ថ្ងៃទី១៧ ឧសភា ជាទិវាអន្តរជាតិប្រឆាំងនឹងការរើសអើងអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា និងអ្នកប្ដូរភេទ (IDAHOT) និងជាសប្ដាហ៍មោទនភាព (Pride Week) ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាការទាញការចាប់អារម្មណ៍ពីសាធារណជន ទាក់ទងនឹងបញ្ហាប្រឈមរបស់អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា។
សហគមន៍អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នាកម្ពុជា ត្អូញត្អែរថា ការរើសអើងដោយសារនិន្នាការភេទរបស់ពួកគេ នៅបន្តកើតឡើង។ ការរើសអើងពេលខ្លះ នាំឲ្យមានការបណ្ដេញអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នាចេញពីគ្រួសារ និងការសម្លុតអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នានៅតាមសាលារៀន។
អ្នកជំនាញផ្នែកច្បាប់ ផ្នែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស ផ្តល់យោបល់ថា ការអប់រំប្រជាជនជាគន្លឹះសំខាន់ ដើម្បីកាត់បន្ថយការរើសអើងអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា។
កិច្ចពិភាក្សារវាងអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា អង្គការសហប្រជាជាតិ និងតំណាងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១៧ ឧសភា នារាជធានីភ្នំពេញ បានឲ្យដឹងថា អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នាដែលស្រឡាញ់រួមរស់នៅជាមួយគ្នាមានចំនួនប្រមាណ ១ម៉ឺន ២ពាន់នាក់ (ឬ ៦ពាន់គូ) ទូទាំងប្រទេស ហើយចំនួននេះអាចមានលើសពីនេះ ដោយសារអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នាមួយចំនួន មិនបានបង្ហាញអត្តសញ្ញាណភេទជាសាធារណៈ។
សហគមន៍អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ឬ អិល.ជី.ប៊ី.ធី (LGBT) (lesbian, gay, bisexual and transgender) ហាក់ហ៊ានបង្ហាញអត្តសញ្ញាណភេទជាចំហនារយៈពេលចុងក្រោយនេះ ដោយសារប្រជាជនយល់ដឹងច្រើនជាងមុនស្ដីពីការស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា។ នេះបើតាមការសង្កេតរបស់អគ្គនាយករងទទួលបន្ទុកក្រមរដ្ឋប្បវេណី នៃក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ខេង សុមារិទ្ធិ។
ទោះបីជាយ៉ាងណា ប្រជាជនកម្ពុជា មួយផ្នែកទៀត នៅបន្តរើសអើងអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា។
អ្នកសម្របសម្រួលតស៊ូមតិនៃសហគមន៍ឥន្ទធនូកម្ពុជា លោក សាយ សៀកឡាយ ដែលធ្វើការលើកកម្ពស់សិទ្ធិអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ថ្លែងថា ផ្នត់គំនិតស្ដីពីនិយមន័យពាក្យ «គ្រួសារ» សម្រាប់សង្គមកម្ពុជា នៅចង្អៀតចង្អល់ ដែលយល់ថាការស្រឡាញ់គ្នា និងការរៀបការ គឺសម្រាប់តែរវាងមនុស្សប្រុស និងស្រី។ លោក សៀកឡាយ ឲ្យដឹងថា អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នាត្រូវបានរើសអើងដោយគ្រួសារអ្នកជិតខាង និងមិត្តភ័ក្ដិ ដោយការមិននិយាយរក ការនិយាយសើចចំអក ការវ៉ៃដំ និងការមិនឲ្យលុយចាយ ជាដើម។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បញ្ជាក់ថា នៅប្រទេសកម្ពុជា មិនមានច្បាប់ណាមួយដែលរឹតត្បិត ឬគាបសង្កត់សិទ្ធិស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នានោះទេ ក៏ប៉ុន្តែកង្វះការយល់ដឹងអំពីរឿងនេះជាបញ្ហាដែលនាំឲ្យមានការរើសអើង។
រដ្ឋលេខាធិការនៃគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក កត្តា អន បញ្ជាក់ថា ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ នរោត្តម សីហនុ និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានទទួលស្គាល់ការស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា។ លោកបន្តថា ការស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នាមិនមែនជាបទល្មើស ក៏ប៉ុន្តែបើតាមលោក កត្តា អន ផ្នត់គំនិតរបស់ប្រជាជននៅបន្តយល់ខុសពីអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា។
