អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) នៅថ្ងៃទី១៤ មីនា នេះ ចេញផ្សាយរបាយការណ៍សង្ខេប សម្រាប់កិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសអាស៊ានអូស្ត្រាលី អំពីអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សក្នុងបណ្ដាប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ អង្គការនេះ ស្នើនាយករដ្ឋមន្ត្រីអូស្ត្រាលី លោក ម៉ាល់ខុម ធឺនប៊ល Malcolm Turnbull ឲ្យផ្ដោតលើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សជាចម្បងនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសជាមួយក្រុមមេដឹកនាំ មកពីប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ាន ដែលប្រទេសអូស្ត្រាលីរៀបចំជាលើកដំបូងនៅលើទឹកដីខ្លួនពីថ្ងៃទី១៧-១៨ ខែមីនា។
នាយិកាអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិប្រចាំប្រទេសអូស្ត្រាលី អ្នកស្រី Elaine Pearson ថ្លែងក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានចេញផ្សាយថ្ងៃទី១៤ មីនា បីថ្ងៃមុនកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសអាស៊ាន-អូស្ត្រាលីនេះថា ការបរាជ័យរបស់ប្រទេសអូស្ត្រាលីក្នុងការលើកយកបញ្ហាកង្វល់នានា នៃការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សក្នុងបណ្ដាប្រទេសអាស៊ាន មកពិភាក្សាជាសាធារណៈ នៅឯកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ នឹងក្លាយជោគជ័យសម្រាប់ក្រុមមេដឹកនាំអាស៊ាន ដែលបានរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ក្នុងការបន្តបោកបញ្ឆោតមតិសាធារណៈ ហើយរឹតតែធ្វើឲ្យក្រុមមេដឹកនាំក្នុងតំបន់នេះ បង្កើនការបង្ក្រាបមកលើអ្នកនយោបាយ ចាប់អ្នកសារព័ត៌មានដាក់ពន្ធនាគារ ឬបំផ្លាញស្ថាប័នប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន។ អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា ការលើកយកបញ្ហាអភិបាលកិច្ចល្អ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស មកជជែកពិភាក្សាដោយផុលផុស មិនមែនមានន័យថា ជាការផ្ដល់មេរៀនដល់ក្រុមមេដឹកនាំអាស៊ានទាំងនោះទេ ប៉ុន្តែគឺជាការពិភាក្សាយ៉ាងហ្មត់ចត់អំពីបញ្ហារំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ ដែលផ្ដល់សារសំខាន់សម្រាប់រដ្ឋាភិបាល និងប្រជាពលរដ្ឋអាស៊ានទាំងមូល។
របាយការណ៍សង្ខេបអំពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ សម្រាប់ធ្វើជាឯកសារ ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-អូស្ត្រាលីនេះ ដាក់ចេញនូវកង្វល់អំពីអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សចម្បងៗ ដោយផ្តោតលើតួនាទីរបស់អូស្ត្រាលី ក្នុងការលើកកម្ពស់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្សក្នុងតំបន់អាស៊ាននេះ។ អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី លើកយកបញ្ហាកង្វល់អំពីសិទ្ធិមនុស្សជាក់លាក់នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ ដែលរួមមានដូចជា បញ្ហាការបង្ក្រាបលើក្រុមអ្នកនយោបាយប្រឆាំង ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងសង្គមស៊ីវិល និងការបំផ្លាញប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា បញ្ហាឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិមកលើជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា នៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ឬភូមា និងអំពើសម្លាប់មនុស្សក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការនៅប្រទេសហ្វីលីពីន ការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិនៅប្រទេសថៃ វៀតណាម ម៉ាឡេស៊ី និងសិង្ហបុរី។
ក្រុមមេដឹកនាំនៃប្រទេសអាស៊ានទាំងអស់ លើកលែងតែប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនលោក រ៉ូឌ្រីហ្គោ ឌូទឺតេ (Rodrigo Duterte) នឹងចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសអាស៊ាន-អូស្ត្រាលីនេះ ដែលនឹងមានផងដែរ កិច្ចប្រជុំកំពូលវិស័យធុរកិច្ច និងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើភេរវកម្ម។
អ្នកស្រី Elaine Pearson បញ្ជាក់បន្ថែមថា អូស្ត្រាលីនឹងប្រព្រឹត្តិកំហុសដ៏ធ្ងន់ធ្ងរមួយក្នុងការមិនផ្តោតលើសារសំខាន់នៃការគោរពបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ដោយសារតែភ័យខ្លាចថា ខ្លួននឹងរុញច្រានឲ្យក្រុមមេដឹកនាំនៃបណ្ដាប្រទេសអាស៊ានទាំងនោះ ងាកទៅរកប្រទេសចិនកាន់តែខ្លាំងជាងមុន។ អ្នកស្រីថា ការប្រកួតប្រជែងជាមួយចិន នឹងជាក្លាយជាលទ្ធផលអាក្រក់បំផុត មិនមែនសម្រាប់តែប្រជាពលរដ្ឋអាស៊ានប៉ុណ្ណោះទេ តែសម្រាប់ប្រទេសអូស្ត្រាលីផងដែរ។
ក្រុមមេដឹកនាំអាស៊ានស្ទើរតែទាំងអស់ដែលត្រូវបានអញ្ជើញឲ្យចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ សុទ្ធតែជាមេដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល និងរបបគ្រប់គ្រងប្រទេស ដែលមានការបដិសេធសិទ្ធិ និងសេរីភាពជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន។
អ្នកស្រី Elaine Pearson គូសបញ្ជាក់ថា កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-អូស្ត្រាលី មិនគួរតែជាឱកាសមួយក្នុងការជួបជុំជាមួយក្រុមមេដឹកនាំផ្ដាច់ការរទាំងនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែគួរតែជាឱកាសមួយ ក្នុងការគាបសង្កត់ក្រុមមេដឹកនាំទាំងនោះ អំពីអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ នៅក្នុងប្រទេសរបស់ពួកគេ។
កិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសអាស៊ាន-អូស្ត្រាលី និងដឹកនាំធ្វើម្ចាស់ផ្ទះដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីអូស្ត្រាលីលោក ម៉ាល់ខុម ធឺនប៊ល។ កិច្ចប្រជុំនេះ គឺជាឱកាសមួយសម្រាប់ប្រទេសក្នុងប្លុកអាស៊ាន ពង្រឹងដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រ និងឱកាស ទាំងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងសន្តិសុខក្នុងតំបន់ជាមួយប្រទេសអូស្ត្រាលី៕