លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានផ្ដាំផ្ញើកូនៗរបស់លោកថា ចំពោះប្រទេសដែលមានជនអន្តោប្រវេសន៍ហូរចូលច្រើន នៅពេលខាងមុខជនជាតិដើមនឹងលែងកាន់អំណាច ហើយជនអន្តោប្រវេសន៍ទាំងនោះនឹងឡើងកាន់អំណាចជំនួសវិញ។ រីឯអ្នកវិភាគក៏យល់ឃើញដូចការផ្ដាំផ្ញើរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែរ តែកត្តាដែលនាំឲ្យជនអន្តោប្រវេសន៍អាចឡើងកាន់អំណាចបាននោះ ដោយសារជនជាតិដើមគ្មានការសាមគ្គីគ្នា និងប្រទេសគ្មានអភិបាលកិច្ចល្អ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន រំឭកថា លោកបានផ្ដាំផ្ញើកូនៗរបស់លោកតាំងពី ១៥ឆ្នាំមុនថា ឲ្យកាប់ថ្មចំណាំទុកថា ក្នុងរយៈពេល ៣០ ទៅ ៤០ឆ្នាំខាងមុខទៀត នៅពេលវិទ្យាសាស្ត្រមានការផ្លាស់ប្ដូរ ហើយប្រទេសដែលមានការហូរចូលជនអន្តោប្រវេសន៍ច្រើន នៅពេលនោះជនជាតិដើមមិនកាន់អំណាចទៀតទេ។
លោក ហ៊ុន សែន បានថ្លែងនៅក្នុងកម្មវិធីបិទសន្និបាតបូកសរុបលទ្ធផលការងារឆ្នាំ២០១៦ និងទិសដៅការងារឆ្នាំ២០១៧ នៃក្រសួងការបរទេស នៅវិមានសន្តិភាពកាលពីថ្ងៃទី១ មីនា ថា ប្រទេសដែលមានជនអន្តោប្រវេសន៍ហូរចូលទៅរស់នៅច្រើន នឹងនាំឲ្យមានការបាត់បង់អំណាចរបស់ជនជាតិដើម។ លោកបន្តថា ជាឧទាហរណ៍ដូចជានៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងនៅប្រទេសបារាំង ជាដើម ដែលមានមេដឹកនាំមិនមែនជាជនជាតិដើមនោះទេ៖ «ជនអន្តោប្រវេសន៍ចូលទៅច្រើន ពេលនោះការប្រែប្រួលវិទ្យាសាស្រ្ដនេះ នឹងនាំទៅដល់ការបាត់បង់អំណាចរបស់ជនជាតិដើម»។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ហ៊ុន សែន មិនបានបញ្ជាក់ថា តើជនជាតិដើមនៃប្រទេសណាមួយផ្សេងទៀតនឹងត្រូវបាត់បង់អំណាចបន្ទាប់ ដោយសារជនអន្តោប្រវេសន៍នោះទេ?
អ្នកស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍសង្គម និងជាអ្នកវិភាគនយោបាយ លោកបណ្ឌិត មាស នី ក៏យល់ឃើញដូចការផ្ដាំផ្ញើរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែរ តែលោកថា កត្តាដែលនាំឲ្យជនជាតិដើមត្រូវបាត់បង់អំណាចធ្លាក់ទៅលើក្រុមជនអន្តោប្រវេសន៍ដឹកនាំប្រទេស ភាគច្រើនដោយសារជនជាតិដើមនៃប្រទេសនោះកើតជំងឺមិនទុកចិត្តគ្នា បែកបាក់សាមគ្គីគ្នា រួចហើយក្លាយទៅជាកុលសម្ព័ន្ធជាច្រើន ដើម្បីប្រយុទ្ធបង្ហូរឈាមដើម្បីដណ្ដើមអំណាច។ បណ្ឌិត មាស នី បន្តថា កម្ពុជា នៅពេលនេះហាក់កំពុងមានដំណើរដូចគ្នាទៅនឹងជនជាតិដើមដទៃទៀត ដែលត្រូវបាត់បង់អំណាចរបស់ខ្លួនទៅឲ្យជនអន្តោប្រវេសន៍ដែរ៖ «ពេលយើងមើលអំពីទំនោរនៃជីវិតជនជាតិដើមហ្នឹង គឺការឈ្លោះទាស់ទែងគ្នាឯង ជាចំណុចខ្សោយធ្វើឲ្យជនជាតិដើមភាគច្រើនក្លាយជាជនជាតិដើមភាគតិច»។
អ្នកស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍសង្គមរូបនេះថ្លែងទៀតថា ថ្វីបើកម្ពុជា កំពុងមានសន្តិភាពក៏ដោយ ប៉ុន្តែលោកសង្កេតឃើញថា គ្រប់គណបក្សនយោបាយទាំងអស់តែងតែបង្ហាញការមិនទុកចិត្តគ្នា និងឈ្លោះទាស់ទែងគ្នាមិនចេះចប់មិនចេះហើយ រីឯការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបច្ចុប្បន្នក៏ធ្លាក់ចុះ ដូច្នោះជាមូលហេតុធ្វើឲ្យប្រទេសជិតខាងងាយស្រួលវាតទីដណ្ដើមទឹកដី និងការហូរចូលមកនូវជនអន្តោប្រវេសន៍កាន់តែច្រើនឡើង។ កត្តាទាំងនេះជាក្ដីព្រួយបារម្ភមួយរបស់កូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយ ថាអាចការពារទឹកដីដូនតារបស់ពួកគាត់បានដែរឬទេ?
