Quantcast
Channel: ព័ត៌មាន​ថ្មីៗ
Viewing all articles
Browse latest Browse all 11174

"បទ​បរិហារកេរ្តិ៍​នៅ​តែ​ជា​ឧបករណ៍​បង្ក្រាប​អ្នក​ហ៊ាន​បញ្ចេញ​មតិ​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល"

$
0
0

បទ​បរិហារកេរ្តិ៍​នៅ​តែ​ជា​ឧបករណ៍​បំបិទ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​របស់​ពលរដ្ឋ។ អ្នក​ហ៊ាន​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល នៅ​តែ​ជាប់​ពន្ធនាគារ និង​រង​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ។ អ្នក​ច្បាប់ និង​មន្ត្រី​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​តែ​ចាត់​ទុក​ថា តុលាការ​ខ្វះ​ភាព​ឯករាជ្យ និង​អនុវត្ត​ស្តង់ដារ​ពីរ ទើប​ការ​បកស្រាយ​ច្បាប់​ច្រើន​តែ​លម្អៀង និង​គ្មាន​យុត្តិធម៌។

លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន រម្លឹក​សា​ជា​ថ្មី​អំពី​វិសោធនកម្ម​ក្រម​ព្រហ្មទណ្ឌ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០០៩ ត្រង់​ផ្នែក​បរិហារកេរ្តិ៍។ សារ​លិខិត​ចេញ​ចំ​ពេល​នៃ​ការ​ប្រារព្ធ “ទិវា​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​សកលលោក” កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៣ ខែ​ឧសភា បាន​រៀបរាប់​ថា៖ «ដោយ​ឃើញ​នូវ​ភាព​ចាំបាច់ និង​សារសំខាន់​នៃ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ និង​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន រាជរដ្ឋាភិបាល​បានសម្រេច​លុបចោល​ទោស​ជាប់​ពន្ធនាគារ​នៃ​បទ​បរិហារកេរ្តិ៍​ចេញ​ពី​ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ និង​បាន​ធានា​ថា មិន​មាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ណា​ម្នាក់​ត្រូវ​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ដោយសារ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​ឡើយ»

មន្ត្រី​អង្គការ​សិទ្ធិមនុស្ស​អន្តរជាតិ មិន​ជឿ​ថា លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មាន​ភាព​ស្មោះត្រង់​នោះ​ទេ។ ដោយ​ចាត់​ទុក​ថា សារ​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ថា​ជា​រឿង​គួរ​ឲ្យ​អស់​សំណើច​ទៅ​វិញ  ព្រោះ​លោក ហ៊ុន សែន មិន​ដែល​ចង់​លើក​ស្ទួយ​សិទ្ធិ​បញ្ចេញមតិ​នៅ​កម្ពុជា ពី​អង្កាល់?

នាយក​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) លោក ប៊្រែដ អាដាម (Brad Adams) មាន​ប្រសាសន៍​ថា លោក ហ៊ុន សែន មាន​តែ​ធ្វើ​ច្បាប់​ដាក់​គុក​អ្នក​ហ៊ាន​បញ្ចេញ​មតិ​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល​ថែម​ទៀត​ផង។ លោក​បន្ត​ថា បើ​កុំ​តែ​រង​សម្ពាធ​ពី​សហគមន៍​អន្តរជាតិ ម្ល៉េះ​សម​លោក ហ៊ុន សែន ច្បាស់​ជា​ធ្វើ​រឹតតែ​អាក្រក់​ជាង​នេះ មិន​ដឹង​ប៉ុណ្ណា​ទៀត​នោះ​ទេ៖ «គួរ​ឲ្យ​ចង់​សើច​ខ្លាំង​ណាស់​ដែល​លោក ហ៊ុន សែន ហ៊ាន​ហារ​មាត់​ទៅ​រួច ថា​គាត់​ចង់​ការពារ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញ​មតិ និង​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន។ លោក ហ៊ុន សែន មិន​ដែល​គាំទ្រ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​បែប​នេះ​នោះ​ទេ។ ឲ្យ​តែ​មាន​ច្រក​អាច​ធ្វើ​បាន គាត់​ច្បាស់​ជា​ធ្វើ​គ្រប់​យ៉ាង​ដើម្បី​បំបិទ​មាត់​អ្នក​ហ៊ាន​តវ៉ា​ប្រឆាំង​គាត់​ឲ្យ​អស់​ភ្លាម។ កន្លង​មក គាត់​ស្នើ​ឲ្យ​ធ្វើ​ច្បាប់​ជា​ច្រើន​ដើម្បី​បង្ក្រាប​អ្នក​ហ៊ាន​រិះគន់»

