ប្រជានេសាទនៅឃុំពាមបាង ស្រុកស្ទោង ខេត្តកំពង់ធំ ដែលរស់នៅក្បែរតំបន់បឹងទន្លេឆ្មា ជួបបញ្ហាប្រឈមក្នុងជីវភាពមួយកម្រិតទៀត ដោយសារតែទិន្នផលត្រីកាន់តែថយចុះខ្លាំងក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ។ ពលរដ្ឋយល់ថា អាចដោយសារតែតំបន់ដែលពួកគាត់រស់នៅធ្លាប់មានករណីបឹងរីងរាក់ និងមានត្រីងាប់រាប់សិបតោន បណ្ដាលឱ្យពូជត្រីកាន់តែបាត់បង់។
ប្រជានេសាទនៅឃុំពាមបាង ឱ្យដឹងថា ទិន្នផលត្រីថយចុះខ្លាំងរយៈពេលជាង ២ខែមកហើយ ដោយមិនទាន់ដឹងពីមូលហេតុពិតប្រាកដ ប៉ុន្តែពួកគេយល់ថា អាចដោយសារកត្តាមួយចំនួន។ កត្តាទាំងនោះដូចជា ប្រជានេសាទកាន់តែកើនឡើង ហើយត្រីកាន់តែថយចុះ។ បន្ថែមពីនេះ បឹងទន្លេឆ្មាធ្លាប់រីងរាក់ និងមានត្រីងាប់ជាច្រើនឆ្នាំជាប់ៗគ្នា បណ្ដាលឱ្យពូជត្រីបាត់បង់ច្រើន ហើយថ្មីៗនេះ ទឹកបឹងប្រែជាពណ៌បៃតង និងល្អក់កករ មានស្លែច្រើនថែមទៀតផង។
ប្រជានេសាទនៅឃុំពាមបាង មួយរូប កញ្ញា យាត ពុធ មានប្រសាសន៍ថា កញ្ញាមិនដែលជួបប្រទះកង្វះត្រីដូចឆ្នាំនេះទេ។ កញ្ញាមិនដឹងប្រាកដនៃការថយចុះពូជត្រីពេលនេះទេ ប៉ុន្តែអាចដោយសារបឹងទន្លេឆ្មាធ្លាប់មានករណីត្រីងាប់ជាច្រើនឆ្នាំជាប់គ្នា និងផ្ទៃបឹងមានស្លែច្រើន៖ «ពីឆ្នាំមុនៗ សំបូរណាស់ត្រី។ មិនបាច់រករបណាធំដុំទេ យើងរាយមង យើងអាចរកលុយចូលមកចិញ្ចឹមគ្រួសារយ៉ាងស្រួល។ ដល់ឆ្នាំនេះ ខ្ញុំមិនដែលជួប និងមិនដែលឃើញទេ គឺគ្មានត្រីតែម្ដង»។
ពលរដ្ឋដដែលបញ្ជាក់ថា ដោយសារខ្សត់ត្រី ពេលខ្លះពួកគាត់នាំគ្នាទៅលួចនេសាទនៅតំបន់អភិរក្ស ប៉ុន្តែមិនបានត្រីចិញ្ចឹមឆ្នាំងដដែល។ កញ្ញា យាត ពុធ ស្នើឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលជួយផ្ដល់ដីសម្បទានសង្គមកិច្ចជូនពលរដ្ឋ ដើម្បីបានមករស់នៅលើដីគោក គ្រាន់បានធ្វើស្រែ ឬដាំដំណាំផ្សេងៗ ជំនួយមុខរបរនេសាទបានខ្លះ ជាជាងពឹងផ្អែកទៅមុខរបរនេសាទទាំងស្រុង។
ប្រជានេសាទមួយរូបទៀត លោក វ៉ែន រឿន ឱ្យដឹងថា ស្ថានភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅឃុំនេះកាន់តែពិបាក ពីព្រោះពួកគាត់មិនមានមុខរបរផ្សេងក្រៅពីនេសាទ ហើយក៏មិនមានដីធ្លីសម្រាប់បង្កបង្កើនផលទេ។ ជាងនេះទៀត លោកសង្កេតឃើញថា ចំនួនអ្នកនេសាទកាន់តែច្រើនឡើងនៅពេលបច្ចុប្បន្ន៖ «ដីស្រែដែលចែកជូនប្រជាជនអី បានតិចតួចស្ដួចស្ដើងក្តី មួយហិកតារ ពីរហិកតារក្តី តាមលទ្ធភាពថ្នាក់លើចែកជូនដើម្បីធ្វើស្រែទៅ មើលទៅត្រីមិនកើតទេបងអើយ»។
ឃុំពាមបាង ជាឃុំដាច់ស្រយាល ដែលមានចម្ងាយជាង ៥០គីឡូម៉ែត្រពីទីរួមស្រុកស្ទោង។ ដើម្បីធ្វើដំណើរទៅដល់ឃុំនេះនៅរដូវប្រាំង គឺគេត្រូវជិះរថយន្តឈ្នួល និងគោយន្តច្នៃ ដែលមានសរុបចំនួន ៤ ឬ ៥គ្រឿងប៉ុណ្ណោះ និងធ្វើដំណើរតាមទូកបន្តទៀត។ ឃុំពាមបាង មានភូមិចំនួន ៥ និងមានប្រជាជនសរុប ៦៨៧គ្រួសារ ហើយពលរដ្ឋប្រមាណ ៩០ភាគរយ គឺរស់ពឹងផ្អែកទៅលើមុខរបរនេសាទ។
