អ្នកវិភាគមើលឃើញថា ប្រសិនបើសាលាឧទ្ធរណ៍ នៅថ្ងៃទី២៧ មីនា នៅតែសម្រេចបន្តឃុំខ្លួនមេបក្សប្រឆាំង នោះជាករណីនយោបាយសុទ្ធសាធ ដែលគណបក្សកាន់អំណាច មិនចង់ឲ្យលោក កឹម សុខា បានចេញធ្វើនយោបាយ ខ្លាចចាញ់ឆ្នោត។ មេធាវីការពារក្ដី ឲ្យលោក កឹម សុខា ប្រាប់ថា សវនាការថ្ងៃទី២៧ មីនា ជាសវនាការ សុំមោឃភាព សេចក្ដីសម្រេចរបស់ដីកាសាលាដំបូងដែលបន្តឃុំខ្លួន លោក កឹម សុខា ៦ខែទៀត។
អ្នកឃ្លាំមើលផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍សង្គម លោក បណ្ឌិតមាស នី លើកឡើងថា សាលាឧទ្ធរណ៍ ត្រូវសម្រេចដោះលែងលោក កឹម សុខា នៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ននៅថ្ងៃទី២៧ មីនាខាងមុខ ដើម្បីបញ្ចប់ការរិះគន់ពីសហគមន៍ជាតិ-អន្តរជាតិថា របបលោក ហ៊ុន សែន បន្តឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា ជារឿងនយោបាយ ទោះបីជាតុលាការអះអាងថា ជាការអនុវត្តច្បាប់ទៀតក្ដី៖ «បើសិនជាលក្ខណៈផ្លូវច្បាប់មកដល់ពេលឥលូវនេះវាជាការឃុំខ្លួនវាលើសពីអ្វីដែលចែងក្នុងច្បាប់ទៅហើយ ប៉ុន្តែការឃុំខ្លួននេះជាការឃុំខ្លួនអ្នកនយោបាយ ដោយមិនឲ្យអ្នកនឹងឯងចេញមកធ្វើនយោបាយ បើកាលណាចេញមកធ្វើនយោបាយគឺថា អាចមានអ្នកគាំទ្រមកគាំទ្រយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេងណាស់ អ៊ីចឹងគណបក្សកាន់អំណាចអាចពិបាកគ្រប់គ្រងណាស់»។
ចៅក្រមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានសម្រេចបន្តឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា រយៈពេល៦ខែទៀត កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែមីនា ។ ក្រុមមេធាវីក៏ប្ដឹងជំទាស់ដីកាឃុំខ្លួននេះភ្លាមៗ ទៅសាលាឧទ្ធរណ៍។ អគ្គព្រះរាជអាជ្ញាសាលាឧទ្ធរណ៍ ក្នុងរបប លោក ហ៊ុន សែន បានចេញដីកាកោះឲ្យនាំខ្លួនលោក កឹម សុខា ពីពន្ធនាគារត្រពាំងផ្លុង (ម៣) ទៅកាន់សវនាការ សាលាឧទ្ធរណ៍ នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨ ខាងមុខនេះ ដើម្បីបើកសវនាការលើបណ្ដឹងទាស់ដីការបស់សាលាដំបូង ដែលសម្រេចបន្តឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា នោះ។ ដីកាកោះរបស់ព្រះរាជអាជ្ញា លោក អ៊ឹម សុផាន ផ្ញើជូនអគ្គនាយក នៃអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារ កាលពីរសៀលថ្ងៃទី១៨ ខែមីនា បញ្ជាក់ថា នៅពេលចប់សវនាការហើយ សមត្ថកិច្ចពន្ធនាគារត្រូវនាំខ្លួនលោក កឹម សុខា ត្រឡប់ទៅពន្ធនាគារវិញ ដើម្បីបន្តអនុវត្តសេចក្ដីសម្រេចរបស់តុលាការពីមុនមក ប្រសិនបើគ្មានសេចក្ដីសម្រេចថ្មីទៀតនោះ។
