Clik here to view.
ក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ គាំទ្រញត្តិរបស់សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា (GMAC) និងសំណើរបស់រដ្ឋាភិបាលទៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលសុំឲ្យអនុគ្រោះពន្ធទាំងស្រុង ឬហៅថា (GSP) លើការនាំចេញផលិតផលស្បែកជើងពីកម្ពុជា។
មេដឹកនាំសហជីពកម្មករមួយចំនួនក៏គាំទ្រលើសំណើនេះដែរ ប៉ុន្តែសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលជំរុញឲ្យមានការកែលំអស្ថានភាពរស់នៅ និងការងាររបស់កម្មករ ព្រមទាំងបរិយាកាសរោងចក្រកាត់ដេរប្រសើរឡើងជាងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ទើបអាចទទួលបានការស្វាគមន៍ពីសហរដ្ឋអាមេរិក។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលយល់ថា កម្ពុជាគួរតែទទួលបានការអនុគ្រោះពន្ធទាំងស្រុង លើការនាំចេញផលិតផលកាត់ដេរ ដូចជាសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើងជាដើមពីកម្ពុជា ដូចការនាំចេញទៅសហភាពអឺរ៉ុបដែរ។
សហភាពអឺរ៉ុបបានផ្ដល់ការអនុគ្រោះពន្ធនាំចេញទាំងស្រុងលើការនាំចេញផលិតផលកាត់ដេរពីកម្ពុជា ជាង ១០ឆ្នាំមកហើយ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ លោក ហេង សួរ មានប្រសាសន៍ថា មកដល់ពេលនេះ កម្ពុជាគួរតែទទួលបានការលើកទឹកចិត្តពីសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងកិច្ចសហការអនុវត្តលើកម្មវិធីធ្វើឲ្យបរិយាកាសរោងចក្រកាត់ដេរកាន់តែប្រសើរឡើងតាមស្តង់ដារអន្តរជាតិ៖ «ពីព្រោះអ្នកវិយោគត្រូវមានកាតព្វកិច្ចច្រើនជាងនៅប្រទេសផ្សេងទៀត ដើម្បីឲ្យច្បាស់ថា ពួកគាតធ្វើតម្រូវតាមគម្រោងរោងចក្រប្រសើរឡើងនៅកម្ពុជា។ អ៊ីចឹងបើគាត់ធ្វើការច្រើនជាង ហើយបើគាត់ជាប់ពន្ធដូចប្រទេសដទៃទៀតដែរ នៅពេលនាំទំនិញទៅអាមេរិកនោះ គឺហាក់ដូចជាមិនមានការលើកទឹកចិត្តដល់អ្នកវិនិយោគដែលខំមកវិនិយោគនៅកម្ពុជា ដែលមានលក្ខខណ្ឌតឹងរ៉ឹងជាងប្រទេសមួយចំនួន»។
សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា (GMAC) ចេញសេចក្ដីប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែកក្កដា ថា GMAC និងរដ្ឋាភិបាលដាក់ញត្តិទៅរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក ដើម្បីស្នើសុំប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធទាំងស្រុង សម្រាប់ការនាំចេញស្បែកជើងពីប្រទេសកម្ពុជា។
អគ្គលេខាធិការរងនៃសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា លោក កាំង ម៉ូនីកា បានបញ្ជាក់នៅក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាននោះថា វាជាពេលវេលាសមស្របមួយសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក ក្នុងការពិនិត្យកម្មវិធី សម្រាប់ប្រទេសក្រីក្រដូចជាប្រទេសកម្ពុជា ជាដើម។ លោកបន្ថែមថា ក្នុងអំឡុងពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក កំពុងនឹងពិចារណាផ្ដល់ GSP សម្រាប់ផលិតផលស្បែកជើង។ ព័ត៌មាននេះគឺជាមូលហេតុដែល GMAC ត្រូវខិតខំឲ្យអស់ពីសមត្ថភាព ដើម្បីដាក់ញត្តិទៅរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក ដើម្បីពិចារណាផ្ដល់ឲ្យកម្ពុជា ផងដែរ។
លោកថា ការដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាដល់កម្មករ គឺជាបន្ទុកសម្រាប់និយោជកដែលនឹងធ្វើឲ្យបាត់បង់សមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងរបស់ខ្លួនបន្តិចម្ដងៗ ប៉ុន្តែប្រសិនបើកម្ពុជា អាចទទួលបាន GSP លើការនាំចេញស្បែកជើង វាការជួយដ៏ធំមួយសម្រាប់សមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងនៅក្នុងឧស្សាហកម្មស្បែកជើង។
