
អយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ចេញដីកាកោះហៅអតីតប្រធានសហជីពសេរីកម្មករនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា លោក ជា មុនី ឱ្យចូលបំភ្លឺនៅព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ ខាងមុខនេះ ពីបទញុះញង់។ សង្គមស៊ីវិលយល់ថា ចំណាត់ការរបស់តុលាការ គឺជាការរឹតបន្តឹងសេរីភាពបញ្ចេញមតិ។
អយ្យការសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ កំពុងចាត់ការយ៉ាងលឿនលើបណ្ដឹងរបស់សហភាព និងសហព័ន្ធសហជីពដែលគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចំនួន ១២០ ដែលបានដាក់ពាក្យប្ដឹងប្រឆាំងលោក ជា មុនី ពីបទញុះញង់ឱ្យសហគមន៍អឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក ដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចលើប្រទេសកម្ពុជា។
ព្រះរាជអាជ្ញារងអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក សៀង សុខ នៅថ្ងៃទី៩ ខែមករា បានកោះហៅលោក ជា មុនី អតីតប្រធានសហភាពសហជីពសេរីកម្មករនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងបច្ចុប្បន្នជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលពហុវិស័យនៅកម្ពុជា ឱ្យចូលបំភ្លឺនៅព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨ ខាងមុខនេះ។ ការចេញដីកាកោះនេះ បន្ទាប់ពីមេធាវីតំណាងដោយអាណត្តិរបស់សហជីពធំៗចំនួន ១២០ បានចូលបំភ្លឺចំពោះមុខលោក សៀង សុខ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៩ ខែមករា អំពីដំណើររឿងប្តឹង លោក ជា មុនី។
កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៧ ក្រុមសហជីពដែលគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលចំនួន ១២០ បានប្ដឹងលោក ជា មុនី ពីបទញុះញង់ ក្នុងពេលដែលលោកបានផ្ដល់បទសម្ភាសជាមួយវិទ្យុអាស៊ីសេរី កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែធ្នូ កន្លងទៅនេះ ដោយចោទថា លោក ជា មុនី បានអំពាវនាវឲ្យសហគមន៍អឺរ៉ុប ដាក់ទណ្ឌកម្មមកលើរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ឲ្យកាន់តែលឿនកាន់តែល្អ។ ក្រុមសហជីពទាំងនោះបានស្នើសុំឱ្យតុលាការផ្ដន្ទាទោសលោក ជា មុនី ទៅតាមច្បាប់ និងទាមទារសំណងជំងឺចិត្តចំនួនមួយលានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក។
អាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការឆ្លើយតបពីលោក ជា មុនី បានទេ នៅថ្ងៃទី៩ ខែមករា ដោយលោកពុំលើកទូរស័ព្ទ។ ទោះយ៉ាងណាក្តី លោក ជា មុនី ធ្លាប់បដិសេធថា លោកមិនបានញុះញង់ឲ្យអឺរ៉ុបដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចលើកម្ពុជា នោះទេ។ លោកក៏បានបន្ថែមថា លោកមិនបារម្ភពីការប្ដឹងរបស់សហជីពទាំងនោះឡើយ ប៉ុន្តែលោកបារម្ភពីការប្រើប្រព័ន្ធតុលាការមិនឯករាជ្យ និងខ្លាចមានការលួចសម្លាប់លោក។
ជុំវិញករណីនេះដែរ អតីតសមាជិកគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) លោក រ៉ុង ឈុន ដែលជាមនុស្សជិតស្និទ្ធជាមួយលោក ជា មុនី បានឱ្យអាស៊ីសេរីដឹងថា លោកពុំបានដឹងអំពីជំហរលោក ជា មុនី នៅពេលនេះទេ។ ទោះយ៉ាងនេះក្តី លោកអះអាងថា ការលើកឡើងរបស់លោក ជា មុនី គឺមិនដូចការចោទប្រកាន់របស់ដើមបណ្ដឹង និងតុលាការឡើយ ព្រោះលោក ជា មុនី គ្រាន់តែបង្ហាញក្ដីព្រួយបារម្ភចំពោះការដាក់ទណ្ឌសេដ្ឋកិច្ចពីសហគមន៍អន្តរជាតិតែប៉ុណ្ណោះ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ការលើកឡើងរបស់លោក ជា មុនី គឺពុំមានផលប៉ះពាល់ចំពោះកម្ពុជា នោះទេ។ លោកយល់ថា ចំណាត់ការតុលាការ គឺជាការរឹតបន្តឹង ឬបំបិទអ្នកបញ្ចេញមតិ និងបំភិតបំភ័យប្រជាពលរដ្ឋប៉ុណ្ណោះ។
លោក រ៉ុង ឈុន៖ «ប្រសិនបើយើងមិនគោរពច្បាប់ មិនមានប្រជាធិបតេយ្យ គឺអន្តរជាតិមានសិទ្ធិជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រូវតែដើរតាមគន្លងប្រជាធិបតេយ្យ មានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ព្រោះការបញ្ជាទិញ អ្នកកុម្ម៉ង់ទិញ គេតែងតែភ្ជាប់ជាមួយនិយោជក និងជាមួយរដ្ឋាភិបាល ហើយបើយើងមិនមានប្រជាធិបតេយ្យ មិនមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ពេលនោះហើយគឺគេនឹងដាក់ទណ្ឌកម្មណាមួយទៅតាមកិច្ចសន្យារបស់យើង។ ខ្ញុំយល់ថា ក្រុមសហជីពទាំងអស់គួរតែជំរុញ និងក្រើនរំលឹករដ្ឋាភិបាល ឲ្យមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យ ដូច្នេះគ្មានអ្នកណាគេផ្ដាច់សេដ្ឋកិច្ច ឬបិទការអនុគ្រោះពន្ធដល់កម្ពុជា នោះទេ»។
ទន្ទឹមគ្នានេះ លោកក៏មានការចម្លែកក្នុងចិត្តដែរ ដែលក្រុមសហជីពទាំងនោះតែងតែអំពាវនាវទៅសហគមន៍អន្តរជាតិ កុំឲ្យបិទការអនុគ្រោះពន្ធតែពុំបានអំពាវនាវទៅរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯងដើម្បីឲ្យអនុវត្តតាមលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ លោកថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលដោះលែងលោក កឹម សុខា រំលាយចោលសេចក្ដីសម្រេចរបស់តុលាការកំពូល ឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងមន្ត្រីបក្សប្រឆាំង ១១៨នាក់ ចូលរួមប្រជែងការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ដោះលែងអ្នកទោសមនសិការ អ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យ ព្រមទាំងឲ្យដំណើរការប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលឡើងវិញ នោះគឺប្រទេសកម្ពុជា នឹងពុំមានរឿងអ្វីកើតឡើងឡើយ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ លោកក៏អំពាវនាវឲ្យទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់លើលោក ជា មុនី ដែរ៕