សាលាដំបូងខេត្តស្វាយរៀង បានចេញដីកាកោះហៅតំណាងសហគមន៍មានជម្លោះដីធ្លី ៤រូបនៅស្រុករមាសហែក កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែឧសភា ដោយបង្គាប់ឲ្យចូលខ្លួនបំភ្លឺនៅមុន និងក្រោយការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ ករណីរំលោភកាន់កាប់ដីព្រៃរបស់រដ្ឋ។ ពលរដ្ឋ និងសង្គមស៊ីវិល ចាត់ទុកដីកាកោះនេះ គឺជារូបភាពនៃការគំរាមកំហែង និងគេចវេះពីការទទួលខុសត្រូវក្នុងការដោះស្រាយ។
ជម្លោះដីធ្លីដ៏រ៉ាំរ៉ៃរវាងប្រជាពលរដ្ឋនៅឃុំអំពិល និងនៅឃុំគគីរ ក្នុងស្រុករមាសហែក ប្រមាណ ៤៤០គ្រួសារ ជាមួយក្រុមហ៊ុន អិន.ខេ.វី (NKV) ដែលទទួលសិទ្ធិវិនិយោគដាំអំពៅលើដីរបស់រដ្ឋទំហំប្រមាណជិត ៧០០ហិកតារនោះ កាន់តែពើបប្រទះស្ថានភាពតានតឹង បន្ទាប់ពីពុំមានដំណោះស្រាយពីអាជ្ញាធរ ហើយថែមទាំងតុលាការខេត្តស្វាយរៀង ចេញដីកាកោះហៅតំណាងពលរដ្ឋ ៤រូបទៀតផង។
កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែឧសភា ចៅក្រមស៊ើបសួរសាលាដំបូងខេត្តស្វាយរៀង លោក ឈុន ដាវី បានចេញដីកាកោះហៅតំណាងពលរដ្ឋ ៤រូប ដោយក្នុងនោះមានពីរនាក់ជាស្ត្រី ត្រូវបានបង្គាប់ឲ្យចូលខ្លួនបំភ្លឺនៅថ្ងៃទី២៩ និងថ្ងៃទី៣០ ខែឧសភា ក្នុងនាមជាសាក្សី ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីរំលោភកាន់កាប់ដីព្រៃរបស់រដ្ឋ។ ចំណែកតំណាងពលរដ្ឋពីរនាក់ទៀតជាបុរស ត្រូវបានបង្គាប់ឲ្យចូលខ្លួនបំភ្លឺនៅថ្ងៃទី៨ ខែមិថុនា ក្នុងនាមជាជនសង្ស័យ ក្រោមបទចោទរំលោភកាន់កាប់ដីព្រៃរបស់រដ្ឋ។
តំណាងពលរដ្ឋម្នាក់ គឺលោក ធឿន វ៉េង រៀបរាប់ថា លោកមានការភ្ញាក់ផ្អើលនៅពេលឃើញដីកាកោះហៅរូបលោកដូច្នេះ ប៉ុន្តែលោកមិនភិតភ័យឡើយ។ លោកអះអាងថា នឹងទៅចូលបំភ្លឺតាមកាលកំណត់របស់តុលាការ ដោយមិនរួញរាឡើយ ព្រោះដោយសារលោកពុំបានរំលោភកាន់កាប់ដីរបស់រដ្ឋដូចការចោទឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ លោកថាដីនោះគឺគ្រួសាររបស់លោក និងប្រជាពលរដ្ឋផ្សេងទៀតបានកាន់កាប់អាស្រ័យផលតាំងពីអំឡុងឆ្នាំ១៩៨០ មក ប៉ុន្តែដីនោះត្រូវបានគេដណ្ដើមពីអ្នកភូមិទៅវិញ៖ «ខ្ញុំនឹងចូលបំភ្លឺនៅតុលាការ ដោយសារគាត់ជាអ្នកចេះច្បាប់ ហើយខ្ញុំធ្វើទៅតាមច្បាប់ អត់ធ្វើខុសច្បាប់ទេ»។
ការចេញដីកាបង្គាប់ឲ្យចូលខ្លួននេះ គឺបន្ទាប់ពីប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ៥ភូមិស្ថិតនៅឃុំគគីរ និងឃុំអំពិល ស្រុករមាសហែក បានចេញតវ៉ាដើម្បីទាមទារសុំដំណោះស្រាយដីធ្លីជាបន្តបន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោម រួមមាននៅសាលាឃុំ សាលាស្រុក និងបានឡើងមកតវ៉ាដើរយកញត្តិទៅដាក់នៅទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងដែនដី ក្រសួងកសិកម្ម និងសភាជាតិ ជាដើម។