ជំទប់ទី២ ឃុំពាមបាង លោក គុំ ខុម មានប្រសាសន៍ថា ទិន្នផលត្រីពិតជាធ្លាក់ចុះដល់កម្រិតដែលលោកមិនដែលជួបប្រទះសោះពីមុនមក បើទោះបីជាមិនមានបទល្មើសនេសាទក៏ដោយ។ លោកបញ្ជាក់ថា កន្លងមកអាជ្ញាធរឃុំធ្លាប់ធ្វើលិខិតស្នើសុំដីសម្បទានសង្គមកិច្ចទៅអាជ្ញាធរខេត្ត ដើម្បីសម្រួលដល់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ប៉ុន្តែមិនទាន់មានការឆ្លើយតបទេ៖ «បទល្មើសអីក៏ដូចជាអត់មានវាអត់មានទាំងអស់។ បទល្មើសវាអត់មានហើយវាអត់មានត្រីសោះ តើឱ្យគ្នាទៅរករបៀបម៉េច»។
ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្តី អភិបាលខេត្តកំពង់ធំ លោក សុខ លូ មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី៧ ខែមេសា ថាទិន្នផលត្រីមិនបានថយចុះប៉ុន្មានទេ ប៉ុន្តែដោយសារកំណើនប្រជានេសាទច្រើនធ្វើការរកត្រីពិបាកជាងពេលមុនៗ។ លោកបន្តថា ជុំវិញសំណើរបស់ពលរដ្ឋចង់មករស់នៅលើដីគោក អាជ្ញាធរខេត្តមិនទាន់ទទួលបានទេ ហើយកាលពីអាណត្តិអភិបាលខេត្តចាស់ គឺស្ថិតនៅជាគម្រោង និងទស្សនៈវិស័យប៉ុណ្ណោះ។ កាលណោះ អាជ្ញាធរខេត្តបានស្ទង់មតិពលរដ្ឋដែលចង់ និងមិនចង់មករស់នៅលើដីគោកថែមទៀតផង។
អភិបាលខេត្តដដែលបញ្ជាក់ថា អាជ្ញាធរនឹងស្ទង់មតិពលរដ្ឋម្ដងទៀតឱ្យប្រាកដថា មានប៉ុន្មានភាគរយដែលចង់មករស់នៅលើដីគោក និងប្រជុំគណៈកម្មការគ្រប់គ្រងដីរដ្ឋស្នើសុំគោលការណ៍ទៅរដ្ឋាភិបាលដោះស្រាយលើករណីនេះ៖ «បើគាត់ស្ម័គ្រចិត្ត ខេត្តនឹងពិចារណាដើម្បីពិនិត្យរកដីសម្បទានសង្គមកិច្ច ហើយស្នើសុំគោលការណ៍ពីរាជរដ្ឋាភិបាល ព្រោះការងារហ្នឹងត្រូវការកិច្ចសហការពីក្រសួងពាក់ព័ន្ធមិនអាចធ្វើដោយខ្លួនឯងបានទេ»។
អ្នកសម្របសម្រួលអង្គការអភិរក្សធនធានជលផល លោក ឯក ចំរើន មានប្រសាសន៍ថា មានកត្តាមួយចំនួនដែលធ្វើទិន្នផលត្រីកាន់តែថយចុះ ដូចជាកត្តាប្រជានេសាទកើនឡើង។ កត្តាបទល្មើសនេសាទនៅតែកើតមាន ព្រមទាំងបញ្ហាបឹងរីងរាក់ជាដើម៖ «តាមពិតទៅកន្លែងបឹងទន្លេឆ្មា គាត់ថា ការរកត្រីហ្នឹងធ្លាក់ចុះគឺជារឿងត្រឹមត្រូវ»។
លោកយល់ថា វិធានការធ្វើឱ្យពូជត្រីសំបូរឡើងវិញ រាជរដ្ឋាភិបាលត្រូវបន្តកិច្ចសហការបង្ក្រាបបទល្មើសនេសាទថែមទៀត។ លើសពីនេះ ពលរដ្ឋត្រូវចូលរួមទប់ស្កាត់បទល្មើស និងមិនត្រូវនេសាទដោយប្រើឧបករណ៍ខុសច្បាប់ទៀតឡើយ។ បន្ថែមពីនេះ ការពារតំបន់ដែលមានអន្លង់ជ្រៅៗ ហើយដាក់ជាតំបន់អភិរក្ស ម្យ៉ាងប្រជាពលរដ្ឋគប្បីនាំគ្នាប្រកបមុខរបរផ្សេងជំនួសឱ្យការនេសាទ។ ចំណែករាជរដ្ឋាភិបាលត្រូវគិតពិចារណារកទីតាំងថ្មី ឬផ្ដល់ដីសម្បទានដល់ប្រជានេសាទដែលកំពុងរស់នៅលើផ្ទៃទឹកជាដើម៕