រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង ពន្យល់ឡើងវិញថា ការសម្រេចរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺជាវិធានការត្រឹមត្រូវដើម្បីបញ្ចៀសការបង្ហូរឈាមគ្នា។ រីឯគណបក្សប្រឆាំង និងអ្នកវិភាគយល់ថា ការលើកឡើងរបស់រដ្ឋាភិបាលដូច្នេះ គឺគ្រាន់តែជាការឃោសនាការពារខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះ។
ក្រោយរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ យ៉ាងតក់ក្រហល់ដែលបណ្ដាលឲ្យមានការរិះគន់ពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាននោះ ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានធ្វើយុទ្ធនាការដើរបកស្រាយជាបន្តបន្ទាប់អំពីមូលហេតុរំលាយគណបក្សប្រឆាំងដើម្បីទាក់ទាញយកអ្នកគាំទ្រមកវិញ។
ក្នុងពិធីសំណេះសំណាលជាមួយមន្ត្រីនគរបាលចូលនិវត្តន៍ជិត ៦០០នាក់ កាលពីល្ងាចថ្ងៃទី៥ ខែមករា នាខេត្តបាត់ដំបង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង អះអាងថា ការរំលាយ និងទប់ស្កាត់ផែនការបដិវត្តន៍ពណ៌គណបក្សសង្គ្រោះជាតិនោះ បានធ្វើឲ្យកម្ពុជា គេចផុតពីការបង្ហូរឈាមគ្នាជាថ្មី និងផុតពីគ្រោះថ្នាក់នាគ្រាកន្លងមក។
លោកពន្យល់ថា ប្រសិនបើបក្សប្រឆាំងផ្ដួលរំលំរដ្ឋអំណាចតាមរយៈបដិវត្តន៍ពណ៌នោះ គឺមិនអាចមានប្រជាធិបតេយ្យ និងធ្វើឲ្យផ្ទៃក្នុងជាតិកម្ពុជា បែកបាក់ ហើយកើតទៅជាសង្គ្រាម ជាក្រុម ជាបក្ខជាពួក។ លោកបន្ថែមថា យោធានឹងអាចចាត់តាំងនយោបាយដោយឡែកៗពីគ្នា ដែលក្រុមម្ខាងៗ សុទ្ធតែមានយោធាគាំទ្រ ដូច្នេះហើយរដ្ឋាភិបាលបង្ការទុកជាមុនកុំឲ្យស្ថានការណ៍បែបនេះកើតឡើង ពោលគឺត្រូវតែដោះស្រាយពីឥឡូវដើម្បីបញ្ចៀសការបង្ហូរឈាម។
ឆ្លើយតបចំពោះបញ្ហានេះ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សុន ឆ័យ ច្រានចោលចំពោះការចោទប្រកាន់នេះ ហើយលោកមានជំនឿថា ប្រជាពលរដ្ឋនឹងមិនយល់ស្របតាមការពន្យល់របស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានេះទេ។ លោកបន្ថែមថា ការនិយាយបែបនោះ គឺផ្ទុយពីការពិត និងជាបំភិតបំភ័យប្រជាពលរដ្ឋប៉ុណ្ណោះ៖ «ខ្ញុំមិនដឹងជាមានកម្មវិធីអីដើម្បីពន្យល់ប្រជាពលរដ្ឋទេ ក៏ប៉ុន្តែខ្ញុំថា ប្រជាពលរដ្ឋលោកដឹងច្បាស់ណាស់ថា ការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាត គឺជាអំពើខុសច្បាប់ ខុសរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងផ្ទុយពីឆន្ទៈប្រជាពលរដ្ឋ។ ខ្ញុំមិនដឹងថា គេមានយុទ្ធសាស្ត្រអីដើម្បីពន្យល់ប្រជាពលរដ្ឋអោយបាត់ការងឿងឆ្ងល់ បាត់ការខឹងសម្បាចំពោះការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនោះទេ»។