គិតចាប់ពីឆ្នាំ២០១៤ មកដល់ឆ្នាំ២០១៦ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានបណ្ដេញចេញជនអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់មកពី ៧២ប្រទេស មានជាង ១ម៉ឺននាក់ (១១.៦៦១នាក់) ក្នុងនោះជនអន្តោប្រវេសន៍មានជិត ១ម៉ឺននាក់ (៩.៧៧៧នាក់) ឬស្មើ ៨២% គឺជាជនជាតិវៀតណាម ខុសច្បាប់។ ថ្វីបើយ៉ាងនេះក្ដី គេមិនទាន់ដឹងថា តើមានជនអន្តោប្រវេសន៍ចំនួនប៉ុន្មានទៀត ជាពិសេសជនជាតិវៀតណាម កំពុងរស់នៅខុសច្បាប់នៅកម្ពុជា ទេ។
សម្រាប់លោកបណ្ឌិត មាស នី បញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្នគេសង្កេតឃើញពលរដ្ឋវៀតណាម ខុសច្បាប់ចូលមករស់នៅស្ទើរទូទាំងនៃប្រទេសកម្ពុជា ប៉ុន្តែកន្លងទៅ អាជ្ញាធរហាក់ពិបាករកឃើញថាមានជនជាតិវៀតណាម ខុសច្បាប់ទាំងនោះ ដើម្បីបណ្ដេញចេញពីប្រទេសណាស់។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រសិនបើពលករខ្មែរប្រហែល ១លាននាក់ដែលកំពុងស៊ីឈ្នួលនៅក្នុងប្រទេសថៃ គឺអាជ្ញាធរប្រទេសនេះមិនពិបាកគ្រប់គ្រងឡើយ ហើយបើចង់បណ្ដេញចេញពីប្រទេសពេលណាក៏បាន៖ «ប្រទេសយើងជាប្រទេសតូច ហើយប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងមនុស្សរបស់ប្រទេសយើងនេះ ឃើញថាក៏មានភាពទន់ខ្សោយដែរ ម៉េចបានខ្ញុំហ៊ានថា ទន់ខ្សោយ? យើងមើលប្រទេសថៃ ក្នុងរយៈពេលមិនដល់មួយខែទេ គេអាចចាប់ពលករខ្មែរខុសច្បាប់រាប់ម៉ឺននាក់ រហូតដល់រាប់សែននាក់ បញ្ជូនមកកម្ពុជា វិញ តែខ្មែរយើងវិញ យើងមើលការគ្រប់គ្រងអន្តោប្រវេសន៍វិញចាប់ ១ឆ្នាំបាន ៤ពាន់ទៅ ៦ពាន់នាក់ ស្របពេលជនជាតិវៀតណាម នៅពាសពេញប្រទេស»។
អ្នកស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍសង្គម លោកបណ្ឌិត មាស នី ថ្លែងថា ដើម្បីកុំឲ្យជនជាតិដើមក្លាយទៅជាជនជាតិភាគតិចលើទឹកដីរបស់ខ្លួន ហើយប្រសិនបើដឹងទុកជាមុនថា ប្រទេសកំពុងរំកិលទៅរកការដឹកនាំពីសំណាក់ជនអន្តោប្រវេសន៍នាពេលខាងមុខនោះ រដ្ឋាភិបាលត្រូវពង្រឹងច្បាប់ជនអន្តោប្រវេសន៍ និងគួរអប់រំពលរដ្ឋខ្លួនឲ្យមានសេចក្ដីទុកចិត្តគ្នា និងឈប់ទាស់ទែងដោយសារនិន្នាការនយោបាយ ជាពិសេសអ្នកនយោបាយផ្ទាល់ ចេះរួបរួមគ្នាដើម្បីគិតផលប្រយោជន៍ជាតិជាធំ ទើបអាចការពារអំណាចមិនឲ្យធ្លាក់ទៅលើជនអន្តោប្រវេសន៍៕