ប្រជាកសិករនៅស្រុកមេមត់ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ លើកឡើងថាបច្ចុប្បន្ន ដំណាំម្រេចរបស់ពួកគាត់ចេះតែងាប់ជាបន្តបន្ទាប់ ដោយមិនទាន់មានវិធានការទប់ស្កាត់បានទាំងស្រុងនៅឡើយ។ បញ្ហានេះ ពួកគាត់មួយចំនួនកំពុងប្រឈមក្នុងជីវភាពរស់នៅ ដូចជាត្រូវបាត់បង់ប្រាក់ចំណូល ផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារ និងមិនមានប្រាក់សម្រាប់ដោះបំណុល ធនាគារជាដើម។
កសិករដាំម្រេចនៅស្រុកមេមត់ មួយចំនួនចាប់ផ្ដើមបោះបង់មុខរបរដាំដំណាំប្រភេទនេះបណ្ដើរៗ ហើយងាកទៅដាំដំណាំផ្សេងវិញ ដូចជា ដំឡូងមីជាដើម ដោយសារដំណាំម្រេចរបស់ពួកគាត់ងាប់ជាបន្តបន្ទាប់។ ពួកគេអះអាងថា រយៈពេលពីរឆ្នាំហើយ ដែលម្រេចចេះ តែងាប់ និងគ្មានវិធានការទប់ស្កាត់ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ដោយសារកសិករចេះតែធ្វើតាមគ្នា ឬចេះតែរកវិធីទប់ស្កាត់ដោយខ្លួនឯង គ្មានបច្ចេកទេសច្បាស់លាស់។
កសិករនៅឃុំទ្រាក ស្រុកមេមត់ លោក សន អុល មានប្រសាសន៍ថា ដំណាំម្រេចរបស់លោកជាង២ពាន់ជន្លង់ (២៣០០) ប៉ុន្តែងាប់ជិត១ ពាន់(៩០០)ជន្លង់ហើយ។ លោកបន្ថែមថា ម្រេចនោះ មានអាយុកាល ៤ឆ្នាំ និងចំណាយដើមទុនដាំអស់រាប់ម៉ឺនដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយដើមទុនទាំងនោះភាគច្រើនគឺខ្ចីបុលពីធនាគារតែម្ដង។
កសិកររូបនេះ ធ្លាប់ធ្វើតាមការណែនាំរបស់គេខ្លះដែរ ដូចជាជីកប្រឡាយដើម្បីបង្ហូរទឹកចេញ ពីចម្ការ នៅពេលមានភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំង មិនប្រើប្រាស់ថ្នាំគីមី ពោលគឺប្រើជីកំប៉ុស ប៉ុន្តែវិធីទាំងនោះមិនមាន ប្រសិទ្ធភាពទេ។ លោកថា បើម្រេចនៅតែងាប់ទៀត គ្រួសារលោកនឹងបោះបង់មុខរបរនេះតែម្ដង៖ «បាទ ម្រេចបងអើយឈប់ហើយ មានតែដកជន្លង់ លក់បង់ធនាគារវិញហើយ។ បង់ការប្រាក់ឱ្យគេបង»។
ពលរដ្ឋនៅឃុំទ្រាក មានចំនួនជាង ១ពាន់គ្រួសារ ហើយមានពលរដ្ឋប្រមាណ ៧០ភាគរយ នាំគ្នាប្រកបមុខរបរដាំដំណាំម្រេច។ កសិករដាំម្រេចនៅស្រុកមេមត់ ក្រៅពីប្រឈមបញ្ហាម្រេចងាប់ហើយ ពួកគេត្រូវប្រឈមចំពោះបញ្ហាតម្លៃម្រេចចុះថោកថែមទៀត។ កាលពីឆ្នាំ២០១៥ និងដើមឆ្នាំ២០១៦ តម្លៃម្រេចក្នុងមួយគីឡូក្រាម កសិករលក់បានជាង ៤ម៉ឺនរៀល ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នតម្លៃម្រេចធ្លាក់ចុះមកនៅត្រឹមតម្លៃជាងមួយម៉ឺនរៀល ( ១.១០០០រៀល)ប៉ុណ្ណោះ ក្នុង ១គីឡូក្រាម។
