Clik here to view.
ការចុះឈ្មោះឆ្នោតនៅសល់មិនដល់១ខែទៀតទេ នឹងត្រូវបញ្ចប់ ក៏ប៉ុន្តែគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) បានបង្ហាញចំនួនអ្នកបានទៅចុះឈ្មោះឆ្នោត នៅមានចំនួនតិចនៅឡើយ បើធៀបនឹងការប៉ាន់ប្រមាណរបស់គ.ជ.បថា អ្នកដែលមានសិទ្ធិចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតមានជាង ១លាននាក់។
អ្នកឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតលើកពីមូលហេតុមួយចំនួន ដែលធ្វើឲ្យពលរដ្ឋទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅមានចំនួនតិចនៅឡើយនេះថា ដោយសារតែកត្តាមួយចំនួនដែលកំពុងកើតឡើងនាពេលបច្ចុប្បន្ន ដែលជាដើមហេតុ ធ្វើឲ្យអ្នកទៅចុះឈ្មោះឆ្នោតធ្លាក់ចុះបើធៀបនឹងឆ្នាំ២០១៦។
មន្ត្រីឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតលើកឡើងថា ស្ថានការណ៍នយោបាយបច្ចុប្បន្នជាឧបសគ្គចម្បងក្នុងចំណោម កត្តាជាច្រើនផ្សេងទៀត ដែលជាឧបសគ្គរារាំងមិន ឲ្យពលរដ្ឋមួយចំនួន មិនចាប់អារម្មណ៍ទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត។
អ្នកសម្របសម្រួលផ្នែកអង្កេតនៃអង្គការខុមហ្វ្រែល (COMFREL) លោក កន សាវាង្ស លើកពីហេតុផលថា កត្តារាំងស្ទះពលរដ្ឋមិនបានទៅចុះឈ្មោះឲ្យបានច្រើនដូចកាលពីឆ្នាំ២០១៦នោះគឺ ការអប់រំពលរដ្ឋ អំពីការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ការផ្សព្វផ្សាយរបស់គ.ជ.បនៅមានកម្រិត ការបញ្ជាក់ឯកសារបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណសម្រាប់បម្រើឲ្យការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ការបិទស្ថានីយវិទ្យុឯករាជ្យ កាសែត និងការបិទអង្គការអន្តរជាតិ NDI ជាពិសេស បញ្ហានយោបាយ ក៏ជាកត្តាគួបផ្សំសំខាន់ដែរ នៅក្រោយពេលចាប់មេបក្សប្រឆាំងដាក់ពន្ធនាគារ។
លោក កន សាវាង្ស សង្កត់ធ្ងន់ថា ការបិទប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ និងស្ថានីយផ្សាយបន្តជាង៣០ ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់ការផ្ដល់ព័ត៌មានចុះឈ្មោះ មិនបានទូលំទូលាយដូចកាលពីឆ្នាំ២០១៦។
ការសំដែងក្ដីព្រួយបារម្ភពីចំនួនអ្នកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅមានចំនួនតិចនៅឡើយនេះ ក្រោយពីគ.ជ.បបានបង្ហាញរបាយការណ៍អ្នកបានទៅចុះឈ្មោះឆ្នោតមកទល់ថ្ងៃទី១៣ តុលា មានជាង ៣៧សែន ២ពាន់នាក់ ស្មើនឹងជិត២៣% ដែលចំនួននេះ ជាចំនួនតិច បើប្រៀបធៀបនឹងការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតកាលពីឆ្នាំ២០១៦។
សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់គ.ជ.បនៅថ្ងៃទី១៣ តុលា ឲ្យដឹងថា ពលរដ្ឋមិនទាន់បានទៅចុះឈ្មោះមានប្រមាណ ១លាន ២សែននាក់ស្មើនិង៧៣% ក្នុងចំណោមពលរដ្ឋដែលត្រូវចុះឈ្មោះសរុប ដែលគ.ជ.ប ប៉ាន់ស្មានប្រហែល ១លាន ៦សែននាក់ ដែលត្រូវចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០១៧។ ទន្ទឹមនឹងនេះ គ.ជ.បបានលុបឈ្មោះក្នុងបញ្ជីជាង៤ពាន់នាក់ និងបានកែតម្រូវឈ្មោះជាង ៣ពាន់ ៤រយនាក់។
