ពលរដ្ឋរស់នៅឃុំសំអាង ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខែត្រស្ទឹងត្រែង បារម្ភពីការកើនឡើងល្បែងស៊ីសងនៅមូលដ្ឋាន ដូចជា ជល់មាន់ដាក់ប្រាក់ និងចាក់កន្ទុយលេខ ជាដើម កំពុងកើតមានពេញបន្ទុកដោយកម្រឃើញសមត្ថកិច្ចណាចេញមុខបង្ក្រាបឡើយ។ ពួកគេកត់សម្គាល់ថា បន្ទាប់ពីកើតមានល្បែងស៊ីសងទាំងនោះ បញ្ហាអសន្តិសុខមួយចំនួនកើតឡើងក្នុងមូលដ្ឋានរួមមាន ករណីប្លន់ ចោរកម្ម និងចោរលួចគាស់ផ្ទះ ជាដើម។
ពលរដ្ឋមួយចំនួននៅខែត្រស្ទឹងត្រែង រិះគន់ខ្លាំងៗពីភាពព្រងើយកន្តើយរបស់សមត្ថកិច្ចរដ្ឋាភិបាល បណ្តោយឲ្យកើតមានល្បែងស៊ីសងគ្រប់ប្រភេទនៅមូលដ្ឋាន ជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ដល់សង្គម និងសុវត្ថិភាពសាធារណៈ ខណៈពលរដ្ឋមួយចំនួនងប់ងុលល្បែងនេះរហូតដល់លក់ទ្រព្យសម្បត្តិ ខ្ចីបុលគេ ហើយអាចឈានដល់កើតអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារទៀតផង។
ពលរដ្ឋភូមិឆ្វាំង ឃុំសំអាង ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ លោក អ៊ុក ម៉ៅ សម្ដែងការមិនសប្បាយចិត្តចំពោះល្បែងស៊ីសងច្រើនកន្លែង ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ច និងជីវភាពគ្រួសាររបស់ពលរដ្ឋ។ លោកថា បច្ចុប្បន្នទីតាំងល្បែងប្រជល់មាន់ចល័តនៅឃុំសំអាង មានពី ៨ ទៅ ១០ទីតាំង។ លើសពីនេះ ល្បែងកន្ទុយលេខក៏កំពុងរាលដាលដល់តំបន់ជនបទច្រើនឆ្នាំមកហើយ ពុំឃើញមានសមត្ថកិច្ចណាបង្ក្រាបឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពទេ ហើយសព្វថ្ងៃមានអ្នកភូមិជាច្រើន បានឈ្លក់វង្វេងនឹងចាក់កន្ទុយលេខរបស់ក្រុមឆ្នោតក្រុមហ៊ុនវៀតណាម និងខ្លះទៀតត្រូវជំពាក់បំណុលធនាគារវ័ណ្ឌក៖ «អ្នកខ្លះខ្ចីលុយធនាគារចឹងទៅ ទៅលេងកន្ទុយលេខ និងលេងមាន់។ អ្នកខ្លះមានរហូតដល់រត់ចោលផ្ទះ មានខ្លះទិញគោយន្តតម្លៃ ២.៥០០ដុល្លារ ជំពាក់អង្គការ ហើយលក់បង្ខំលក់ ១.៥០០ដុល្លារ និងលក់ ១ពាន់ដុល្លារចឹងទៅ ដោយសាររឿងល្បែង»។
បុរសដដែលបន្តថា ក្រោយពីកើតមានល្បែងស៊ីសងនៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ អ្នកភូមិមួយចំនួនត្រូវចោរប្លន់គាស់ផ្ទះយកទ្រព្យសម្បត្តិ និងចោរកម្មកើតមានច្រើនករណី។ កាលពីឆ្នាំ២០១៦ មានពលរដ្ឋមួយគ្រួសារត្រូវចោរប្លន់ប្រាក់អស់ជាង ២ម៉ឺនដុល្លារ និងត្រូវក្រុមចោរបាញ់ត្រូវមួយគ្រាប់ចំភ្លៅ រហូតមកដល់ពេលនេះ ពុំឃើញមានសមត្ថកិច្ចបង្ហាញតម្រុយករណីនេះនៅឡើយ។
អធិការស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ លោក សែម ស៊ីថា ទទួលស្គាល់ថា ពិតជាមានល្បែងប្រជល់មាន់កើតឡើងមែន តែការកើតមាននោះ ធ្វើឡើងដោយការលួចលាក់។ លោកថា កន្លងទៅ សមត្ថកិច្ចធ្លាប់ហៅម្ចាស់ទីតាំងបើកល្បែងប្រជល់មាន់ធ្វើកិច្ចសន្យាបញ្ឈប់ និងអប់រំណែនាំដែរ ក៏ប៉ុន្តែប្រសិនបើសមត្ថកិច្ចប្រទះឃើញបុគ្គលណាបើកល្បែងស៊ីសង លោកនឹងអនុវត្តច្បាប់។ ចំណែកល្បែងកន្ទុយលេខ លោកបដិសេធថាពុំមានកើតមាននៅឃុំសំអាង ទេ៖ «តាមពិតយើងផ្សព្វផ្សាយទូលំទូលាយហើយ ឲ្យគាត់យល់ពីការប្រឈមល្បែងហ្នឹង ហើយល្បែងជល់មាន់យើងធ្វើរហូត មិនមែនមិនធ្វើទេ តែវាជល់មួយគូរត់ទៅស្វាយចន្ទី នេះ និងរត់ទៅព្រៃនោះ ឥឡូវវាមាន តែមិនធំដុំ គឺវារត់លេងតាមព្រៃ និងចម្ការ ពុំមែនមានទីតាំងពិតប្រាកដអ៊ីចឹងទេ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ ធ្លាប់បញ្ជាក់ថា ក្រសួងមហាផ្ទៃ មិនគាំទ្ររាល់ការបង្កើតឲ្យមានល្បែងស៊ីសងគ្រប់រូបភាព និងតែងតែជំរុញឲ្យសមត្ថកិច្ចលុបបំបាត់ទាំងអស់។ លោកក៏ជំរុញឲ្យអាជ្ញាធរដែនដីដែលតំណាងឲ្យក្រសួងសាមី ត្រូវចាត់វិធានការរឿងនេះឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព ស្របតាមគោលនយោបាយភូមិ-ឃុំមានសុវត្ថិភាព។
ក្រសួងមហាផ្ទៃ បានដាក់ចេញគោលនយោបាយភូមិ-ឃុំមានសុវត្ថិភាពតាំងពីឆ្នាំ២០០៩ ពោលគឺបានណែនាំឲ្យអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានរួមគ្នាលុបបំបាត់ល្បែងស៊ីសង គ្រឿងញៀន ការជួញដូរមនុស្ស និងបទល្មើសផ្សេងទៀត ដើម្បីការពារសុវត្ថិភាពប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ប៉ុន្តែមន្ត្រីឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សខែត្រស្ទឹងត្រែង មើលឃើញថា ការអនុវត្តគោលនយោបាយភូមិ-ឃុំមានសុវត្ថិភាពរហូតបច្ចុប្បន្ន មិនបានជោគជ័យទេ ខណៈដែលបទល្មើស ជាពិសេសល្បែងស៊ីសងកាន់តែកើតមានច្រើនឡើង ជាពិសេសល្បែងអបាយមុខនេះកំពុងជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ទៅលើពលរដ្ឋនៅជនបទ។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក (ADHOC) ខែត្រស្ទឹងត្រែង លោក ហូ សំអុល ចាត់ទុកការបណ្តោយឲ្យមានល្បែងស៊ីសងគ្រប់ប្រភេទនៅតាមមូលដ្ឋាន គឺជាសញ្ញាបង្ហាញពីការបរាជ័យនៃការអនុវត្តគោលនយោបាយភូមិ-ឃុំមានសុវត្ថិភាពរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ និងបរាជ័យក្នុងការអនុវត្តខ្លឹមសារច្បាប់ស្ដីពីល្បែងស៊ីសង។ លោកថា ល្បែងស៊ីសងពុំមែនតែកើតមានតែនៅឃុំសំអាង ទេ គឺស្ទើរតែគ្រប់តំបន់នៅខែត្រស្ទឹងត្រែង ជាពិសេសគឺល្បែងកន្ទុយលេខ កំពុងប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់ភូមិ-ឃុំមានសុវត្ថិភាព សន្តិសុខសង្គម អស្ថិរភាពសង្គម និងអំពើហិង្សា ជាដើម៖ «ពាក់ព័ន្ធករណីហ្នឹងវាចូលក្នុងបទបញ្ជារបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែរ ទាក់ទងភូមិ-ឃុំមានសុវត្ថិភាពដែរ។ បើគាត់មិនធ្វើ តែបើធ្វើហើយដូចលេងៗ ធ្វើឲ្យបទបញ្ជាហ្នឹងបរាជ័យ»។
ច្បាប់ស្ដីពីការបង្ក្រាបល្បែងស៊ីសងឆ្នាំ១៩៩៦ មាត្រា៥ ចែងថា ចំពោះអ្នកបើកកន្លែងលេងល្បែងស៊ីសង អ្នកកាន់កាប់ល្បែងស៊ីសង អ្នកចាត់ចែង និងភ្នាក់ងារស៊ីសង ត្រូវផ្ដន្ទាទោសពិន័យជាប្រាក់ពី ៥លានរៀលដល់ ២០លានរៀល និងដាក់គុកពី ១ឆ្នាំដល់ ៥ឆ្នាំ៕