​លោក  ប៊្រែដ អាដាម បញ្ជាក់​បន្ថែម​ថា រដ្ឋាភិបាល​ប្រើប្រាស់​លេស​គ្រប់​យ៉ាង​គាប​សង្កត់​អ្នក​ហ៊ាន​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល។ អ្នក​ដែល​រងគ្រោះ គឺ​គ្មាន​អ្នក​ណា​ក្រៅ​ពី​សកម្មជន​គណបក្ស​ប្រឆាំង អ្នក​សារព័ត៌មាន មន្ត្រី​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ដែល​ហ៊ាន​បើក​កកាយ​ការពិត៖ «មន្ត្រី​សិទ្ធិមនុស្ស​អង្គការ​អាដហុក ដែល​កំពុង​ជាប់​ឃុំ​ទាំង​អស់ រងគ្រោះ​ដោយ​គ្មាន​កំហុស​សោះ!  គេ​ប្រឌិត​បទល្មើស​សូក​ប៉ាន់​សាក្សី​ដើម្បី​ជា​លេស​ធ្វើ​បាប​ពួកគាត់។ ពួកគាត់​ជាប់​ឃុំ​ឃាំង​ដោយសារ​រដ្ឋាភិបាល​ចង់​បំបិទ​មាត់​ពួកគាត់​ដែល​ហ៊ាន​បញ្ចេញ​មតិ​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល លើ​បញ្ហា​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ជា​ច្រើន​ឆ្នាំ​កន្លង​មក​នេះ»

មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក អេង ឆៃអ៊ាង មិន​ភ្ញាក់​ផ្ញើ​ល​នឹង​សារ​របស់​លោក ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៅ​ពេល​កៀក​បោះ​ឆ្នោត​ឃុំ-​សង្កាត់​បែប​នេះ​ទេ ព្រោះ​នេះ​​មិន​មែន​ជា​អ្វី​ថ្មី។ លោក​ចាត់​ទុក​ថា ការ​និយាយ​បែប​នេះ គឺ​គ្រាន់តែ​ឲ្យ​ពីរោះ​ស្ដាប់​ប៉ុណ្ណោះ ន័យ​ពិត អ្នក​ហ៊ាន​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល​នៅ​តែ​រង​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ និង​ជាប់​គុក​ជាប់​ច្រវាក់​ជា​បន្តបន្ទាប់​ដដែល។

លោក​លើក​ឧទាហរណ៍​ករណី​លោក គឹម សុខ មក​ធ្វើ​ជា​សម្អាង៖ «និយាយ​ថា​ដក​បទ​បរិហារកេរ្តិ៍ មិន​ឲ្យ​មាន​គុក​ច្រវាក់​ហ្នឹង អា​ហ្នឹង​គឺ​គ្រាន់​តែ​ជា​ការ​និយាយ​ឲ្យ​តែ​ល្អមើល​ទេ គឺ​សម្រាប់​រក​ការ​គាំទ្រ​មុន​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ប៉ុណ្ណោះ។ ការ​ជាក់ស្ដែង​គឺ​មិន​បាន​ដូច្នេះ​ទេ។ ដូច​លោក គឹម សុខ អី​ហ្នឹង គឺ​គាត់​គ្រាន់​តែ​និយាយ​តើ! ប៉ុន្តែ​គេ​មិន​ថា លោក គឹម សុខ បរិហារកេរ្តិ៍​ឯ​ណា គេ​ថា​លោក គឹម សុខ ហ្នឹង​និយាយ​ញុះញង់ រើសអើង​អី​ទៅ​វិញ​ទៅ»

ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ​កម្ពុជា ដែល​បាន​ធ្វើ​វិសោធនកម្ម​រួច និង​ប្រកាស​ឲ្យ​ប្រើប្រាស់​នៅ​ចុង​ឆ្នាំ​២០០៩ លែង​ភ្ជាប់​ទោស​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ត​ទៅ​ទៀត ចំពោះ​បទ​បរិហារកេរ្តិ៍​ដោយ​ទុក​ត្រឹម​ការ​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់​ប៉ុណ្ណោះ។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្ដី តុលាការ​នៅ​តែ​អាច​យក​លេស​ចាប់​អ្នក​ហ៊ាន​បញ្ចេញ​មតិ ជាពិសេស​អ្នក​នយោបាយ ដាក់​ពន្ធនាគារ​បាន​ដដែល ដោយ​បកស្រាយ​ពន្លា​តប​បទ​បរិហារកេរ្តិ៍​ទៅ​ជា​បទ​ញុះញង់​វិញ។

តាំង​ពី​លុប​ទោស​ជាប់​ពន្ធនាគារ​នោះ​មក ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ជា​ច្រើន​នៅ​តែ​បន្ត​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ដោយសារ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ។ និស្សិត​ឆ្នាំ​ទី​១ នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​ខេមរៈ យុវជន គង់ រ៉ៃយ៉ា ជាប់​ពន្ធនាគារ ១៨​ខែ (ចាប់​ពី​ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១៥ ដល់​ខែ​២២ កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០១៧) ដោយសារ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​តាម​ហ្វ៊េសប៊ុក (Facebook) ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​បដិវត្ត​ពណ៌។ តុលាការ​ផ្ដន្ទាទោស​គាត់​ពី​បទ​ញុះញង់។ អ្នក​ឃ្លាំមើល​បញ្ហា​សង្គម និង​នយោបាយ​លោក គឹម សុខ កំពុង​ជាប់​ឃុំឃាំង​នៅ​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​ដែរ ដោយសារ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល តាម​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី។ តុលាការ​ចោទ​គាត់​ពី​បទ​ញុះញង់​ដែរ។

លោក​មេធាវី សុក សំអឿន លើក​ឡើង​ថា បទ​ចោទ​ញុះញង់​ដែល​កើត​ចេញ​ពី​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​នេះ ត្រូវ​បាន​តុលាការ​បកស្រាយ​ក្នុង​ន័យ​ទូលាយ​ពេក ដែល​តុលាការ​ងាយ​នឹង​ចាប់​ឃុំ​ខ្លួន​មនុស្ស​បាន​គ្រប់​ពេល៖ «គេ​យក​អា​ហ្នឹង​ទៅ​ប្រើ​សម្រាប់​អ្នក​នយោបាយ។ ញុះញង់​ធ្វើ​អី​ក៏​ញុះញង់​ដែរ។ ធ្វើ​បាតុកម្ម​អ្នក​ដឹកនាំ​បាតុកម្ម ប្រសិន​បាតុករ មិន​ដឹង​អ្នក​ណា​មួយ​គប់​ដុំ​ថ្ម​មួយ​ដុំ​ដាក់​ប៉ូលិស គេ​ថា​ប្រើ​ហិង្សា អ្នក​ដឹក​នាំ​ហ្នឹង​ទៅ​ជា​ជាប់​ចោទ​ពី​បទ​ញុះញង់​ឲ្យ​ប្រើ​ហិង្សា​បាត់​ទៅ​ហើយ! តុលាការ​មាន​សិទ្ធិ​ចាប់​គេ​អាច​ឃុំ​ខ្លួន​គាត់​បាន»

