ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា សន្យាថា នឹងរក្សាធនធានធម្មជាតិឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពសម្រាប់កូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយ ប្រសិនបើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឈ្នះការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ និងការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ២០១៨ ខាងមុខ។ លោកថ្លែងបែបនេះនៅក្នុងយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលរៀបចំឡើងនៅក្រុងស្ទឹងត្រែង ខែត្រស្ទឹងត្រែង នៅព្រឹកថ្ងៃទី៣០ ខែឧសភា។
ការហែក្បួនទ្រង់ទ្រាយធំរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅក្រុងស្ទឹងត្រែង ខែត្រស្ទឹងត្រែង មានវត្តមានប្រធានគណបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា និងសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ រួមទាំងអ្នកគាំទ្រប្រមាណជាង ៨០០នាក់ចូលរួម។
លោក កឹម សុខា បានសង្កត់ធ្ងន់លើការបំបាត់អំពើពុករលួយ ពង្រឹងសិទ្ធិអំណាចពលរដ្ឋ អភិវឌ្ឍន៍ជីវភាពពលរដ្ឋ និងធានាបាននូវការអភិរក្សធនធានធម្មជាតិឲ្យបានគង់វង្ស ប្រសិនបើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឈ្នះឆ្នោត៖ «គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឈ្នះ រក្សាធនធានធម្មជាតិផ្ដល់ជូនបងប្អូនជំនាន់ក្រោយ»។
ការថ្លែងរបស់លោក កឹម សុខា បែបនេះ ទំនងជាចង់សំដៅដល់ការបាត់បង់ធនធានធម្មជាតិ ស្របពេលដែលអង្គការទីភ្នាក់ងារស៊ើបអង្កេតបរិស្ថាន (EIA) កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានផ្សាយរបាយការណ៍មានចំណងជើងថា "ជនល្មើសមុខដដែល" ដែលក្រុមស៊ើបអង្កេតបានរកឃើញថា ឈើមូលប្រមាណ ៣០ម៉ឺនម៉ែត្រគូប ត្រូវបាននាំចូលទៅប្រទេសវៀតណាម ដែលគេកាប់ពីតំបន់ព្រៃអភិរក្សកម្ពុជា ចន្លោះពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៦ ដល់ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៧។ EIA បានចោទមន្ត្រីអាជ្ញាធរនៃប្រទេសពីរ យកលុយសំណូករាប់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ពីឈ្មួញឈើ ជាថ្នូរការបើកទ្វារឲ្យកាប់ឈើ និងជួញដូរឈើខុសច្បាប់។ លើសពីនេះ ព្រៃសហគមន៍ និងដើមឈើផលិតជ័រទឹករបស់ជនជាតិដើមភាគតិចរាប់ម៉ឺនដើម កំពុងរងការគំរាមកំហែងធ្ងន់ធ្ងរនៅពេលបច្ចុប្បន្ន។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក យឹម សុវណ្ណ បញ្ជាក់នៅថ្ងៃទី៣០ ខែឧសភា ថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មានគោលនយោបាយបញ្ឈប់ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងពិនិត្យមើលប្រសិទ្ធភាពកិច្ចសន្យារបស់ក្រុមហ៊ុនរុករករ៉ែធម្មជាតិទាំងអស់នៅកម្ពុជា រហូតឈានដល់ការបញ្ឈប់អាជ្ញាប័ណ្ណរបស់ក្រុមហ៊ុនណាដែលរកឃើញពីភាពមិនប្រក្រតី។
លោកបញ្ជាក់ថា នៅឃុំ-សង្កាត់ដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដឹកនាំ គឺហាមដាច់ខាតមិនឲ្យមានការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនោះទេ៖ «នៅក្នុងឃុំដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គ្រប់គ្រងគឺហាមដាច់ខាតមិនឲ្យមានការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើទេ ហើយការផ្ដល់ដីសម្បទាន បើប៉ះពាល់ដីប្រជាពលរដ្ឋមិនឲ្យមេឃុំចុះហត្ថលេខាទេ»។
ចំណែកអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន ចាត់ទុកការលើកឡើងរបស់លោក កឹម សុខា ថា ជាវោហារសាស្ត្រនយោបាយ ក៏ប៉ុន្តែធាតុពិតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មិនអាចធ្វើទៅរួចនោះទេ។ លោកថា សង្គមមានការអភិវឌ្ឍគឺជៀសមិនផុតទេពីផលប៉ះពាល់ ដូចជាការអភិវឌ្ឍទំនប់វារីអគ្គិសនី គឺប៉ះពាល់ព្រៃឈើ និងធនធានធម្មជាតិ ក៏ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលបានគិតពីផលប្រយោជន៍ណាដែលមានឧត្ដមភាពច្រើនជាង៖ «បងប្អូនមួយចំនួន ក៏ដូចជាគណបក្សមួយចំនួនដែលគាត់ចង់ប្រកួតប្រជែងជាមួយគណបក្សកាន់អំណាច ចង់ឈ្នះ តែចង់ឈ្នះគាត់មិនបានស្នាដៃអីទេ គាត់ទៅបន្ទាបបន្ថោកគណបក្សកាន់អំណាច ដែលកំពុងធ្វើការអភិវឌ្ឍកសាងប្រទេសជាតិ។ នេះជារឿងធម្មតាក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ»។
ប្រធានអង្គការកិច្ចការពិសេសសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក អ៊ូច ឡេង ចាត់ទុកការថ្លែងរបស់លោក កឹម សុខា បែបនេះថា ជាសារនយោបាយបែបប្រជាភិថុតិដើម្បីដណ្ដើមយកប្រជាប្រិយភាពនៅមុនពេលបោះឆ្នោត។ លោកកត់សម្គាល់ថា កន្លងទៅគណបក្សនយោបាយមួយចំនួនបានជាប់ឆ្នោតធ្វើការនៅក្នុងរដ្ឋសភាពុំបានយកចិត្តទុកដាក់បំផុសចលនាកៀរគរប្រជាពលរដ្ឋការពារព្រៃឈើនោះទេ ថែមទាំងមិនបានលើកពីបញ្ហាណាមួយឲ្យបានច្បាស់លាស់ស្ដីពីវិនាសកម្មព្រៃឈើនៅកម្ពុជា ជាដើម៖ «អាចនិយាយបានថា ពីណាក៏ដូចពីណាដែរ តើឲ្យពលរដ្ឋទុកចិត្តម៉េចកើតព្រៃឈើនៅតែវិនាស។ ខ្ញុំមិនមែនមានគំនិតខ្មៅងងឹតទេ តែឃើញជាក់ស្ដែងមែន។ អ្នកដែលការពារព្រៃឈើ អ្នកដែលលះបង់ពេលវេលាមានតែសហគមន៍ព្រៃឈើនៅតាម ខែត្រមួយចំនួនតូច ១០ ទៅ ២០នាក់ប៉ុណ្ណឹងដោយពុំឃើញមានអ្នកណាខ្នះខ្នែងការពារព្រៃឈើដែលវៀតណាម កំពុងកាប់យ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេងក្នុងប្រទេសកម្ពុជា»។
ចំណែកជនជាតិដើមភាគតិចកួយ រស់នៅឃុំអន្លង់ក្រមួន ស្រុកថាឡាបរិវ៉ាត់ ខែត្រស្ទឹងត្រែង លោក ថាន់ វ៉ន ចាត់ទុកសារនយោបាយរបស់លោក កឹម សុខា ទាក់ទិនការអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ គឺជាក្ដីប្រាថ្នារបស់ជនជាតិដើមភាគតិច ហើយលោកនឹងរង់ចាំមើលការសន្យារបស់លោក កឹម សុខា ថា អាចធ្វើបាន ឬយ៉ាងណា?
លោកមើលឃើញថា មេឃុំ និងរដ្ឋអំណាចដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បច្ចុប្បន្ន បានបរាជ័យក្នុងការអនុវត្តគោលនយោបាយអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ ក្រោយពីព្រៃឈើ និងដើមឈើផលិតជ័រទឹកដែលជាឆ្នាំងបាយរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចរាប់ពាន់ដើម ត្រូវបានគេកាប់ស្ទើរទាំងស្រុង ហើយដីព្រៃរបស់រដ្ឋរាប់ពាន់ហិកតារបានក្លាយជាកម្មសិទ្ធិឯកជនរបស់អ្នកមានឥទ្ធិពលមួយចំនួនធំ៖ «ច្បាប់គេបង្កើតមក គេស៊ើបអង្កេតតែអ្នកណាដែរ ក្រៅពីគ្នាគេគឺគេអនុវត្តតាមច្បាប់ តែប្រសិនថា អ្នកណាឋិតក្រោមកណ្ដាប់ដៃរបស់គេ គឺគេអត់ឈឺឆ្អាល...»។
លោក ថាន់ វ៉ន កត់សម្គាល់ថា បើទោះបីជាកម្ពុជា មានច្បាប់ស្ដីពីព្រៃឈើក្ដី ក៏ប៉ុន្តែការអនុវត្តជាក់ស្ដែង មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិ និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានមិនបានយកចិត្តទុកដាក់អនុវត្តច្បាប់ឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពទេ ថែមទាំងបណ្ដោយឲ្យបទល្មើសព្រៃឈើកើតឡើងពេញបន្ទុក ពុំមានការទទួលខុសត្រូវ។
ក្បួនឃោសនារបស់លោក កឹម សុខា បញ្ចប់នៅម៉ោង ១០ព្រឹក ថ្ងៃទី៣០ ខែឧសភា ហើយលោកបានបន្តដំណើរធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅខែត្ររតនគិរី នៅថ្ងៃដដែល និងទៅខែត្រមណ្ឌលគិរី នៅថ្ងៃទី៣១ ខែឧសភា៕