កន្លងមក លោក ស ខេង ធ្លាប់បញ្ជាឲ្យមន្ត្រីនគរបាលជាតិនៅទូទាំងប្រទេសបន្តចុះពន្យល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋអំពីកំហុសឆ្គងរបស់លោក កឹម សុខា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងពន្យល់ពលរដ្ឋឲ្យបានច្បាស់ជុំវិញវិធានការរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
អ្នកស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍសង្គម លោកបណ្ឌិត មាស នី លើកឡើងថា លោក និងសាធារណជននៅតែមើលមិនឃើញដូចការចោទប្រកាន់របស់រដ្ឋាភិបាលឡើយ។ លោកបន្ថែមថា ការលើកឡើងរបស់រដ្ឋាភិបាលប្រហែលគ្រាន់តែជាការឃោសនាដើម្បីការពារខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះ៖ «ខ្ញុំគិតថា អានេះវាគ្រាន់តែជាការការពារខ្លួនទេ ព្រោះអីរាជរដ្ឋាភិបាល ក៏លោកដឹងហើយថា ការរំលាយឆន្ទៈមនុស្សជាង៣លាននាក់នេះ អាចដឹងថា មានការមិនសប្បាយចិត្ត ឬខឹងសម្បាច្រើនពីមហាជនទូទៅ។ ប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមទីជនបទ ឬតាមទីផ្សារអី គឺពួកគាត់បង្ហាញអារម្មណ៍នៃការខឹងដោយមិនខ្លាចឡើយ។ ដូច្នេះហើយរដ្ឋាភិបាលព្យាយាមពន្យល់ប្រជាពលរដ្ឋអោយស្ងប់ចិត្ត ប៉ុន្តែត្រង់ថា ការពន្យល់នោះគេស្តាប់បាន ឬមិនបានវាជារឿងមួយទៀត។ ទោះយ៉ាងណា ការរំលាយសង្គ្រោះជាតិ ក្នុងស្ថានភាពនេះ ធ្វើឲ្យកំហឹងឡើងពីមួយក្លាយទៅជាពីរ»។
តុលាការកំពូល បានចេញសេចក្ដីសម្រេចរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ បន្ទាប់ពីលោក កឹម សុខា ត្រូវបានអាជ្ញាធរកម្ពុជា ចាប់ខ្លួនពីបទក្បត់ជាតិ កាលពីរំលងអធ្រាត្រថ្ងៃទី៣ កញ្ញា។ រីឯមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រឆាំងចំនួន ១១៨នាក់ ត្រូវបានហាមឃាត់មិនឲ្យធ្វើនយោបាយរយៈពេល ៥ឆ្នាំ។
ទោះបីជារដ្ឋាភិបាលខិតខំការពារខ្លួនយ៉ាងណាក្តី ប៉ុន្តែប្រជាពលរដ្ឋ អង្គការជាតិ-អន្តរជាតិ ស្ថានទូត និងប្រទេសលោកសេរី រួមមានអាមេរិក សហគមន៍អឺរ៉ុប សុទ្ធតែបានថ្កោលទោសរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ថាបានសម្លាប់ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ដើម្បីក្ដោបក្ដាប់អំណាចតទៅទៀត។
ប្រទេសលោកសេរីបានដាក់ទណ្ឌកម្មជាបន្តបន្ទាប់ រួមមានការបិទទិដ្ឋាការមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលមិនឲ្យចូលទឹកដីអាមេរិក ការព្រមានដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច និងការព្រមានបិទការអនុគ្រោះពន្ធនាំចូលទំនិញពីកម្ពុជា ចូលអាមេរិក និងសហគមន៍អឺរ៉ុប និងត្រៀមដាក់ទណ្ឌកម្មផ្សេងៗទៀត បើមិនអនុញ្ញាតឲ្យបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងលោក កឹម សុខា ចូលរួមការបោះឆ្នោតឡើងវិញនៅឆ្នាំ២០១៨ ទេនោះ៕