
វត្តប៉ាកណាម ដែលបច្ចុប្បន្នត្រូវបានប្ដូរឈ្មោះទៅជាបាក់ណាម ឋិតនៅស្រុកកោះធំ ខេត្តកណ្ដាល ជាប់នឹងព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ចាប់ផ្ដើមប្រែមុខមាត់ថ្មីជាបណ្ដើរៗ តាមរយៈការសាងសង់ខ្លោងទ្វារវត្ត និងការរៀបចំទីធ្លាវត្ត មានដាក់បន្ថែមរូបសំណាកជាដើម។ ជាងនេះទៅទៀត ក៏មានវត្តមានព្រះសង្ឃច្រើនអង្គគង់នៅ ហើយយាយជី តាជី ក៏មានច្រើនជាងមុនដែរ។
រូបសំណាកយក្សានៅអមសងខាងមុខខ្លោងទ្វារវត្ត ហាក់អង្គុយយាមវត្តបាក់ណាម ដែលហ៊ុមព័ទ្ធដោយជនជាតិវៀតណាម ការពារសត្រូវចូលមកយាយី ឬរំកិលដីព្រំដែនចូលទឹកដីកម្ពុជា។ វត្តកម្សត់កម្រមួយនេះ ទើបតែមានខ្លោងទ្វារថ្មី ប៉ុន្តែមិនទាន់មានព្រំដីនៅឡើយ។ យ៉ាងនេះក្តី វត្តបាក់ណាម នៅពេលនេះមានការចាប់ផ្ដើមប្រែប្រួលមុខមាត់ថ្មី បើប្រៀបធៀបទៅនឹងស្ថានភាពវត្តកាលពីមួយឆ្នាំមុន។
លោកអាចារ្យ ជា ស្រ៊ាង ឲ្យដឹងថា ថវិកាបានពីការសាងសង់នេះ ទទួលបានពីថវិកាពលរដ្ឋចូលរួមធ្វើបុណ្យកឋិនកាលពីឆ្នាំមុន។ ក្រៅពីនេះ ថវិកាបានពីសប្បុរសជនទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស។
លោកបន្តថា សមិទ្ធផលទាំងនេះ គឺចាប់ផ្ដើមសាងសង់កាលពីដើមឆ្នាំ២០១៦៖ «លុយកឋិនចាត់ចែងបានចាក់ដីធ្វើខ្លោងទ្វារអីហ្នឹង តែឥឡូវអស់ហើយ។ ខ្ញុំមានចិត្តរីករាយសប្បាយបានមកជួយវត្តបាក់ណាម បានជួយថែរក្សាកេរ្តិ៍ពុទ្ធសាសនាយើង»។
លោកអាចារ្យ ជា ស្រ៊ាង ឲ្យដឹងទៀតថា នៅពេលនេះ ក្រុមគណៈកម្មការវត្តសម្រេចសាងសង់សាលាធម្មសភា ឬសាលាឆាន់ថ្មី ព្រោះសាលាឆាន់ចាស់កំពុងស្ថិតក្នុងសភាពទ្រុឌទ្រោម៖ «ខ្ញុំមានគោលបំណងថា ចង់ឲ្យខាងវិទ្យុអាស៊ីសេរី ជួយផ្សាយក្រែងមានសប្បុរសជនខ្មែរក្នុងស្រុក និងបរទេសបានឮព័ត៌មានហ្នឹង លោកជួយថវិកាសាងសង់សាលាឆាន់»។
ពីវត្តមួយមានព្រះសង្ឃពីរអង្គ និងយាយតាជីតែពីរនាក់ នៅជួយមើលការខុសត្រូវ និងបម្រើព្រះសង្ឃ ប្រែមកមានព្រះសង្ឃ ១៥អង្គគង់នៅ និងមានយាយជី តាជី រហូតដល់ទៅ ៧នាក់ ចាំជួយបម្រើព្រះសង្ឃ និងជួយមើលការខុសត្រូវវត្ត។ ពីខ្លោងទ្វារឈើ ក្លាយជាខ្លោងទ្វារថ្ម ទាំងមុខវត្ត និងនៅផ្លូវធំក្រាលកៅស៊ូ។ ក្រោយពីមានខ្លោងទ្វារថ្មីនេះ ក្រុមគណៈកម្មការវត្តសម្រេចដាក់ឈ្មោះវត្តខេមររាជាការាម ហៅវត្តប៉ាកណាម ទៅជាវត្តបាក់ណាម វិញម្ដង។ ពួកគេយល់ថា ពាក្យបាក់ណាម ជាពាក្យខ្មែរ និងមានទាក់ទងទៅនឹងប្រវត្តិនៃការកកើតវត្តនេះ។
ក្រៅពីនេះ ព្រះសង្ឃគង់នៅវត្តបាក់ណាម ក៏ចាប់ផ្ដើមកសាងចំណេះដឹងរបស់ខ្លួន ដោយព្រះសង្ឃមានចំណេះដឹងខ្ពស់ បង្រៀនធម៌វិន័យ អក្សរខ្មែរ និងភាសាអង់គ្លេស ដល់ព្រះសង្ឃដែលមានចំណេះដឹងទាប។ ក្រៅពីមានព្រះសង្ឃរៀនសូត្រ ក៏មានកូនខ្មែរ និងកូនជនជាតិវៀតណាម ចូលរៀនដែរ។ ព្រះសង្ឃបានយកសាលារៀននៅក្បែរវត្ត ដែលគ្មានសិស្សរៀន និងគ្រូបង្រៀន ធ្វើជាកន្លែងរៀនសូត្រ។