វានេះជាលើកទី២ហើយ ដែល លោក កឹម សុខា ត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យចូលសវនាការនៅតុលាការ ចាប់តាំងពីសមត្ថកិច្ច ក្នុងរបបលោក ហ៊ុន សែន បានសម្រុកចូលចាប់ខ្លួន លោក កឹម សុខា ដល់ក្នុងផ្ទះទាំងកណ្ដាលយប់ កាលពីដើមខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ ដែលអ្នកច្បាប់ជាតិ អន្តរជាតិចាត់ទុក ការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ទាំងមានអភ័យឯកសិទ្ធិតំណាងរាស្ត្រនេះ ជារឿងខុសច្បាប់។
មេធាវីម្នាក់ ក្នុងចំណោមមេធាវីទាំង៧នាក់ ដែលការពារក្ដីឲ្យលោក កឹម សុខា គឺ លោកមេធាវី ផែង ហេង ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា សវនាការនៅសភាស៊ើបសួរសាលាឧទ្ធរណ៍ នៅថ្ងៃទី២៧ ខាងមុន គឺជាសវនាការលើបណ្ដឹងសុំឲ្យមោឃភាព សេចក្ដីសម្រេចរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលបន្ដសម្រេចឃុំខ្លួន លោក កឹម សុខា ជាបន្ត ក្រោយបានបើកការស៊ើបអង្គេតរបស់ចៅក្រមសាលាដំបូងរយៈពេល ៦ខែ កន្លងមក។ ក្រុមមេធាវី ទាមទារឲ្យតុលាការរបប លោក ហ៊ុន សែន ផ្ដល់ឱកាសឲ្យ លោក កឹម សុខា បាននៅក្រៅឃុំ ប្រសិនបើស៊ើបអង្កេតរកមិនឃើញ លក្ខខណ្ឌដាក់បន្ទុកថ្មីទេ៖ «ស៊ើបអង្កេតមិនទាន់បានភស្តុតាងសម្រាប់ចោទប្រកាន់ជាស្ថាពរ អ៊ីចឹងហើយក្នុងនាមយើងជាផលប្រយោជន៍ឲ្យកូនក្តីយើងស្នើសុំអោយមានការដោះលែង»។
ចំពោះបញ្ហាសុខភាព លោក កឹម សុខា វិញ លោកមេធាវីផែង ហេង មិនចង់លើកឡើងនៅពេលនេះ ទេ ដោយសារសវនាការថ្ងៃទី២៧ មីនា ជាសវនាការសុំលុបចោលការសេចក្តីសម្រេចរបស់ចៅក្រមសាលាដំបូង។ ទោះយ៉ាងណា លោកមេធាវី ផែង ហេង សង្ឃឹមថា ចៅក្រមនៃសភាស៊ើបសួរសាលាឧទ្ធរណ៍បានដឹងពីសុខភាព លោក កឹម សុខា ព្រោះពួកគាត់ធ្លាប់ឃើញរូបរាង លោក កឹម សុខា ម្ដងរួចហើយ។
អនុប្រធានអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ (Human Rights Watch) ប្រចាំតំបន់អាស៊ី លោក ហ្វីល រ៉ូប៊ឺតសុន (Phil Robertson) ធ្លាប់ចាត់ទុកការបន្ដឃុំខ្លួន លោក កឹម សុខា ថា ជាការប្រឌិតរឿងឡើង ដើម្បីបំពេញចិត្តរបបកុម្មុយនីស្ត លោក ហ៊ុន សែន ដែលមិនខ្វល់ខ្វាយអំពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ឬ នីតិរដ្ឋ។
លោក បណ្ឌិត មាស នី យល់ថា ប្រសិនបើនៅតែបន្តឃុំខ្លួន លោក កឹម សុខាទៀតនោះ នឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់លទ្ធផល ការបោះឆ្នោតជាសកល ឆ្នាំ២០១៨ ដែលសហគមន៍អន្តរជាតិមិនទទួលស្គាល់ អ្នករងគ្រោះជាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ប៉ុន្តែអ្នកដែលរងភាពអាម៉ាស់គឺជា ភាគីរដ្ឋាភិបាល។ លោកបណ្ឌិត មាស នី បញ្ជាក់ថា ក្រៅពីសម្ពោធ និងទណ្ឌកម្ម ផ្សេងៗ មេដឹកនាំសហគមន៍អន្ដរជាតិ នឹងហាមមន្ត្រីរបស់ពួកគេមិនឲ្យនិយាយរក មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របប លោក ហ៊ុន សែន ប្រសិនបើមានកិច្ចប្រជុំផ្សេងៗលើឆាកអន្តរជាតិ។ លោកថា សហគមន៍អន្តរជាតិ នៅតែអញ្ជើញភាគីខ្មែរឲ្យទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំធំៗ ប៉ុន្តែពួកគេ នឹងមិននិយាយរក ហើយទុកឲ្យភាគីខ្មែរ អង្គុយតែម្នាក់ឯង ដូចករណីប្រធានាធិបតីប្រទេសហ្ស៊ីមប៉ាវេ លោក ម៉ូហ្គាបេ កន្លងមកដូច្នោះដែរ៕