​ទោះបី​បទ​បរិហារកេរ្តិ៍​លែង​មាន​ទោស​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ក៏ដោយ ក៏​ការ​ទាមទារ​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់​ច្រើន​ហួស​ប្រមាណ នៅ​តែ​ធ្វើ​ឲ្យ​អ្នក​ជាប់​ចោទ​ពី​បទ​បរិហារកេរ្តិ៍​ ចៀស​មិន​ផុត​ពី​រង​គ្រោះ​ធ្ងន់​ដដែល។ ដូច​ក្នុង​ករណី​លោក គឹម សុខ លោក ហ៊ុន សែន មិន​ត្រឹមតែ​ប្ដឹង​ទារ​យក​លុយ​ច្រើន​រហូត​ដល់ ៥០​ម៉ឺន​ដុល្លារ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ គាត់​ទារ​រឹប​អូស​ផ្ទះសម្បែង​ថែម​ទៀត​ផង បើ​គ្មាន​ប្រាក់​សង ក្នុង​ខណៈ​ដែល​លោក គឹម សុខ ក្រីក្រ នៅ​តែ​ផ្ទះ​ជួល​ត្រឹម​ថ្លៃ​បន្ទប់ ៨០​ដុល្លារ​មួយ​ខែ និង​មាន​ប្រាក់​មិន​លើស​ពី ២០០​ដុល្លារ​ក្នុង​ធនាគារ៖ «ស្អី​អ្នក​ឯង​បញ្ចេញ​មតិ? អត់​ទេ ទារ​កន្លះ​លាន​ដុល្លារ! បើ​ថា​គ្មាន​លុយ​សង មាន​តែ​រឹប​អូស​ផ្ទះ​យក​ឡាយឡុង។ កុំ​អ្នក​ឯង​ស្អី អាង​អ្នក​វិភាគ? វិភាគ​ប៉ះ ដាក់​ហើយ! អត់​មាន​ទុក​ទេ ហើយ​នគរបាល​តាម​ឲ្យ​ជាប់ ក្រែងលោ​វា​រត់។ កុំ​រត់! ព្រោះ​ខ្លួន​ឯង​ថា​ជើង​ខ្លាំង ជាប់​គុក​ត្រឹម​ពីរ​ឆ្នាំ​អី​តើ! កុំ​ថា​អត់​លុយ​សង​វើយ!»

ចំណែក​លោក​បណ្ឌិត មាស នី លើក​ឡើង​ថា ការ​ទារ​ប្រាក់​ច្រើន និង​ការ​ព្រមាន​ចាប់​ចង​ដូច្នេះ គឺ​ជា​ចេតនា​បំភិតបំភ័យ​អ្នក​ហ៊ាន​បញ្ចេញ​មតិ​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ពួកគាត់​មាន​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ និង​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​ធ្ងន់​ដល់​ស្ថានភាព​សេរីភាព​បញ្ចេញ​មតិ​នៅ​កម្ពុជា៖ «ទារ​ហ្នឹង​គឺ​ឲ្យ​ងាប់​ហ្មង​ហ្នឹង! គឺ​ថា​អត់​ឲ្យ​មាន​អី​សង​តែម្ដង! ចំណាត់​ការ​បែប​ហ្នឹង គឺ​ធ្វើ​ឲ្យ​ទាំង​គ្រួសារ​ក្រុម​អ្នក​បញ្ចេញ​មតិ​ហ្នឹង កាល​ណា​គ្នា​មាន​រឿង គឺ​ត្រូវ​ហិនហោច​ទាំង​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​ទៀត ដូច្នេះ​មិន​មែន​សម្លាប់​តែមួយ​ទេ គឺ​សម្លាប់​មួយ​គ្រួសារ​តែម្ដង»

