មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ អះអាងនៅថ្ងៃទី៦ ឧសភា ថា កម្ពុជា បានអនុវត្តត្រឹមត្រូវនូវកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនតាមច្បាប់កំណត់ ចំពោះអ្នកស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោនម៉ុងតាញ៉ា-វៀតណាម។ មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR) កាលពីថ្ងៃទី៥ ឧសភា ផ្សព្វផ្សាយសលាកបត្រព័ត៌មានស្ដីពីស្ថានភាពអ្នកស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោនម៉ុងតាញ៉ា-វៀតណាម នៅកម្ពុជា ហើយអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលគោរពកាតព្វកិច្ចចំពោះអ្នកស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោនទាំងនោះ។
ឆ្លើយតបនឹងកង្វល់របស់សង្គមស៊ីវិលចំពោះស្ថានភាពរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចម៉ុងតាញ៉ា-វៀតណាម អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ បញ្ជាក់ថា កម្ពុជា បានទទួលពួកគេ ហើយអនុញ្ញាតឲ្យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួនជាអ្នកគ្រប់គ្រងជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា ទាំងអស់នោះ។
ចំពោះការស្នើរបស់សង្គមស៊ីវិល ដែលឲ្យកម្ពុជា ធានាថា អ្នកស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោនទាំងអស់នៅកម្ពុជា មានឱកាសដាក់ពាក្យស្នើសុំសិទ្ធិជ្រកកោន និងទទួលបានការសម្រេចប្រកបដោយយុត្តិធម៌ ចំពោះសំណើសុំការពាររបស់ពួកគេដោយអនុលោមតាមច្បាប់អន្តរជាតិនោះ លោក ខៀវ សុភ័គ អះអាងថា អាជ្ញាធរខ្មែរបានទទួលជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា សម្ភាស ហើយសំណួរដែលអាជ្ញាធរខ្មែរសួរ គឺធ្វើឡើងតាមស្តង់ដារ (Standard) ឬតាមការកំណត់ដែលឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួនដាក់ឲ្យ។
ប៉ុន្តែលោកថា ក្រោយពីបានសាកសួរ ពិនិត្យ និងវាយតម្លៃ ជនជាតិម៉ុងតាញ៉ាភាគច្រើនមិនមានលក្ខណៈគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីទទួលបានឋានៈជាជនភៀសខ្លួននោះទេ។ លោកបញ្ជាក់បន្ថែមថា រហូតមកទល់ពេលបច្ចុប្បន្ន មានជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា តែ ១៣នាក់ប៉ុណ្ណោះដែលទទួលបានឋានៈជាជនភៀសខ្លួន។ អ្នកទាំង ១៣នាក់នេះ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅរស់នៅក្នុងប្រទេសហ្វីលីពីន (Philippines) ដើម្បីរង់ចាំទៅតាំងទីលំនៅថ្មីក្នុងប្រទេសទីបី។ លោកឲ្យដឹងថា មកទល់ពេលនេះ មិនទាន់មានប្រទេសណាព្រមទទួលយកអ្នកទាំង ១៣នាក់នោះនៅឡើយ៖ «ពេលដែលម៉ុងតាញ៉ា ទៅវិញ រដ្ឋាភិបាលប្រទេសដែលម៉ុងតាញ៉ា រស់នៅគេបើកទូលាយតើ! យើងបានសួរនាំគាត់ហើយ ធ្លាក់នឹងសំណួរដែលជាស្តង់ដារហ្នឹង ឯកសារនៅក្រសួងមហាផ្ទៃ ទាំងអស់»។
មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា អះអាងថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០១ មក មានជនជាតិដើមភាគតិចម៉ុងតាញ៉ា-វៀតណាម ប្រមាណ ៣ពាន់នាក់ឆ្លងដែនចូលមកប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោន។ រលកនៃការរត់ឆ្លងដែនចុងក្រោយ គឺនៅចុងឆ្នាំ២០១៤ ដែលចាប់ពីពេលនោះមកមានជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា មិនតិចជាង ២០០នាក់ទេដែលបានឆ្លងដែនចូលកម្ពុជា ជាបន្តបន្ទាប់ តាមព្រៃក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី និងខេត្តរតនគិរី របស់កម្ពុជា ដែលមានព្រំប្រទល់ជាប់នឹងខេត្តយ៉ាឡាយ (Gia Lai) ខេត្តដាក់ឡាក់ (Dak Lak) និងខេត្តកនតុម (Kon Tum) ភាគកណ្ដាលប្រទេសវៀតណាម។
សង្គមស៊ីវិលរិះគន់ថា បើទោះជាកម្ពុជា ជាភាគីនៃអនុសញ្ញាស្ដីពីជនភៀសខ្លួនឆ្នាំ១៩៥១ ក្តី តែជារឿយៗ កម្ពុជា មិនទាន់បានអនុវត្តពេញលេញនូវកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួននៅឡើយទេ ហើយថែមទាំងបានចាប់បញ្ជូនដោយបង្ខំជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា ទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាម ដែលនៅទីនោះ ពួកគេប្រឈមនឹងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីសំណាក់អាជ្ញាធរវៀតណាម។
បច្ចុប្បន្ន មានជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា ចំនួន ៩១នាក់កំពុងស្នាក់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
សង្គមស៊ីវិលស្នើឲ្យកម្ពុជា គោរពឲ្យបានពេញលេញតាមគោលការណ៍ជាមូលដ្ឋាននៃការមិនបញ្ជូនចេញដោយបង្ខំ និងដាក់ចេញបទបញ្ជាភ្លាមៗ ដើម្បីផ្អាកជាបណ្ដោះអាសន្នចំពោះការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍ជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា បើទោះជាដោយស្ម័គ្រចិត្តក៏ដោយ រហូតទាល់តែអ្នកសង្កេតការណ៍អន្តរជាតិអាចធ្វើការឃ្លាំមើលប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីធានាថា ជីវិត និងសេរីភាពរបស់ពួកគេមិនត្រូវបានអាជ្ញាធរវៀតណាម គំរាមកំហែង៕