ស្រដៀងនេះ ទីប្រឹក្សានៃក្រសួងកិច្ចការនារី អ្នកស្រី ខៀវ សិរីវុទ្ធា លើកឡើងថា ការអប់រំនៅតាមគ្រួសារមិនឲ្យរើសអើងអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ជារឿងសំខាន់។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត តែង គន្ធី ប្រធានក្រុមការងារថ្នាក់ជាតិបុរសស្រឡាញ់បុរស និងស្រីស្រស់ យល់ស្របនឹងការលើកឡើងរបស់អ្នកស្រី ខៀវ សិរីវុទ្ធា។ បើតាមលោកយល់ឃើញ សហគមន៍អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា គួរជជែកពិភាក្សា និងពន្យល់ណែនាំប្រជាជនដែលប្រឆាំងការស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ដើម្បីយកការយល់ខុសទាំងនោះ (misunderstanding) ទៅរកដំណោះស្រាយ ដោយរៀបចំយុទ្ធសាស្ត្រដើម្បីតស៊ូមតិ លើកកម្ពស់ការយល់ដឹងស្ដីពីអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា។
ទាក់ទងនឹងការយល់ខុសពីការស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នានេះ លោក សាយ សៀកឡាយ នៃសហគមន៍ឥន្ទធនូកម្ពុជា សង្កេតឃើញថា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយកម្ពុជា មួយចំនួនលាតត្រដាងពីជីវិតអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា មិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីជីវិតពិតដែលនាំឲ្យប្រជាជនយល់ច្រឡំ។
យ៉ាងនេះក្តី ក្រសួងព័ត៌មាន ដែលមើលការខុសត្រូវការផ្សាយរបស់ប្រព័ន្ធឃោសនា បានចេញបម្រាមហាមការប្រើពាក្យសម្ដី ឬសកម្មភាពរើសអើងអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នាលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ មានវិទ្យុ ទូរទស្សន៍ ជាដើម។ នេះបើតាមលោក ខៀវ កាញារីទ្ធ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មាន។
ក្រុមអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នានៅកម្ពុជា បានលើកឡើងក្នុងកិច្ចពិភាក្សាថា ការរើសអើងផ្នែកច្បាប់ ពិសេសរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់អាពាហ៍ពិពាហ៍ ដែលកំណត់ការរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍រវាងស្ត្រី និងបុរស រារាំងការរៀបការរវាងអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា។
កញ្ញា ឈុំ ជី ដែលជាអ្នកប្ដូរភេទ ចង់ឲ្យច្បាប់កម្ពុជា ទទួលស្គាល់ការរៀបការរវាងអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ដែលអាចឲ្យពួកគេមានកូនដោយស្របច្បាប់ និងមានលំនឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ហើយកាត់បន្ថយការរើសអើង។
ឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងនេះ លោក ខេង សុមារិទ្ធិ អគ្គនាយករងទទួលបន្ទុកក្រមរដ្ឋប្បវេណីនៃក្រសួងយុត្តិធម៌ ពន្យល់ថា បើទោះជាប្រទេសកម្ពុជា គ្មានច្បាប់អនុញ្ញាតឲ្យអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នារៀបការដោយស្របច្បាប់ក៏ដោយ តែច្បាប់កម្ពុជា កំពុងការពារអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ដោយប្រឆាំងការរើសអើងភេទ។
ការរៀបការដោយស្របច្បាប់រវាងអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ត្រូវការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ នេះបើតាមអ្នកជំនាញផ្នែកច្បាប់ លោក ខេង សុមារិទ្ធិ។
អនុប្រធានតំណាងប្រចាំប្រទេសនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីលើកកម្ពស់សមភាពយេនឌ័រ និងផ្តល់សិទ្ធិអំណាចដល់ស្ត្រី ហៅកាត់ថា UN Women អ្នកស្រី សារ៉ា និប (Sarah Knibbs) យល់ថា ការធានាឲ្យមានសិទ្ធិស្មើគ្នារបស់អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ជាផ្នែកសំខាន់មួយនៃការប្ដេជ្ញាចិត្តដើម្បីសម្រេចគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍និរន្តរភាព (Sustainable Development Goals) ដែលធានាថា មិនបោះបង់នរណាម្នាក់ចោលនោះទេ៕