ព្រះតេជព្រះគុណ ច័ន្ទ សំបូរ ដែលជាគ្រូបង្រៀនមានថេរដីកាថា នៅក្នុងមត្តេយ្យនេះមានសិស្សទាំងអស់ ១១នាក់ ក្នុងនោះស្ទើរតែទាំងអស់គឺជាកូនចៅរបស់ជនជាតិវៀតណាម ចូលរៀន ចំណែកកូនខ្មែរមានតែម្នាក់ទេបានចូលរៀន។ ព្រះអង្គបន្តថា កុមារជាកូនខ្មែរ មិនសូវបានមករៀនជាប់លាប់ដូចកុមារវៀតណាម ទេ៖ «មានអារម្មណ៍សប្បាយចិត្តម្យ៉ាងដែរ ពេលដែលបង្រៀនក្មេងៗ មិនគិតថាជាវៀតណាម ឬជាកម្ពុជាទេ»។
វត្តបាក់ណាម ស្ថិតនៅភូមិប៉ាកណាម ឃុំព្រែកជ្រៃ ស្រុកកោះធំ ខេត្តកណ្ដាល ជាប់ព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម។ បើធ្វើដំណើរទៅវត្តបាក់ណាម ពីភ្នំពេញ គេអាចធ្វើដំណើរទៅតាមក្រុងតាខ្មៅ ឆ្លងកាត់ស្ពានស្វាយរលំ រួចបន្តដំណើរតាមផ្លូវលេខ ៦៨ តាមបណ្ដោយទន្លេបាសាក់ ចម្ងាយប្រហែល ៩០គីឡូម៉ែត្រ ទៅដល់បារាសប៉ុស្តិ៍យាមរបស់នគរបាល រួចបត់ឆ្វេងដៃ ត្រូវធ្វើដំណើរតាមផ្លូវក្នុងភូមិចម្ងាយប្រមាណ ២គីឡូម៉ែត្រទៀត ទើបបានដល់វត្តបាក់ណាម។ វត្តនេះត្រូវបានសាងសង់នៅលើផ្ទៃដីបណ្ដោយ ៧០០ម៉ែត្រ និងទទឹង ៣០០ម៉ែត្រ ដែលគិតជាផ្ទៃក្រឡាប្រមាណ ២១ហិកតារ។
ព្រះចៅអធិការវត្តបាក់ណាម ព្រះភិក្ខុ ញើង ឡេង មានថេរដីកាថា ទោះវត្តមានផ្ទៃក្រឡាធំដូចនេះក្ដី ក៏ប៉ុន្តែដីនេះភាគច្រើនគឺមានជនជាតិវៀតណាម ជាអ្នកដាំដុះដំណាំលើដីវត្ត។ ព្រះអង្គបន្តថា ផ្ទះរបស់ពលរដ្ឋវៀតណាម ៤គ្រួសារដែលរស់នៅលើដីខាងមុខវត្ត ពួកគេយល់ព្រមរំកិលចេញពីដីវត្តហើយ។ ប៉ុន្តែចំពោះដីក្រោយវត្តដែលពលរដ្ឋដាំដំណាំមិនទាន់បានដោះស្រាយនៅឡើយទេ៖ «កាលពីមុខលោកគ្រូធម្មធរអនុគណគាត់បានខ្នះខ្នែងក្នុងការកសាង គាត់បាននាំទាំងចៅហ្វាយខេត្ត និងចៅហ្វាយស្រុក ជួយមើលការខុសត្រូវ មើលព្រំដីត្រឹមណា ចង់ដកហូតមកវិញ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងធម្មការ និងសាសនា លោក សេង សុមុនី ប្រាប់ថា លោកធ្លាប់ដឹងព័ត៌មានខ្លះៗអំពីវត្តបាក់ណាម តាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ប៉ុន្តែបើចំពោះព័ត៌មានផ្លូវការពីមន្ត្រីធម្មការដែលនិយាយទាក់ទងស្ថានភាពវត្ត លោកមិនទាន់បានទទួលនៅឡើយទេ។ លោកថា ក្រសួងធម្មការមានគោលការណ៍ និងផែនការកសាងវត្តនៅតាមព្រំដែន មានរបង និងមានប្លង់ត្រឹមត្រូវ។
លោកថា ក្រោយពីទទួលបានព័ត៌មានពីវត្តបាក់ណាម មិនទាន់មានរបងត្រឹមត្រូវ នៅពេលនេះ លោកនឹងសួរនាំពីព័ត៌មាននេះទៅធម្មការស្រុក ហើយលោកនឹងផ្ដល់ព័ត៌មាននៅពេលក្រោយ៖ «បើសិនជាមានការផ្ដល់ព័ត៌មានពីបង (អាស៊ីសេរី) អ៊ីចឹង ខ្ញុំនឹងព្យាយាមធ្វើការទំនាក់ទំនងជាមួយអាជ្ញាធរដែនដី និងអ្នកពាក់ព័ន្ធក្រែងមានយុទ្ធវិធីសាស្ត្រយ៉ាងណាចាំខ្ញុំប្រាប់ទៀត»។
សាធារណជនទូទៅយល់ថា វត្តបាក់ណាម ជាសសរព្រំដែនដ៏រឹងមាំដែលការពារព្រំដែនប្រទេសកម្ពុជា ខណៈវត្តនេះ បើទោះជាស្ថិតក្នុងទឹកដីខ្មែរ ប៉ុន្តែអ្នករស់នៅជុំវិញវត្តនេះ គឺជាជនជាតិវៀតណាម ទាំងអស់។ មានន័យថា បើវត្តនេះរីកចម្រើន ព្រំដែនរបស់កម្ពុជា នៅតំបន់នេះក៏រឹងមាំដែរ៕