GSP របស់អាមេរិក ត្រូវបានផ្ដល់ទៅឲ្យប្រទេសក្រីក្រ តាំងពីឆ្នាំ១៩៧៤ ប៉ុន្តែសម្រាប់ផលិតផលសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើង មិនដែលត្រូវបានរួមបញ្ចូលនៅក្នុងកម្មវិធីនេះទេ។ GMAC សង្ឃឹមថា រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក នឹងពិនិត្យលើញត្តិរបស់ខ្លួន និងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោយផ្អែកលើគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្មនេះ។
កាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦ សមាគមកាត់ដេរកម្ពុជា ក៏បានការស្នើសុំក្នុងការទទួលបានការអនុគ្រោះពន្ធលើប្រភេទទំនិញកាបូបយួរដៃរបស់អ្នកដំណើរផងដែរ។ លោក កាំង ម៉ូនីកា បន្ថែមថា អ្វីដែល GMAC មានក្ដីសង្ឃឹមនោះគឺកម្ពុជា នៅពេលច្រើនទៀត ដោយសាររដ្ឋាភិបាលអាមេរិក នឹងបញ្ចប់ការពិនិត្យរបស់ខ្លួនរហូតដល់ចុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៧ នេះ។ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ លោក ហេង សួរ ក៏មានក្តីសង្ឃឹមដូចគ្នាដែរ៖ «ខ្ញុំយល់ថា សហរដ្ឋអាមេរិកគួរតែផ្ដល់ជូននូវការលើកទឹកចិត្តដល់កម្ពុជា ដែលខិតខំធ្វើជាមួយនឹង ILO និងជាមួយដៃនានាកន្លងមកនេះ»។
ប្រធានសហភាពការងារកម្ពុជា លោក អាត់ ធន់ មានប្រសាសន៍ថា សំណើនេះនឹងមានប្រយោជន៍ច្រើនថែមទៀតដល់រដ្ឋាភិបាល និយោជក និងកម្មករដែលធ្វើការក្នុងវិស័យកាត់ដេរនេះ ដោយអាចសម្បូរការងារធ្វើបន្ថែមទៀត បើសិនរដ្ឋាភិបាល និងសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរធ្វើការងារនេះដោយតម្លាភាព និងតម្កល់ផលប្រយោជន៍កម្មករជាធំនោះ។
ទោះយ៉ាងណាក្តី លោកនៅបារម្ភថា កម្ពុជាមិនទាន់អាចបំពេញតាមលក្ខខណ្ឌការងារ និងបទដ្ឋាននានា ឬស្តង់ដារអន្តរជាតិ ដែលកំណត់ដោយប្រទេសមហាអំណាចនៅលើពិភពលោកនោះ៖ «ជាទូទៅសហគមន៍អឺរ៉ុប ដែលបានផ្ដល់ GSP និងសហរដ្ឋអាមេរិក តែងតែភ្ជាប់ជាមួយនឹងការធានាចំពោះលក្ខខណ្ឌការងារ ក៏ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ពេលនេះ ខ្ញុំមិនដឹងថា ខាងរដ្ឋាភិបាលអាចធានាជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ចំពោះលក្ខខណ្ឌការងារប្រសើរឡើងបានប៉ុណ្ណាទេ ជាពិសេសសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរដែលជាអ្នកអនុវត្តផ្ទាល់តែម្ដង»។
លោកបន្តថា កម្ពុជាបានដាក់សំណើនេះទៅសហរដ្ឋអាមេរិក ២ ទៅ ៣ឆ្នាំមកហើយ ប៉ុន្តែនៅមិនទាន់ឆ្លើយតបពីសហរដ្ឋអាមេរិក នៅឡើយ ដោយសារតែលក្ខខណ្ឌការងារខ្លះ កម្ពុជាមិនទាន់អាចឆ្លើយតបតាមតម្រូវការរបស់អាមេរិក បាននៅឡើយ។ បញ្ហានេះធ្វើឲ្យកម្ពុជា កន្លងមកមិនទាន់អាចទទួលបានអត្រាការអនុគ្រោះពន្ធទាំងស្រុង ឬសូន្យភាគរយហៅថា GSP ដោយទទួលបានត្រឹមតែ MFN ដែលជាកម្រិតអត្រាជាប់ពន្ធប្រមាណ ៩%។
កាលពីពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ២០១៦ កន្លែងទៅ កម្ពុជាទទួលបានអត្រាការអនុគ្រោះពន្ធទាំងស្រុងពីអាមេរិក ទៅលើការនាំចេញផលិតផលកាបូបយួរដៃធ្វើពីស្បែកគ្រប់ប្រភេទ។
សេចក្ដីប្រកាសរបស់ GMAC បានឲ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្នសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា មានរោងចក្រកាត់ដេរស្បែកជើងប្រមាណជិត ៦០ និងមានទំហំទឹកប្រាក់នាំចេញប្រមាណ ៧០០លានដុល្លារអាមេរិកកាលពីឆ្នាំ២០១៦៕