់សុខចិត្តរុះរើផ្ទះតាមការចង់បានរបស់អាជ្ញាធរ និងបង្កើតជាកូនរោងរស់នៅកន្លែងចាស់បណ្ដោះអាសន្ន ដើម្បីរង់ចាំដំណោះស្រាយពីអាជ្ញាធរ។
ម្ចាស់ផ្ទះឈើប្រក់ដោយស័ង្កសីស្ថិតក្នុងភូមិស្ដៅកន្លែង៥ ឃុំដីឥដ្ឋ លោកស្រី ដុន ហាន ថ្លែងប្រាប់អាស៊ីសេរីថា កាលពីល្ងាចថ្ងៃទី២៤ កុម្ភៈ មានកម្លាំងទាហានជាច្រើននាក់បានចុះទៅណែនាំឲ្យលោកស្រីរុះរើផ្ទះទាំងគ្មានផ្ដល់ដំណឹងជាមុន និងគ្មាននិយាយដំណោះស្រាយសម្រាប់ពលរដ្ឋដូចជាលោកស្រីឡើយ៖ «យើងទុកគេរុះ អនាគតទៅខ្ញុំគ្មានលុយទិញឈើ។ អ៊ីចឹងខ្ញុំរុះ ទាំងអស់គ្នាស្ម័គ្រចិត្តរុះ ធ្វើរោងនៅហ្នឹងវិញ កុំឲ្យគេថាប្រឆាំងការអភិវឌ្ឍរបស់រដ្ឋាភិបាល»។
លោកស្រី ដុន ហាន បន្តថា លោកស្រីបានមករស់នៅក្នុងភូមិស្ដៅកន្លែង៥ តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៣ ហើយក៏មានសៀវភៅគ្រួសារ និងបង្កាន់ដៃបញ្ជាក់អំពីកម្មសិទ្ធិកាន់កាប់ទំហំផ្ទៃដីដែរ។ លោកស្រីសំណូមពរដល់អាជ្ញាធរ កុំបណ្ដេញគ្រួសារលោកស្រី និងគួរតែផ្ដល់ដីបឹងស្ថិតក្នុងទីតាំងដដែលសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋអាចសាងសង់លំនៅឋានឡើងវិញ ដោយសារកន្លែងចាស់ ពលរដ្ឋអាចស៊ីឈ្នួលច្រូតស្រូវប្រាំង និងធ្វើជាកម្មករសំណង់ដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិតបាន។
ប្រជាពលរដ្ឋលើកឡើងថា អាជ្ញាធរបានផ្ដើមកែលំអផ្លូវស្រែអំពិលឡើងវិញពីផ្លូវលំទៅជាផ្លូវក្រាលកៅស៊ូ ចាប់ពីចំណុចថ្នល់ជាតិលេខ១ ក្នុងឃុំដីឥដ្ឋ និងឃុំឈើទាល ទៅដល់ឃុំព្រែកដួង ដែលមានប្រវែងប្រហែល ១០គីឡូម៉ែត្រ។
ប្រជាពលរដ្ឋម្នាក់ទៀត លោក ថោង សារី បញ្ជាក់ថា ពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ត្រូវរុះរើផ្ទះ គឺមានប្រហែល ១៧០គ្រួសារ ស្ថិតក្នុងឃុំដីឥដ្ឋ និងឃុំឈើទាល ហើយកំពុងទាមទារស្វែងរកដំណោះស្រាយដូចគ្នា គឺចង់បានដីល្មមអាចសាងសង់លំនៅឋានឡើងវិញ។ លោកថ្លែងថា ដំបូងឡើយ ពលរដ្ឋខ្លះដែលមកទិញដី ឬមកតាំងលំនៅឋានតាមបណ្ដោយផ្លូវស្រែអំពិលនេះ គឺអាជ្ញាធរមិនបានប្រាប់ថាជាដីចំណីផ្លូវរបស់រដ្ឋឡើយ៖ «ពលរដ្ឋទិញអស់ពីរបីជី អាជ្ញាធរអត់មានបានប្រាប់ថាដីចំណីផ្លូវផងហ្នឹង»។
លោកបញ្ជាក់ទៀតថា ប្រសិនបើអាជ្ញាធរមិនបានផ្ដល់ដីសមរម្យនៅកន្លែងចាស់ដើម្បីសង់ផ្ទះ ហើយត្រូវជម្លៀសចេញទៅកន្លែងផ្សេង គឺពលរដ្ឋស្នើឲ្យផ្ដល់កន្លែងថ្មីនោះស្ថិតនៅក្បែរទីប្រជុំជន ដែលអាចប្រកបមុខរបរចិញ្ចឹមជីវិតឲ្យបានសមរម្យដូចកន្លែងចាស់។
ជុំវិញគម្រោងកែលំអផ្លូវស្រែអំពិលនេះ អាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចសុំការបកស្រាយបន្ថែមពីអភិបាលខេត្តកណ្ដាល លោក ម៉ៅ ភិរុណ បានទេនៅថ្ងៃទី២៥ កុម្ភៈ ដោយទូរស័ព្ទចូលជាច្រើនលើកតែគ្មានអ្នកទទួល។
ចំណែកមន្ត្រីស៊ើបអង្កេតជាន់ខ្ពស់ផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (ADHOC) លោក ស៊ឹង សែនករុណា យល់ថា តាមផ្លូវច្បាប់ និងគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស មុនមានការបង្ខំឲ្យរុះរើផ្ទះ ឬបណ្ដេញពលរដ្ឋចេញពីទីតាំងរស់នៅបច្ចុប្បន្នរបស់ពួកគាត់ អាជ្ញាធរគួរតែពិភាក្សាស្វែងរកដំណោះស្រាយជាមុនសិន៖ «ពួកគាត់ម្នាក់ៗបានរស់នៅទីតាំងនោះទើបតែរយៈពេលដែលពួកគាត់អះអាងអស់ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយដែរ អ៊ីចឹងគួរណាស់អាជ្ញាធរធ្វើការពិនិត្យ និងជជែកជាមួយអ្នកអភិវឌ្ឍន៍ហ្នឹង ដើម្បីរកទីតាំងណាសមរម្យឲ្យពួកគាត់»។
លោកថ្លែងថា ការបណ្ដោយឲ្យពលរដ្ឋទៅរស់នៅលើដីចំណីផ្លូវរបស់រដ្ឋអស់ជាច្រើនឆ្នាំ ដោយគ្មានការហាមឃាត់តាំងពីដំបូងមក គឺជាកំហុសរបស់អាជ្ញាធរ ហើយចុងក្រោយការសម្រេចបណ្ដេញពលរដ្ឋចេញវិញដោយគ្មានស្វែងរកដំណោះស្រាយ គឺជាការរំលោភសិទ្ធិរស់រានរបស់ពលរដ្ឋ។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា បញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលមានបន្ទុកដើម្បីផ្ដល់ភាពកក់ក្ដៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនគ្រប់រូប ដូច្នោះគួរតែស្វែងរកទីតាំងណាមួយឲ្យប្រជាពលរដ្ឋអាចចាប់ផ្ដើមមុខរបរ និងរស់នៅដូចដើមវិញ៕