​ប៉ុន្តែ​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា លោក ឈាង វុន យល់​ថា ការ​ទារ​សំណង​ច្រើន ឬ​មិន​ច្រើន​នេះ គឺ​វា​អាស្រ័យ​ទៅ​លើ​ទំហំ​នៃ​ការ​ខូចខាត និង​ប៉ះពាល់​ដល់​កិត្តិយស​របស់​ប្រមុខ​ដឹកនាំ​រដ្ឋាភិបាល​ពី​ការ​បរិហារកេរ្តិ៍​នោះ។ លោក ឈាង វុន លើក​ឡើង​ថា ថ្លៃ​ខូចខាត​របស់​អ្នក​ស្រែ​ចម្ការ និង​អ្នក​រក​ស៊ី​ធម្មតា វា​ខុស​គ្នា​ពី​ផល​ខូចខាត​កិត្តិយស​ចំពោះ​បុគ្គល​សាធារណៈ ដែល​ជា​អ្នកដឹកនាំ​ប្រទេស ដូចជា​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឬ​អង្គ​ព្រះមហាក្សត្រ ដោយសារ​តែ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​តំណាង​ឲ្យ​កិត្តិយស​ជាតិ​ទាំង​មូល បើ​ប៉ះពាល់​កិត្តិយស​គាត់​គឺ​ប៉ះពាល់​កិត្តិយស​ប្រទេស​កម្ពុជា ទាំង​មូល៖ «គាត់​ជា​អ្នក​តំណាង​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយ​គាត់​ជា​អ្នក​ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​ផ្ដល់​ការ​ជឿ​ទុក​ចិត្ត ការ​បរិហារកេរ្តិ៍​នេះ​គឺ​ធ្ងន់ធ្ងរ អ៊ីចឹង​ហើយ​បាន​ជា​គាត់​ទារ​ច្រើន»

​ចំពោះ​លោក អេង ឆៃអ៊ាង វិញ លោក​ថា អ្នក​នយោបាយ​មិន​ត្រូវ​ខ្លាច​ការ​រិះគន់ ព្រោះ​អ្នក​នយោបាយ​ជា​បុគ្គល​សាធារណៈ។ បើ​ជា​បុគ្គល​សាធារណៈ ហើយ​មិន​ចង់​ឲ្យ​គេ​និយាយ​ប៉ះ ទាល់​តែ​កុំ​ធ្វើ​នយោបាយ។ លោក​បន្ត​ថា បើ​នាំ​គ្នា​នៅ​តែ​ផ្ទះ​ជា​លក្ខណៈ​គ្រួសារ​ឯកជន ទើប​រួច​ផុត​ពី​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​រិះគន់។ ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត លោក​លើក​ឡើង​ថា ជា​ធម្មតា​អ្នក​កាន់​អំណាច​តែងតែ​ធ្វើ​គោលនយោបាយ​ដែល​អាច​ប៉ះពាល់​ដល់​ផលប្រយោជន៍​សាធារណៈ។ ដូច្នេះ​ពលរដ្ឋ​ទូទៅ​អាច​មាន​សិទ្ធិ​និយាយ​រិះគន់​បាន៖ «ដូច្នេះ​វា​អត់​មាន​រឿង​អី​ដែល​ត្រូវ​អ្នក​នយោបាយ និង​អ្នក​មាន​អំណាច​ហ្នឹង​មក​ប្ដឹង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្លួន​ឯង ដែល​និយាយ​រិះគន់​ខ្លួន​ឯង​នោះ​ទេ។ យើង​ជា​បុគ្គល​សាធារណៈ យើង​មិន​ត្រូវ​ខ្លាច​គេ​និយាយ​រិះគន់​នោះ​ទេ»

​អ្នក​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ដោយសារ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​មិន​មែន​មាន​តែ​ប៉ុណ្ណឹង​នោះ​ទេ។ អ្នក​ខ្លះ​មាន​រហូត​ដល់​មាន​អភ័យ​ឯកសិទ្ធិ​សភា​ការពារ​ផង ក៏​នៅ​តែ​លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជា​ឲ្យ​ចាប់​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ហូត​ដល់​សព្វថ្ងៃ។ តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​ប្រឆាំង លោក អ៊ុំ សំអាន សមាជិក​ព្រឹទ្ធ​សភា លោក ហុង សុខហួរ ត្រូវ​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ដោយសារ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក ប៉ះពាល់​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​រឿង​ផែនទី និង​ការ​បាត់​ដី​នៅ​តាម​ព្រំដែន​កម្ពុជា-​វៀតណាម។