ជុំវិញទំនាស់ដីធ្លីនេះ អាជ្ញាធរខេត្តសន្យានឹងចុះដោះស្រាយក្រោយការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់។
អភិបាលរងខេត្តស្វាយរៀង លោក ពេជ្រ សុវណ្ណ មានប្រសាសន៍ថា លោកពុំបានដឹងអំពីរឿងតុលាការចេញដីកាកោះហៅពលរដ្ឋឡើយ ហើយក៏មិនដឹងថា អ្នកណាជាដើមបណ្ដឹងដែរ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរខេត្តនៅមានវិធានការដោះស្រាយសម្របសម្រួលរឿងដីធ្លីនេះជាមួយប្រជាពលរដ្ឋនៅក្រោយការបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់ដដែល៖ «ខាងគណៈកម្មការសម្របសម្រួលដីធ្លីថ្នាក់ខេត្ត នៅតែបន្តនីតិវិធី ហើយឥឡូវនេះ ខ្ញុំកំពុងតែធ្វើលិខិតអញ្ជើញក្រុមតំណាងប្រជាពលរដ្ឋដែលមានការតវ៉ា មកប្រជុំថ្ងៃទី៧ ក្រោយការបោះឆ្នោតហើយ»។
អ្នកភូមិរៀបរាប់ថា ដីនោះពួកគាត់ធ្លាប់ដាំដុះអាស្រ័យផលពីឆ្នាំ១៩៨០ ដល់ឆ្នាំ១៩៨៤ ក្រោយមក អាជ្ញាធរយកដីនោះទៅរក្សាទុកក្រោមហេតុផលថា ជាសម្បត្តិរបស់រដ្ឋ។ ក្រោយមកទៀត អ្នកភូមិបាននាំគ្នាតវ៉ាកាន់កាប់លើដីនោះវិញជាបន្តបន្ទាប់។ លុះដល់ចុងឆ្នាំ២០១០ អាជ្ញាធរបានសម្បទានដីនៅតំបន់នោះទៅឲ្យក្រុមហ៊ុន អិន.ខេ.វី របស់ឥណ្ឌា ក្នុងរូបភាពដាំអំពៅ ប៉ុន្តែក្រោយមក ពលរដ្ឋឮដំណឹងថា ម្ចាស់ក្រុមហ៊ុននោះបានក្ស័យធនបាត់ខ្លួនមួយរយៈ ហើយទើបតែឃើញមានសកម្មភាពឈូសឆាយដីនោះឡើងវិញក្នុងពេលថ្មីៗនេះ។ អ្នកភូមិកំពុងជ្រួលច្របល់ជាថ្មី ហើយស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលដកដីសម្បទាននោះមកឲ្យប្រជាពលរដ្ឋដាំដុះចិញ្ចឹមជីវិតវិញ។
អគ្គលេខាធិការសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា លោក ថេង សាវឿន យល់ថា ការចេញដីកាកោះហៅតំណាងពលរដ្ឋនៅពេលនេះ គឺរូបភាពនៃការគំរាមកំហែង ដើម្បីបន្ទច់បង្អាក់សកម្មភាពតវ៉ារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងហាក់ដូចជាការគេចវេះពីការទទួលខុសត្រូវក្នុងការដោះស្រាយ៖ «ការយកយន្តការផ្លូវច្បាប់មកចោទប្រកាន់លើប្រជាពលរដ្ឋ ដែលជាអ្នករងផលប៉ះពាល់ដោយសារដីធ្លី ហើយពួកគាត់សុទ្ធសឹងតែជាកសិករដែលត្រូវការដីធ្លីសម្រាប់ចិញ្ចឹមជីវិតនោះ វាផ្តល់នូវភាពអយុត្តិធម៌ខ្លាំងណាស់»។
ផ្ទៃដីជិត ៧០០ហិកតារ ដែលកំពុងចម្រូងចម្រាសនោះ ជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ៥ភូមិ គឺភូមិរមាសហែក ភូមិស្រែឫស្សី ភូមិអំពិល ភូមិស្រែពពេល ភូមិកំពង់ត្របែក ស្ថិតក្នុងឃុំគគីរ និងឃុំអំពិល ស្រុករមាសហែក ខេត្តស្វាយរៀង។ ប្រជាពលរដ្ឋព្រមានថា នៅថ្ងៃដែលតំណាងរបស់ពួកគេចូលទៅបំភ្លឺនោះ ពួកគាត់នឹងលើកគ្នាទៅតវ៉ាគាំទ្រនៅខាងមុខតុលាការ ឲ្យទម្លាក់ការចោទប្រកាន់ និងដោះស្រាយទំនាស់ជូនពួកគាត់ដោយយុត្តិធម៌៕