អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) លោក ហង្ស ពុទ្ធា ប្រកាសថា គ.ជ.ប នឹងចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់ចំពោះស្ថាប័នទាំងឡាយណាដែលធ្វើការស្ទងមតិពលរដ្ឋអំពីលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត រួចផ្សព្វផ្សាយលទ្ធផលនោះមុនពេលដែលការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ មិនទាន់មកដល់។
ផ្ទុយពីការលើកឡើងនេះ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលធ្វើការផ្នែកបោះឆ្នោតយល់ឃើញថា ការស្ទង់មតិគណបក្សមុនការបោះឆ្នោត អាចធ្វើឲ្យបក្សនយោបាយខិតខំកែប្រែគោលនយោបាយឲ្យល្អ ដើម្បីប្រកួតប្រជែងទៅវិញ។
លោក ហង្ស ពុទ្ធា អះអាងថា គ.ជ.ប នឹងពិភាក្សាជាមួយក្រសួងព័ត៌មាន រួចចេញសេចក្ដីប្រកាសផ្លូវការយ៉ាងហោចណាស់ ១ខែ មុនថ្ងៃបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ មិនអនុញ្ញាតឲ្យស្ថាប័ននានា ផ្សព្វផ្សាយពីការស្ទង់មតិលទ្ធផលបោះឆ្នោត។
ការប្រកាសរបស់លោក ហង្ស ពុទ្ធា ដូចនេះ ធ្វើឡើងនៅក្នុងសិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់ស្ដីពីការត្រៀមលក្ខណៈរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសម្រាប់ការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ ឆ្នាំ២០១៧ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៣១ ខែមីនា។
លោក ហង្ស ពុទ្ធា បញ្ជាក់ថា មានតែ គ.ជ.ប មួយគត់ដែលជាអ្នកមានតួនាទីប្រកាសលទ្ធផលផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោត ហើយការស្ទង់មតិផ្សព្វផ្សាយជាមុនថា បក្សនេះឈ្នះ ឬបក្សនេះចាញ់មុនការបោះឆ្នោត អាចធ្វើឲ្យពលរដ្ឋមានការយល់ច្រឡំ និងបង្កចលាចលក្នុងសង្គម។
លោក ហង្ស ពុទ្ធា បញ្ជាក់ថា នៅពេល គ.ជ.ប ចេញសេចក្ដីប្រកាសហាមឃាត់ហើយ តែបើនៅតែមានស្ថាប័នណាមួយផ្សព្វផ្សាយលទ្ធផលស្ទង់មតិទៀត គ.ជ.ប នឹងចាត់វិធានផ្លូវច្បាប់ចំពោះស្ថាប័ននោះ៖ «ការស្ទង់មតិកន្លងមកធ្វើឲ្យបរិយាកាសសង្គមមានភាពមិនប្រក្រតី អ៊ីចឹង គ.ជ.ប យកចិត្តទុកដាក់ណាស់ក្នុងការរៀបចំការបោះឆ្នោតមួយដើម្បីធានាថា អ្វីៗស្ថិតនៅដដែល ជាប្រក្រតីសម្រាប់ជីវភាព និងការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ យើងកំពុងតែមានការពិភាក្សាគ្នាជាមួយក្រសួងព័ត៌មាន ពេលខ្លះច្បាប់គ្រាន់តែជាទិដ្ឋភាពគោល ប៉ុន្តែនៅលើបទបញ្ជា និងនីតិវិធីយើងចែងលំអិតបន្ថែម ឬក៏មានសេចក្ដីប្រកាសបន្ថែម ដើម្បីធានាថា ទោះជាមានការបោះឆ្នោតក៏កម្ពុជា នៅតែមានស្ថិរភាព»។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ មានបណ្ដាញសារព័ត៌មានក្នុងស្រុកខ្លះបានផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមួយ ទាក់ទងនឹងការស្ទង់មតិដែលបានសម្ភាសបុគ្គលម្នាក់ ដែលបុគ្គលនោះអះអាងថា មានអង្គការមួយស្ទង់មតិឃើញថា ក្នុងពេលបោះឆ្នោតខាងមុខនេះ គណបក្សប្រឆាំងនឹងឈ្នះ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចំនួន ៦០%។ ប៉ុន្តែការស្ទង់មតិបែបនេះ ត្រូវបានអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន ថា ជាឧបាយកលធ្វើឡើងគ្រាន់តែចង់បំភាន់មតិសាធារណៈ និងបង្អាប់គណបក្សកាន់អំណាច។
ចំណែកអគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានព័ត៌មាន និងសោតទស្សន៍នៃក្រសួងព័ត៌មាន លោក ពៅ ពិសិដ្ឋ ដែលចូលរួមជាវាគ្មិនក្នុងសិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់ដែរនោះ បញ្ជាក់បន្ថែមថា ក្រសួងព័ត៌មានក៏នឹងមិនអនុញ្ញាតឲ្យមានការផ្សព្វផ្សាយការស្ទង់មតិលទ្ធផលបោះឆ្នោតមុន ការបោះឆ្នោតឡើយ។ ដូចគ្នាទៅនឹងមន្ត្រី គ.ជ.ប មន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មានរូបនេះបានលើកយកបញ្ហាអសន្តិសុខសង្គមមកធ្វើជាអំណះអំណាងសម្រាប់ការហាមឃាត់នេះ៖ «តាមគណបក្សនីមួយៗដូចឯកឧត្ដម ហង្ស ពុទ្ធា បានលើកឡើង អាណត្តិនេះ គឺយើងមានអ្នកសង្កេតការណ៍របស់ខ្លួននៅគ្រប់ការិយាល័យហើយ អ៊ីចឹងយើងដឹងហើយថា អ្នកណាដឹងឈ្នះ អ្នកណាដឹងចាញ់ អ្នកណាតម្លាភាពម៉េចនោះ គឺយើងមានតំណាងរបស់ខ្លួនតាមការិយាល័យបោះឆ្នោតហើយ អ៊ីចឹងហើយក្រសួងព័ត៌មាន កន្លងមកគឺយើងបានចេញលិខិតតាំងពីឆ្នាំ២០១៣ ជៀសវាងភាពចលាចលវឹកវរ»។
កន្លងទៅ គេកត់សម្គាល់ឃើញថា នៅក្នុងការបោះឆ្នោតក្នុងប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យមួយចំនួនការស្ទង់មតិមុនការបោះឆ្នោតត្រូវបានគេធ្វើឡើងថា បក្សមួយឈ្នះ ហើយបក្សផ្សេងទៀតចាញ់ជាដើម។ ការស្ទង់មតិខ្លះក៏ខុស ការស្ទង់មតិខ្លះក៏ត្រូវតាមលទ្ធផលបោះឆ្នោតជាក់ស្ដែង។ ទោះជាយ៉ាងណា លោក ពៅ ពិសិដ្ឋ ថាបរិបទរបស់កម្ពុជា ខុសពីប្រទេសផ្សេងទៀត ដែលទាមទារឲ្យក្រសួងព័ត៌មាន ត្រូវហាមឃាត់ចំពោះការស្ទង់មតិបែបនេះ។
ផ្ទុយពីការយល់ឃើញរបស់មន្ត្រី គ.ជ.ប និងមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មាននេះ នាយកប្រតិបត្តិគណៈកម្មាធិការអព្យាក្រឹត និងយុត្តិធម៌ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងត្រឹមត្រូវនៅកម្ពុជា ឬហៅកាត់ថា និចហ្វិក (NICFEC) លោក សំ គន្ធាមី មានប្រសាសន៍ថា សព្វថ្ងៃពលរដ្ឋខ្មែរមានចំណេះដឹងច្រើនជាងមុនអំពីការបោះឆ្នោត។
លោកមិនយល់ឃើញថា ការស្ទង់មតិអាចធ្វើឲ្យពលរដ្ឋភ័ន្តច្រឡំរហូតដល់បង្កើតចលាចលក្នុងសង្គមនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញលោកថា ការស្ទង់មតិមុនពេលបោះឆ្នោតអាចធ្វើឲ្យគណបក្សដឹងពីចំណុចខ្សោយរបស់ខ្លួនទៅវិញទេ។ នៅពេលការស្ទង់មតិបង្ហាញថា សំឡេងគាំទ្របក្សណាមួយធ្លាក់ចុះ បក្សនោះអាចកែប្រែគោលនយោបាយឲ្យប្រសើរឡើងវិញ សម្រាប់ការប្រកួតប្រជែងនៅថ្ងៃបោះឆ្នោតក៏ថាបាន។
លោក សំ គន្ធាមី៖ «វាជួយធ្វើឲ្យគណបក្សមានការប្រឹងប្រែងគណបក្សណាដែលមានសំឡេងគាំទ្រតិច អាចរៀបចំកែប្រែរៀបចំគោលនយោបាយរបស់ខ្លួនឲ្យប្រសើរឡើងទៀតទៅ ហើយទាញយកសន្លឹកឆ្នោតមកវិញមក វាជួយដល់គណបក្សនយោបាយវិញទេ»។
ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ នឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧។ គណបក្សនយោបាយចំនួន១២ នឹងចូលរួមប្រកួតប្រជែងដើម្បីដណ្ដើមយកសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ ចំនួន ១.៦៤៦ទូទាំងប្រទេស៕