កសិករនៅឃុំទ្រាក មួយរូបទៀត លោក ផល វុធ មើលឃើញថាពលរដ្ឋនៅក្នុងឃុំរបស់លោកភាគច្រើនគឺជួបបញ្ហាប្រឈមមួយនេះ ដោយមិនទាន់មានវិធានការទប់ស្កាត់នោះទេ។ លោកមិនបានដឹងថាជំងឺ ដែលបណ្ដាលឱ្យម្រេចងាប់បន្តបន្ទាប់នោះ ជាប្រភេទជំងឺអ្វីប្រាកដឡើយ ដោយអ្នកស្រុកខ្លះថាជាជំងឺផ្សិត ប៉ុន្តែលោកមិនយល់បែបនេះទេ ដោយគិតថា ជាជំងឺឆ្លងម្យ៉ាងបណ្ដាលឱ្យម្រេចងាប់តគ្នាយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ លោកកត់សម្គាល់ថា កសិករខ្លះដាំឡើងវិញ ជំនួសម្រេចដែលងាប់ ប៉ុន្តែកសិករមួយចំនួនទៀត សម្រេចបោះបង់មុខរបរនេះចោល ហើយងាកទៅដាំដំណាំផ្សេងវិញ៖ «វាអាចងាប់ទៅទៀត ព្រោះប្រជាពលរដ្ឋមិនអាចទប់ស្កាត់បានទេលោកគ្រូ។ វាត្រូវតែងាប់ យើងមើលឃើញទៅ គឺវាទៅរហូតហ្នឹង តគ្នារហូត មិនអាចទប់ស្កាត់បានទេ»។
មន្ត្រីជំនាញកសិកម្មខេត្តត្បូងឃ្មុំ ធ្លាប់បញ្ជាក់ថា ផ្ទៃដីដាំម្រេចនៅទូទាំងខេត្តត្បូងឃ្មុំ មានចំនួនជាង ២ពាន់ហិកតារ។ ម្រេចជារុក្ខជាតិប្រភេទវល្លិ ហើយត្រូវចំណាយពេលដាំប្រមាណ ១ឆ្នាំ ទើបអាចទទួលផល។ រុក្ខជាតិនេះ ប្រឈមនឹងជំងឺ ហើយប្រឈមនឹងគ្រោះធម្មជាតិ ដូចជារាំងស្ងួតខ្លាំង និងទឹកជន់ខ្លាំងក្នុងចម្ការ ក៏បណ្ដាលឱ្យម្រេចងាប់បានដែរ។
ចំណែកពលរដ្ឋមួយរូបទៀត លោក ស៊ូ យាន មានប្រសាសន៍ថា ម្រេចរបស់កសិករនៅឃុំទ្រាក ងាប់ពីរឆ្នាំជាប់គ្នាមកហើយ ប៉ុន្តែ មិនឃើញមានមន្ត្រីជំនាញចុះណែនាំពួកគាត់ពីវិធានការទប់ស្កាត់ណាមួយនោះទេ។ ប្រភពដដែលបញ្ជាក់ថា ម្រេចរបស់លោកជាង ១ពាន់ជន្លង់ គឺងាប់គ្មានសល់ ហើយលោកសម្រេចចិត្តដកជន្លង់ចេញ ដើម្បីយកដីទៅដាំដំណាំផ្សេងវិញ និងខ្លះនាំគ្នាចំណាកស្រុកដើម្បីរកប្រាក់មកសងបំណុលធនាគារតែម្ដង។ លោកមើលឃើញថា នៅឃុំទ្រាក មាន អ្នកភូមិរាប់រយគ្រួសារកំពុងជួបបញ្ហាប្រឈមមួយនេះ ដូចជា ភូមិរមាសចូល ភូមិបង្កូវ ភូមិព្រះពន្លា ភូមិសំរោង ភូមិទ្រាក ជាដើម៖ «ផលប៉ះពាល់ដែលខ្លាំងបំផុតហ្នឹង គឺប្រជាពលរដ្ឋគាត់ជំពាក់លុយធនាគារដើម្បីយកមកអភិវឌ្ឍន៍ដំណាំម្រេច ប៉ុន្តែដល់ម្រេចបរាជ័យ គឺអ្វីដែលប៉ះពាល់ខ្លាំងគឺពួកគាត់សម្រេចចិត្តលក់ដីដើម្បីសងធនាគារ»។
ក្រៅពីឃុំទ្រាក គឺមានពលរដ្ឋនៅឃុំដារ រាប់រាយគ្រួសារ កំពុងជួបបញ្ហា ម្រេចងាប់ដូចគ្នានេះដែរ។ អាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងប្រធាន មន្ទីរកសិកម្មខេត្តត្បូងឃ្មុំ លោក ហេង ពិសិដ្ឋ បានទេនៅថ្ងៃទី១៧ មករា។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រជាកសិករ ស្នើឱ្យមន្ត្រីជំនាញចុះទៅណែនាំពីវិធានការផ្សេងៗ ដើម្បីទប់ស្កាត់មិនម្រេចរបស់ពួកគាត់ងាប់ថែមទៀត។
កន្លងមកអ្នកជំនាញធ្លាប់លើកឡើងថា ម្រេចងាប់ អាចបណ្ដាលមកពីមូលហេតុមួយចំនួនដូចជាជាំទឹកយូរ ឬខ្វះទឹក ខ្វះជីជាតិ ឬចៃរុំគល់ម្រេច ពិសេសជំងឺរលួយគល់ និងរលួយឫស។
អ្នកជំនាញធ្លាប់ណែនាំថា កសិករគប្បីរៀបចំដីឱ្យបានស្អាត និងចេះជ្រើសរើសពូជដែលមិនធ្លាប់មានជំងឺពីមុន។ ប្រើប្រាស់ជីលាមកសត្វ ឬជីកំប៉ុស មានរៀបចំប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹកចេញនៅពេលមានភ្លៀងធ្លាក់ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។
ជាងនេះទៀត ប្រសិនបើម្រេចងាប់ដោយសារជំងឺផ្សិត ដែលបំផ្លាញឫសរបស់ម្រេច និងពពួកវីរុសដែលស៊ីឫសម្រេច កសិករគប្បីដកចោលជាបន្ទាន់ ចំពោះគុម្ពម្រេចដែលងាប់ និងយកទៅដុតចោល តែម្ដង ជៀសវាងឆ្លងទៅគុម្ព ឬចម្ការផ្សេងទៀត។
ប្រធានសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា លោក ថេង សាវឿន កត់សម្គាល់ថា កសិករនៅស្រុកមេមត់ ជួបបញ្ហាប្រឈមច្រើនដូចជាបញ្ហាតម្លៃកសិផលថោក ជំពាក់បំណុលធនាគារ និងដំណាំរងការខូចខាតជាបន្តបន្ទាប់។ បញ្ហាទាំងនេះ ប្រសិនបើរាជរដ្ឋាភិបាល ពិសេសមន្ត្រីជំនាញមិនអាចជួយដោះស្រាយបាន កសិករអាចនឹងបោះបង់ចោលរបរដាំម្រេច ហើយចំណាកស្រុកតែម្ដង។ ជាមួយគ្នានេះ លោកស្នើឱ្យមន្ត្រីកសិកម្ម គប្បីចុះសិក្សាស្រាវជ្រាវឱ្យបានច្បាស់លាស់ និងផ្ដល់ជាដំណោះស្រាយជូនកសិករ៖ «ព្រោះថាតួនាទី និងកាតព្វកិច្ចរបស់មន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម គឺជាតួនាទី មួយដើម្បីស្វះស្វែងរកវិធីសាស្ត្រក្នុងការដោះស្រាយ និងជំរុញ និងអន្តរាគមន៍នៅពេលមានបញ្ហា កើតឡើងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកសិករ។ ប្រសិនបើមិនបានបំពេញតួនាទីនេះ នឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពរស់នៅ ពិសេសសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសាររបស់ពលរដ្ឋនៅក្នុងស្រុកមេមត់មានបញ្ហាប្រឈម»។
លោក ថេង សាវឿន មើលឃើញថា បញ្ហាប្រឈមរបស់ពលរដ្ឋបច្ចុប្បន្ន គឺមិនមែនមានតែដំណាំម្រេចប៉ុណ្ណោះទេ។ លោកយល់ថា ដើម្បីជួយដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមជូនកសិករ រាជរដ្ឋាភិបាលគប្បីបន្ថែមថវិកាជាតិ ទៅលើវិស័យកសិកម្ម ត្បិតកន្លងមកចំនួនថវិកាជាតិសម្រាប់ទ្រទ្រង់វិស័យមួយនេះ នៅមានកម្រិតនៅឡើយ។ រាជរដ្ឋាភិបាល គប្បីផ្តល់ទុនកម្ចីខ្នាតតូចជូនកសិករ ផ្ដល់សម្ភារៈបច្ចេកទេស និងបញ្ជូនមន្ត្រីជំនាញទៅជួយណែនាំ ដល់កសិករនៅតាមមូលដ្ឋានផ្ទាល់។ លោកបន្ថែមថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនយកចិត្តទុកដាក់លើបញ្ហាទាំងនេះទេ កំណែទម្រង់សេវាសង្គម និងការទទួលខុសត្រូវរបស់មន្ត្រីរាជការ ចំពោះពលរដ្ឋ ស្របតាមការចង់បានរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងបរាជ័យដដែល៕