គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនៃអង្គការយូណេស្កូ (UNESCO) បានពិនិត្យ ពិភាក្សា និងវាយតម្លៃថា “តំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក” មានគុណតម្លៃលេចធ្លោជាសាកល ហើយបានសម្រេចចុះតំបន់នេះទៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកកាលពីថ្ងៃទី៨ កក្កដា។ រាជរដ្ឋាភិបាល និងម្ចាស់ជំនួយ សាទរចំពោះសេចក្តីសម្រេចនេះ។
ការសម្រេចចុះបញ្ជី "តំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក” ជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកលើកទី៤១ ក្នុងទីក្រុងក្រាកូហ្វ (Krakow) ប្រទេសប៉ូឡូញ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ លោក ថៃ នរៈសត្យា បញ្ជាក់ថា ការចុះបញ្ជី "តំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក” ជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនេះ នឹងផ្តល់ផលប្រយោជន៍ជាច្រើនសម្រាប់កម្ពុជា ដូចជាការទទួលបានជំនួយបន្ថែមសម្រាប់ការជួសជុលថែទាំប្រាសាទ និងការកើនឡើងនៃចំនួនភ្ញៀវទេសចរ ជាដើម៖ «យើងអាចបានទទួលថវិកាក្នុងខ្ទង់ដែលច្បាប់អន្តរជាតិមានចែង ដើម្បីយកមកធ្វើការអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក របស់យើង។ យើងសង្ឃឹមថា នឹងអាចមានកំណើនភ្ញៀវទេសចរបន្ថែមទៀតមកកាន់កម្ពុជា និងអាចរំលែកការណែនណាន់តាន់តាប់នៅឯប្រាសាទអង្គរវត្ត ទៅកាន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក និងពីរមណីយដ្ឋានប្រវត្តិសាស្ត្រធំៗនានា»។
លោកបន្តថា មានប្រាសាទជាច្រើនដែលត្រូវការការសង្គ្រោះ ការអភិរក្ស ឬអភិវឌ្ឍ ដូច្នេះក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ នឹងសិក្សាមើល ថាតើប្រាសាទណាទៀតដែលនឹងត្រូវស្នើដាក់បញ្ចូលជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកបន្តទៀតនោះ។
ទាក់ទងនឹងការចុះបញ្ជី “តំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក” ជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងក្នុងហ្វេសប៊ុក (facebook) របស់លោកថា នេះជាមោទនភាពជាតិថ្មីមួយទៀត ហើយលោកក៏បានអរគុណដល់ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ មន្ទីរស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ រួមជាមួយមន្ត្រី និងអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ដែលបានប្រឹងប្រែងថែរក្សាការពារអភិរក្ស និងបញ្ចូលតំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកនេះ ជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។
ចំណែកឯស្ថានទូតជប៉ុន ក៏បានផ្ញើសារអបអរសាទរការចុះ “តំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក” ចូលក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនេះដែរ។
ក្នុងលិខិតមួយច្បាប់ចេញផ្សាយដោយស្ថានទូតជប៉ុន នៅព្រឹកថ្ងៃទី៩ កក្កដា ឯកអគ្គរាជទូតជប៉ុន ប្រចាំកម្ពុជា លោក ហ៊ីដេហ៊ីសា ហូរីណូអ៊ុជិ (Ambassador Hidehisa HORINOUCHI) មានប្រសាសន៍ថា លោករំពឹងថាការដាក់តំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រមួយនេះចូលក្នុងបញ្ជីសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក នឹងរឹតតែជំរុញការយកចិត្តទុកដាក់អំពីតម្លៃជាប្រវត្តិសាស្ត្រនៃតំបន់សំបូរព្រៃគុកនេះ និងបន្តថែរក្សាតំបន់នេះបានខ្ជាប់ខ្ជួនសម្រាប់កូនចៅជំនាន់ក្រោយ។
លោកថា លោកបានទៅទស្សនាតំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុកដោយផ្ទាល់កាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៦ ក្នុងពិធីបញ្ចប់ការជួសជុលតួប្រាសាទ ហើយលោកមានក្តីរំភើបដោយសម្រស់ប្រាសាទ និងធម្មជាតិនៅហ៊ុមព័ទ្ធជុំវិញ។ លោកបន្តទៀតថា តំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រសំបូរព្រៃគុកនេះមានប្រាសាទសង់ពីឥដ្ឋល្អឥតខ្ចោះជាច្រើននៅសម័យមុនអង្គរ ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីភាពវិសេសវិសាល និងដើមកំណើតដ៏សំបូរបែបនៃវប្បធម៌ខ្មែរ និងបានបន្តរហូតមកដល់សម័យអង្គរ។ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវមកពីសាកលវិទ្យាល័យ វ៉ាសេដា (Waseda) នៃប្រទេសជប៉ុន ដឹកនាំដោយសាស្ត្រាចារ្យ តាកេស៊ី ណាកាហ្កាវ៉ា (Takeshi Nakagawa) បានធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងជួសជុលប្រាសាទនេះឡើងវិញអស់រយៈពេលជាង ២០ឆ្នាំ។
រមណីយដ្ឋានសំបូរព្រៃគុក ត្រូវបានក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវសន្និដ្ឋានថា ជាអតីតរាជធានីរបស់ខ្មែរក្នុងសម័យចេនឡា មានឈ្មោះថារាជធានី ឥសានបុរៈ ដែលត្រូវបានកសាងឡើងក្នុងរាជព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១ នាសតវត្សទី៧។ ក្រុមប្រាសាទនៅតំបន់សំបូរព្រៃគុក សាងសង់ឡើងពីឥដ្ឋ ថ្មបាយក្រៀម និងថ្មភក់ ហើយមានចំនួនជិត ៣០០ប្រាសាទ (២៩៣)។
តំបន់ប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក ជាបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌រូបីរបស់កម្ពុជា ទីបីហើយដែលត្រូវបានអង្គការយូណេស្កូ ចុះបញ្ជីជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក បន្ទាប់ពីប្រាសាទអង្គរវត្តនៅឆ្នាំ១៩៩២ និងប្រាសាទព្រះវិហារ នៅឆ្នាំ២០០៨។ ចំណែកបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីពិភពលោករបស់កម្ពុជា ដែលត្រូវបានចុះបញ្ជីរួចរួមមាន របាំព្រះរាជទ្រព្យ ល្ខោនស្រមោលស្បែកធំ ចាប៉ីដងវែង ល្បែងទាញព្រ័ត្រ និងបណ្ណាសារប្រល័យពូជសាសន៍ទួលស្លែង៕