លោក កន សាវង្ស អះអាងថា ចំនួនដែលគជប ប៉ានប្រមាណ១លាន ៦សែននាក់នេះ ជាចំនួនតិចនៅឡើយ បើប្រៀបធៀបប្រជាពលរដ្ឋមិនទាន់បានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត រួមមានពលរដ្ឋ ទើបគ្រប់អាយុ និងពលករចំណាកស្រុកប្រមាណ ២លាននាក់ទៀតនោះ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ក៏អំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតឲ្យបានគ្រប់គ្នាដែរ ទោះបីជាមេបក្សរបស់ខ្លួន លោក កឹម សុខា ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលចាប់ខ្លួនក្ដី។
រីឯ អ្នកវិភាគនយោបាយឥតសំចៃមាត់ ដែលកំពុងតែជាប់ឃុំឃាំងនៅពន្ធនាគារព្រៃសឯណោះវិញ ក៏ទទូចឲ្យពលរដ្ឋទៅចុះឈ្មោះឆ្នោតឲ្យបានគ្រប់គ្នា ត្រៀមទៅបោះឆ្នោតសង្គ្រោះខ្មែរ។ លោក គឹម សុខ សន្យាថា ក្រោយចេញពីគុក លោកនឹងសាងផ្នួសសូត្រធម៌មួយឆ្នាំ ទុកជាការដឹងគុណពលរដ្ឋរួមជាតិទាំងអស់។ នៅក្នុងលិខិត របស់លោក គឹម សុខ កាលពីដើមខែតុលា ផ្ញើចេញពីពន្ធនាគារមកនោះ បញ្ជាក់ថា រឿងកញ្ជ្រោលនយោបាយថ្មីៗ ចាំតាំងពីការរំខានសកម្មភាពសង្គមស៊ីវិលជាតិ អន្តរជាតិ ព្រមទាំងបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយនានាទាំង កាសែតវិទ្យុ និងការចាប់កម្ចាត់អ្នកនយោបាយខ្មែរជាតិឯង គឺជាស្ថានការស្ដែងបញ្ជាក់ថា លោក ហ៊ុន សែន ខ្លាចការបោះឆ្នោតត្រឹមត្រូវ។
បុគ្គលនេះដឹងច្បាស់ថា បើគាត់ហ៊ានប្រកួតប្រជែងដោយចំហ យុត្តិធម៌ក្នុងការបោះឆ្នោតនោះ គាត់ដឹងប្រាកដណាស់ថា អ្នកចាញ់គឺជាគាត់។ ហេតុនេះ ល្បិចកលរបស់លោក ហ៊ុន សែន គឺជាការរុញឲ្យមានចលាចលនយោបាយ ដើម្បីកូរឲ្យច្របល់ យុទ្ធនាការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ជាឧបាយកលរាវរកវិធីសង្គ្រោះអំណាចរបស់ខ្លួន។
លោក គឹម សុខ បញ្ជាក់ថា ល្បិចកលលោក ហ៊ុន សែន មានគោលដៅ ៥ចំណុចដូចជា បង្វែរចំណាប់អារម្មណ៍មជ្ឈដ្ឋានជាតិ និងអន្តរជាតិឲ្យផ្ដោតតែលើការដោះស្រាយនយោបាយថ្មីៗ ហើយរំសាយពី ការងារយុទ្ធនាការជំរុញការបោះឆ្នោត។ ខ្ទប់សកម្មភាពក្រុមណា ដែលជាបង្អែកជំនឿចិត្តរបស់ពលរដ្ឋ ដូចជាសង្គមស៊ីវិលជាតិ អន្តរជាតិ និងស្ថាប័នព័ត៌មានឯករាជ្យនានា។ សម្លាប់ស្មារតីពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលពុំទាន់ចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត។ សម្លាប់ស្មារតីពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលពុំទាន់ប្រាកដគាំទ្របក្សណាមួយ។ វាយប្រហារស្មារតីអ្នកបោះឆ្នោតខ្មែរ ដែលប៉ុនប៉ងដូរមេដឹកនាំ។
លោក គឹម សុខ អះអាងថា លោក ហ៊ុន សែន មិនសង្ឃឹមលើការឈ្នះការបោះឆ្នោត ម្ល៉ោះហើយ ក៏ព្យាយាមកូរឲ្យច្របល់យុទ្ធនាការបោះឆ្នោត។ ប៉ុន្តែ វាគ្មានប្រយោជន៍ដែលយើង ត្រូវនាំគ្នាទៅគិតលេងល្បិចល្បែងកខ្វក់នេះទេ។ រឿងដែលត្រូវស្រុះគ្នាលេងនៅក្នុងកាលៈទេសៈ នេះ គឺការបបួលគ្នាស្រូតទៅចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតដើម្បីត្រៀមខ្លួនសង្គ្រោះខ្មែរនៅឆ្នាំ២០១៨។
ការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត នៅសល់តែជាង២០ថ្ងៃទៀតទេ ពោលគឺ នឹងត្រូវបិទបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧៕