តំណាងរាស្ត្រអូស្ត្រាលី ពីខាងគណបក្សពលករ លោក ម៉ាក ប៊ុតលឺរ៍ (Mark Butler) បានរិះគន់ថា វិសោធនកម្មច្បាប់ស្ដីពីគណបក្សនយោបាយ គឺផ្ទុយពីគោលការណ៍កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស។ លោក ម៉ាក ប៊ុតលឺរ៍ (Mark Butler) អះអាងថា គោលការណ៍ធំៗទាំងបីរបស់កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ ទី១ គឺការបញ្ចប់សង្គ្រាម ទី២ ការអភិវឌ្ឍខាងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចឲ្យប្រទេសចាកផុតពីភាពក្រីក្រ ហើយទីបី គឺការគោរពសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ។
លោក តាំង សារ៉ាដា៖ ជម្រាបសួរលោក ម៉ាក ប៊ុតលឺរ៍!
ក្នុងនាមលោកជាតំណាងរាស្ត្ររបស់ប្រទេសអូស្ត្រាលី តើលោកយល់ថាវិសោធនកម្មច្បាប់គណបក្សនយោបាយ ផ្តល់ផលប្រយោជន៍អ្វីខ្លះដល់ពលរដ្ឋកម្ពុជា ជារួម?
លោក ម៉ាក ប៊ុតលឺរ៍៖ សហគមន៍អន្តរជាតិមានការព្រួយបារម្ភជាខ្លាំងចំពោះព្រឹត្តិការណ៍មួយចំនួនក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានសប្ដាហ៍ចុងក្រោយនេះ ដែលរដ្ឋាភិបាលកំពុងធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់គណបក្សនយោបាយដើម្បីរំលាយគណបក្សយ៉ាងពិតប្រាកដ។ ដូចអ្នកដឹងថា អូស្ត្រាលី ជាប្រទេសម្ចាស់ហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ហើយគោលការណ៍ធំៗទាំងបីរបស់កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ ទី១ គឺការបញ្ចប់សង្គ្រាម ទី២ ការអភិវឌ្ឍខាងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចឲ្យប្រទេសចាកផុតពីភាពក្រីក្រ ហើយទីបី គឺការគោរពសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ។ កម្ពុជា នៅមិនទាន់អនុវត្តបានល្អនៅឡើយទេអំពីគោលការណ៍ទីបី នៃកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស នេះ។ ខណៈការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់នៅថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា ខាងមុខ សហគមន៍អន្តរជាតិមានការព្រួយបារម្ភជាខ្លាំងចំពោះគណបក្សកាន់អំណាចក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលកំពុងប្រើល្បិចរារាំងពលរដ្ឋពីការចូលរួមការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ដោយសេរី និងយុត្តិធម៌។
លោក តាំង សារ៉ាដា៖ តើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្ដីពីគណបក្សនយោបាយនេះមានការប៉ះទង្គិចយ៉ាងណាដែរដល់គោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ?
លោក ម៉ាក ប៊ុតលឺរ៍៖ សហគមន៍អន្តរជាតិនៅពេលបច្ចុប្បន្នមានការព្រួយបារម្ភជាខ្លាំងចំពោះលទ្ធភាពរបស់គណបក្សប្រឆាំង ក៏ដូចជាសង្គមស៊ីវិល ដូចជាសហជីព ឬអ្នកឃ្លាំមើលបរិស្ថាន ដែលលំបាកបំពេញកិច្ចការរបស់ខ្លួនដោយសេរីនៅកម្ពុជា។ ដូចយើងឃើញស្រាប់ហើយថា មេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី ត្រូវលាលែងពីតំណែងដើម្បីសង្គ្រោះគណបក្សប្រឆាំងពីការបំផ្លាញរបស់គណបក្សកាន់អំណាច ដើម្បីកុំឲ្យបក្សប្រឆាំងមួយនេះអាចចូលរួមការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់នៅពេលខាងមុខបាន។ ការបំផ្លាញគណបក្សប្រឆាំង គឺដូចគ្នាទៅនឹងការបំផ្លាញដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្សនៅកម្ពុជា អ៊ីចឹងដែរ។
លោក តាំង សារ៉ាដា៖ តើលោកយល់ថាការបោះឆ្នោតនៅពេលខាងមុខ នឹងធ្វើឡើងដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ទេ?
លោក ម៉ាក ប៊ុតលឺរ៍៖ កាលពីឆ្នាំកន្លងទៅមានការកែទម្រង់ដ៏សំខាន់ដល់គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ប៉ុន្តែវិសោធនកម្មច្បាប់ស្ដីពីគណបក្សនយោបាយនេះ បាននាំឲ្យមានការព្រួយបារម្ភជាខ្លាំងដែលថា ការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែខាងមុខទៀតនេះ នឹងមិនអាចធ្វើឡើងដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ ដែលគ្រប់ភាគីអាចទទួលយកបាននោះទេ ខណៈពលរដ្ឋ និងគណបក្សប្រឆាំងជាជនរងគ្រោះនៃការគាបសង្កត់ផ្នែកនយោបាយ។
លោក តាំង សារ៉ាដា៖ តើលោកមានគម្រោង ឬយុទ្ធសាស្ត្រអ្វីក្នុងការជំរុញឲ្យកម្ពុជា គោរពស្តង់ដារសិទ្ធិមនុស្សក្នុងកម្រិតជាអន្តរជាតិនោះ?
លោក ម៉ាក ប៊ុតលឺរ៍៖ ខ្ញុំតែងតែជួបពិភាក្សាជាមួយពលរដ្ឋខ្មែរ-អូស្ត្រាលី ជាពិសេសនៅតំបន់របស់ខ្ញុំ គឺនៅអូស្ត្រាលីខាងត្បូង ហើយក្រុមសភាតំណាងរាស្ត្ររបស់ខ្ញុំ បានបន្តជជែកនៅក្នុងរដ្ឋសភាដើម្បីជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី ប្រកាន់ជំហររបស់ខ្លួនឲ្យច្បាស់លាស់ក្នុងការទាមទារឲ្យមានការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា ធ្វើឡើងដោយសេរី និងយុត្តិធម៌ ក្នុងរយៈពេលបីខែខាងមុខដ៏ឆាប់នេះ។
លោក តាំង សារ៉ាដា៖ លោក ម៉ាក ប៊ុតលឺរ៍ ដូចលោកដឹងស្រាប់ហើយថា យ៉ាងហោចណាស់មានអ្នកទោសនយោបាយជាង ២០នាក់កំពុងជាប់ឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារព្រៃស ដោយសារមូលហេតុនយោបាយ។ តើលោកមានគម្រោងអ្វីខ្លះ ដើម្បីជួយអ្នកទាំងនោះឲ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ?
លោក ម៉ាក ប៊ុតលឺរ៍៖ យើងបានទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរទីក្រុងភ្នំពេញ ដោះលែងអ្នកទោសទាំងឡាយណាដែលជាប់ឃុំដោយសារសកម្មភាពនយោបាយ និងសង្គម។ ការឃុំខ្លួនអ្នកទាំងនេះ គឺផ្ទុយទៅនឹងស្តង់ដារច្បាប់អន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ និងផ្ទុយទាំងស្រុងតែម្តងពីគោលការណ៍នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ដែលចែងពីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស។
លោក តាំង សារ៉ាដា៖ សំណួរចុងក្រោយរបស់ខ្ញុំ ប្រសិនបើគណបក្សពលកររបស់លោកអាចដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល តើលោកនឹងធ្វើអ្វីមុនគេ ដើម្បីជួយដល់កម្ពុជា?
លោក ម៉ាក ប៊ុតលឺរ៍៖ គណបក្សពលករក្នុងប្រទេសអូស្ត្រាលី បានផ្សារភ្ជាប់យ៉ាងជ្រាលជ្រៅជាមួយនឹងពលរដ្ឋខ្មែរនៅទីនេះ រួមទាំងការចូលរួមបង្កើតកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ជាដើម។ ដូច្នេះយើងចង់បានស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងអនុវត្តឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព និងពេញលេញ ជាពិសេសលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស។
លោក តាំង សារ៉ាដា៖ បាទ! សូមអរគុណលោក ម៉ាក ប៊ុតលឺរ៍ ដែលបានចំណាយពេលជាមួយអាស៊ីសេរី!
លោក ម៉ាក ប៊ុតលឺរ៍៖ បាទ! សូមអរគុណដែលបានសម្ភាសជាមួយលោកម្តងទៀត!