អ្នកស្រី ថាក់ ឡានី តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ មួយ​រូប​ទៀត ដែល​រង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ថា បាន​បញ្ចេញ​មតិ​ប៉ះពាល់​ដល់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បើ​កុំ​តែ​ភៀស​ខ្លួន​ទៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ទាន់ កុំ​អី​ក៏​ត្រូវ​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ដូច​សហការី​របស់​អ្នកស្រី​ដែរ។ កាល​ណោះ​លោក ហ៊ុន សែន ចំអក​ដាក់​អ្នកស្រី​ថា បើ​ខ្លាំង​ហេតុ​អ្វី​មិន​ព្រម​នៅ​ឲ្យ​គេ​ចាប់​ដាក់​គុក៖ «រត់​មួយ​ហើយ អា​អ្នក​ចោទ​ហ្នឹង! រត់​ធ្លាក់​ស៊ុយអែត ឯ​ណោះ! ម៉េច​ក្រែង​ខ្លាំង​ណាស់​អ្ហ៊ៃ? បើ​ខ្លាំង​ម៉េច​ក៏​រត់?»។

ចំពោះ​លោក អេង ឆៃអ៊ាង សិទ្ធិ​បញ្ចេញ​មតិ​មាន​ភាព​មិន​ស្មើ​គ្នា​រវាង​អ្នក​មាន​អំណាច និង​អ្នក​ទន់​ខ្សោយ៖ «យើង​ដឹង​ហើយ​ថា នៅ​កម្ពុជា​យើង​បច្ចុប្បន្ន ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​មាន​ស្តង់ដារ​ពីរ។ រឿង​ខ្លះ​អ្នក​ដែល​មាន​អំណាច​គេ​និយាយ​បាន​តាម​ចិត្ត ប៉ុន្តែ​អ្នក​គ្មាន​អំណាច អ្នក​ទន់​ខ្សោយ គឺ​និយាយ​អត់​បាន»

លោក អេង ឆៃអ៊ាង ស្នើ​ថា ជា​ការ​ល្អ​បើ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​ណា​មួយ​មិន​សមស្រប ឬ​ប៉ះពាល់​ដល់​សតិ​អារម្មណ៍ អ្នក​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ អ្នក​នោះ​គួរ​តែ​ស្នើ​ឲ្យ​មាន​ការ​កែតម្រូវ​ជា​ជាង​ប្ដឹង​ចាប់​ដាក់​គុក ព្រោះ​ការ​ឃុំ​ខ្លួន​មនុស្ស គឺ​ដូចជា​ការ​បំផ្លាញ​អនាគត​របស់​មនុស្ស៖ «គ្រាន់​តែ​និយាយ​ស្តី​ក៏​ដាក់​គុក​បែប​ហ្នឹង បើ​គាត់​ជា​មេ​គ្រួសារ​ដែល​ត្រូវការ​រក​លុយ​ផ្គត់ផ្គង់​ដល់​ម្ដាយ​ឪពុក​ដែល​មាន​ជំងឺ បើ​យក​គាត់​ទៅ​ដាក់គុក​ដោយសារ​រឿង​ប៉ុណ្ណឹង ធ្វើ​ឲ្យ​ឪពុក​ម្ដាយ​គាត់​អត់​មាន​លទ្ធភាព​ព្យាបាល អាច​ឈាន​ដល់​ស្លាប់​បាត់​បង់​ជីវិត។ បាន​ន័យ​ថា អ្នក​គាត់​យក​គាត់​ទៅ​ដាក់​គុក ក៏​បាន​ចូលរួម​ទៅ​សម្លាប់​ឪពុក​ម្ដាយ​គាត់​ផង​ដែរ»