អ្នកវិភាគមើលឃើញថា ប្រសិនបើសាលាឧទ្ធរណ៍ នៅថ្ងៃទី២៧ មីនា នៅតែសម្រេចបន្តឃុំខ្លួនមេបក្សប្រឆាំង នោះជាករណីនយោបាយសុទ្ធសាធ ដែលគណបក្សកាន់អំណាច មិនចង់ឲ្យលោក កឹម សុខា បានចេញធ្វើនយោបាយ ខ្លាចចាញ់ឆ្នោត។ មេធាវីការពារក្ដី ឲ្យលោក កឹម សុខា ប្រាប់ថា សវនាការថ្ងៃទី២៧ មីនា ជាសវនាការ សុំមោឃភាព សេចក្ដីសម្រេចរបស់ដីកាសាលាដំបូងដែលបន្តឃុំខ្លួន លោក កឹម សុខា ៦ខែទៀត។
អ្នកឃ្លាំមើលផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍សង្គម លោក បណ្ឌិតមាស នី លើកឡើងថា សាលាឧទ្ធរណ៍ ត្រូវសម្រេចដោះលែងលោក កឹម សុខា នៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ននៅថ្ងៃទី២៧ មីនាខាងមុខ ដើម្បីបញ្ចប់ការរិះគន់ពីសហគមន៍ជាតិ-អន្តរជាតិថា របបលោក ហ៊ុន សែន បន្តឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា ជារឿងនយោបាយ ទោះបីជាតុលាការអះអាងថា ជាការអនុវត្តច្បាប់ទៀតក្ដី។ «»
ចៅក្រមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញបានសម្រេចបន្តឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា រយៈពេល៦ខែទៀត កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែមីនា ។ ក្រុមមេធាវីក៏ប្ដឹងជំទាស់ដីកាឃុំខ្លួននេះភ្លាមៗ ទៅសាលាឧទ្ធរណ៍។ អគ្គព្រះរាជអាជ្ញាសាលាឧទ្ធរណ៍ ក្នុងរបប លោក ហ៊ុន សែន បានចេញដីកាកោះឲ្យនាំខ្លួនលោក កឹម សុខា ពីពន្ធនាគារត្រពាំងផ្លុង (ម៣) ទៅកាន់សវនាការ សាលាឧទ្ធរណ៍ នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨ ខាងមុខនេះ ដើម្បីបើកសវនាការលើបណ្ដឹងទាស់ដីការបស់សាលាដំបូង ដែលសម្រេចបន្តឃុំខ្លួនលោក កឹម សុខា នោះ។ ដីកាកោះរបស់ព្រះរាជអាជ្ញា លោក អ៊ឹម សុផាន ផ្ញើជូនអគ្គនាយក នៃអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារ កាលពីរសៀលថ្ងៃទី១៨ ខែមីនា បញ្ជាក់ថា នៅពេលចប់សវនាការហើយ សមត្ថកិច្ចពន្ធនាគារត្រូវនាំខ្លួនលោក កឹម សុខា ត្រឡប់ទៅពន្ធនាគារវិញ ដើម្បីបន្តអនុវត្តសេចក្ដីសម្រេចរបស់តុលាការពីមុនមក ប្រសិនបើគ្មានសេចក្ដីសម្រេចថ្មីទៀតនោះ។
វានេះជាលើកទី២ហើយ ដែល លោក កឹម សុខា ត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យចូលសវនាការនៅតុលាការ ចាប់តាំងពីសមត្ថកិច្ច ក្នុងរបបលោក ហ៊ុន សែន បានសម្រុកចូលចាប់ខ្លួន លោក កឹម សុខា ដល់ក្នុងផ្ទះទាំងកណ្ដាលយប់ កាលពីដើមខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ ដែលអ្នកច្បាប់ជាតិ អន្តរជាតិចាត់ទុក ការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា ទាំងមានអភ័យឯកសិទ្ធិតំណាងរាស្ត្រនេះ ជារឿងខុសច្បាប់។
មេធាវីម្នាក់ ក្នុងចំណោមមេធាវីទាំង៧នាក់ ដែលការពារក្ដីឲ្យលោក កឹម សុខា គឺ លោកមេធាវី ផែង ហេង ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា សវនាការនៅសភាស៊ើបសួរសាលាឧទ្ធរណ៍ នៅថ្ងៃទី២៧ ខាងមុន គឺជាសវនាការលើបណ្ដឹងសុំឲ្យមោឃភាព សេចក្ដីសម្រេចរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលបន្ដសម្រេចឃុំខ្លួន លោក កឹម សុខា ជាបន្ត ក្រោយបានបើកការស៊ើបអង្គេតរបស់ចៅក្រមសាលាដំបូងរយៈពេល ៦ខែ កន្លងមក។ ក្រុមមេធាវី ទាមទារឲ្យតុលាការរបប លោក ហ៊ុន សែន ផ្ដល់ឱកាសឲ្យ លោក កឹម សុខា បាននៅក្រៅឃុំ ប្រសិនបើស៊ើបអង្កេតរកមិនឃើញ លក្ខខណ្ឌដាក់បន្ទុកថ្មីទេ។ «»
ចំពោះបញ្ហាសុខភាព លោក កឹម សុខា វិញ លោកមេធាវីផែង ហេង មិនចង់លើកឡើងនៅពេលនេះ ទេ ដោយសារសវនាការថ្ងៃទី២៧ មីនា ជាសវនាការសុំលុបចោលការសេចក្តីសម្រេចរបស់ចៅក្រមសាលាដំបូង។ ទោះយ៉ាងណា លោកមេធាវី ផែង ហេង សង្ឃឹមថា ចៅក្រមនៃសភាស៊ើបសួរសាលាឧទ្ធរណ៍បានដឹងពីសុខភាព លោក កឹម សុខា ព្រោះពួកគាត់ធ្លាប់ឃើញរូបរាង លោក កឹម សុខា ម្ដងរួចហើយ។
អនុប្រធានអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ (Human Rights Watch) ប្រចាំតំបន់អាស៊ី លោក ហ្វីល រ៉ូប៊ឺតសុន (Phil Robertson) ធ្លាប់ចាត់ទុកការបន្ដឃុំខ្លួន លោក កឹម សុខា ថា ជាការប្រឌិតរឿងឡើង ដើម្បីបំពេញចិត្តរបបកុម្មុយនីស្ត លោក ហ៊ុន សែន ដែលមិនខ្វល់ខ្វាយអំពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ឬ នីតិរដ្ឋ។
លោក បណ្ឌិត មាស នី យល់ថា ប្រសិនបើនៅតែបន្តឃុំខ្លួន លោក កឹម សុខាទៀតនោះ នឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់លទ្ធផល ការបោះឆ្នោតជាសកល ឆ្នាំ២០១៨ ដែលសហគមន៍អន្តរជាតិមិនទទួលស្គាល់ អ្នករងគ្រោះជាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ប៉ុន្តែអ្នកដែលរងភាពអាម៉ាស់គឺជា ភាគីរដ្ឋាភិបាល។ លោកបណ្ឌិត មាស នី បញ្ជាក់ថា ក្រៅពីសម្ពោធ និងទណ្ឌកម្ម ផ្សេងៗ មេដឹកនាំសហគមន៍អន្ដរជាតិ នឹងហាមមន្ត្រីរបស់ពួកគេមិនឲ្យនិយាយរក មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របប លោក ហ៊ុន សែន ប្រសិនបើមានកិច្ចប្រជុំផ្សេងៗលើឆាកអន្តរជាតិ។ លោកថា សហគមន៍អន្តរជាតិ នៅតែអញ្ជើញភាគីខ្មែរឲ្យទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំធំៗ ប៉ុន្តែពួកគេ នឹងមិននិយាយរក ហើយទុកឲ្យភាគីខ្មែរ អង្គុយតែម្នាក់ឯង ដូចករណីប្រធានាធិបតីប្រទេសហ្ស៊ីមប៉ាវេ លោក ម៉ូហ្គាបេ កន្លងមកដូច្នោះដែរ៕