លោក សម រង្ស៊ី អតីត​ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ក៏​រង​បណ្ដឹង​បរិហារកេរ្តិ៍​ដោយ​ការ​ហ៊ាន​បញ្ចេញ​មតិ ដែល​ប្ដឹង​ដោយ​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និង​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ជា​ច្រើន​ករណី។ មាន​ករណី​មួយ​នោះ លោក ហ៊ុន សែន ទារ​សំណង​ពី​លោក សម រង្ស៊ី រហូត​ដល់ ១​លាន​ដុល្លារ ហើយ​ថែម​ទាំង​ព្រមាន​ឲ្យ​រឹប​អូស​យក​ទីស្នាក់ការ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ និង​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​ផ្សេង​ទៀត​របស់​លោក សម រង្ស៊ី ដើម្បី​ទូទាត់​សង​តាម​ការ​ទាមទារ​របស់​គាត់។

ការ​បាញ់​សម្លាប់​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ក៏​ត្រូវ​បាន​មជ្ឈដ្ឋាន​ទូទៅ​ចាត់​ទុក​ថា ជា​ការ​បំបិទ​មាត់​អ្នក​ហ៊ាន​បញ្ចេញ​មតិ​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល។ លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ត្រូវ​ឃាតក​បាញ់​សម្លាប់​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១០ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៦ ពេល​លោក​កំពុង​អង្គុយ​ពិសា​កាហ្វេ ក្នុង​ហាង​ស្តារម៉ាត នៅ​ស្ថានីយ​លក់​សាំង​កាល់តិច ស្តុប​បូកគោ ក្រុង​ភ្នំពេញ។ លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ស្លាប់​នៅ​បន្ទាប់​ពី​លោក​បាន​ផ្ដល់​បទសម្ភាសន៍​ឲ្យ​អាស៊ីសេរី អំពី​របាយការណ៍​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​ពិភពលោក (Global Witness) ដែល​រក​ឃើញ​អំពី​អំពើ​ពុករលួយ និង​ការ​គ្រប់គ្រង​ជំនួញ​ធំៗ​នៅ​កម្ពុជា របស់​គ្រួសារ​ត្រកូល "ហ៊ុន"។

អង្គការ​សិទ្ធិមនុស្ស​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ រួម​ទាំង​ក្រុម​ការងារ​ផ្នែក​សិទ្ធិមនុស្ស​នៃ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ផង សុទ្ធតែ​បាន​ថ្កោលទោស​កម្ពុជា ដែល​បាន​ចាប់ចង និង​ដាក់​ពន្ធនាគារ​អ្នក​ហ៊ាន​បញ្ចេញ​មតិ​នៅ​ពេល​កន្លង​មក។

អង្គការ​ឃ្លាំមើល​សេរីភាព​ពិភពលោក ហ្វ្រ៊ីដឹម ហៅស៍ (Freedom House) ដែល​មាន​មូលដ្ឋាន​ក្នុង​សហរដ្ឋអាមេរិក បាន​ឲ្យ​ចំណាត់​ថ្នាក់​កម្ពុជា ថា​ជា​ប្រទេស​គ្មាន​សេរីភាព​ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​ចំនួន ៤០​ប្រទេស​នៅ​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី-​ប៉ាស៊ីហ្វិក។ របាយការណ៍​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​ឆ្នាំ​២០១៧ ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ​សុក្រ ទី​២៨ មេសា បង្ហាញ​ថា ពិន្ទុ​សរុប​នៃ​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​កម្ពុជា សម្រាប់​ឆ្នាំ​២០១៧ នេះ បាន​ធ្លាក់​ចុះ​មួយ​លេខ​ទៀត ទៅ​ក្នុង​កម្រិត​រឹត​តែ​អាក្រក់​ជាង​ឆ្នាំ​២០១៦។

អ្នក​កាសែត​គ្មាន​ព្រំដែន (Reporters without Borders) រក​ឃើញ​ថា សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​នៅ​កម្ពុជា ធ្លាក់​ចុះ​បួន​លេខ គឺ​ពី​លេខ​រៀង​១២៨ នៅ​ឆ្នាំ​២០១៦ មក​លេខ​រៀង​១៣២ នៅ​ឆ្នាំ​២០១៧៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។


Viewing all articles
Browse latest Browse all 11174

Trending Articles