ខណៈពលរដ្ឋខ្មែររាប់ម៉ឺននាក់ កំពុងចូលរួមសប្បាយរីករាយនៅក្នុងពិធីបុណ្យអុំទូក ឈ្មួញរកស៊ីឈើក៏កំពុងសប្បាយកាប់ឈើ និងដឹកជញ្ជូនគ្មានពេលស្រាកស្រាន្តឡើយ។ អ្នកធ្វើការងារផ្នែកបរិស្ថានថា ប៉ុន្មានថ្ងៃនេះ បទល្មើសព្រៃឈើកំពុងកើតឡើងយ៉ាងគំហុកនៅក្នុងព្រៃ និងការដឹកជញ្ជូនឈើពីកម្ពុជាទៅប្រទេសវៀតណាម ទាំងថ្ងៃទាំងយប់។
ឈ្មួញព្រៃឈើល្មើសច្បាប់បានឆក់យកឱកាសដែលក្រុមសមត្ថកិច្ច និងអ្នកពាក់ព័ន្ធឈប់សម្រាកនៃព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក សម្រុកចូលព្រៃកាប់ និងដឹកទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាមយ៉ាងគឃ្លើន។ សកម្មជនការពារព្រៃឈើថា ការបណ្ដែតបណ្ដោយឲ្យកើតមានបទល្មើសព្រៃឈើដូចនេះ ព្រោះខ្វះការយកចិត្តទុកពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាល។
សកម្មជនការពារព្រៃឡង់ខេត្តកំពង់ធំ លោក មីង អូន ឲ្យអាស៊ីសេរីដឹងថា នៅក្នុងព្រៃលាន់លឺតែសំឡេងអារឈើ ចំណែកនៅតាមផ្លូវចេញចូលព្រៃ ឃើញគោយន្តដឹកឈើចេញ ហើយមានឡានតូចធំចាំដឹកចេញពីព្រៃ។ លោកថា ឲ្យតែមានពិធីបុណ្យទានធំៗ ដូចជាបុណ្យចូលឆ្នាំ ភ្ជុំបិណ្ឌ និងបុណ្យអុំទូក បទល្មើសព្រៃឈើគឺកើតឡើងខ្លាំង។ លោកព្រួយបារម្ភថា បើរដ្ឋាភិបាលនៅតែបណ្ដែតបណ្ដោយដូចនេះ ព្រៃឈើកម្ពុជា នឹងវិនាសអន្តរាយ។
ដូចគ្នានេះដែរ សមាជិកក្រុមកិច្ចការពិសេសសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក សឿន ពិសិទ្ធ ប្រាប់ដែរថា ប៉ុន្មានថ្ងៃនេះ ឈ្មួញកំពុងសម្រុកដឹកឈើពីកម្ពុជាទៅប្រទេសវៀតណាម ពីខេត្តជាប់ព្រំដែន រតនគិរី មណ្ឌលគិរី និងកំពង់ចាម តាមច្រកត្រពាំងផ្លុង និងច្រកអូយ៉ាដាវ ជាដើម។ លោកថា ករណីបទល្មើសព្រៃឈើកើតឡើងខ្លាំង ក្នុងរដូវបុណ្យទានដូចនេះ លោកស្នើទៅក្រសួងពាក់ព័ន្ធបែងចែកកម្លាំងឲ្យមានអ្នកនៅចាំការពារយាមកាមគ្រប់ច្រកចេញចូលដែលឈ្មួយញដឹកជញ្ជូនឈើ។ «សំឡេង»
ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន តែងចេញមុខប្រកាសក្ដែងៗថា រដ្ឋាភិបាលរបស់នឹងការពារព្រៃឈើឲ្យបានគង់វង្ស លោកថែមទាំងប្រកាសដាក់ជីវិតថែមទៀតផងបើការពារព្រៃឈើមិនបាន។ ប៉ុន្តែ ព្រៃឈើនៅតែរងការបាត់បង់ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។
ជាងនេះទៅទៀត ខណៈ លោក ហ៊ុន សែន ហាក់ដូចជាបរាជ័យក្នុងកិច្ចការពារព្រៃឈើ អង្គការគ្លូបល វីនេស (Global Witness) បានរកឃើញថា លោក ហ៊ុន សែន មានជាប់ទាក់ទងនឹងការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ដោយឈ្មួញព្រៃឈើ ផ្ដល់លុយរាប់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗ ទៅលោក ហ៊ុន សែន ជាថ្នូរដែលអាចឲ្យពួកអាចប្រកបរបរនេះបានតទៅទៀត។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក សៅ សុភាព បញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលបានយកចិត្តទុកដាក់កំណែទម្រង់ច្រើន លើកិច្ចគាំពារព្រៃឈើ និងទប់ស្កាត់បទល្មើសធនធានធម្មជាតិ។
ប៉ុន្តែ នាយកប្រតិបត្តិនៃសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា (ANSA) លោក សន ជ័យ យល់ថា នេះជារឿងគួរឲ្យសោកស្ដាយ ខណៈស្ថាប័នបង្ក្រាបព្រៃឈើជាច្រើនកំពុងធ្វើការងារនេះ បើទោះជាសមត្ថកិច្ចមួយចំនួនរវល់នឹងរៀបចំពិធីបុណ្យអុំទូក។ «សំឡេង»
សកម្មជនការពារព្រៃឈើយល់ថា បទល្មើសព្រៃឈើកើតមាន នៅកន្លែងទិញឈើ ដូច្នេះពួកគេស្នើទៅរដ្ឋាភិបាលបិទមិនឲ្យ មានការនាំឈើចេញក្រៅប្រទេស គឺបទល្មើសព្រៃឈើក៏មិនអាចកើតឡើងទៀតដែរ។ ចំណែក ប្រធានអង្គការកិច្ចការពិសេសសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក អ៊ូច ឡេង និយាយថា ការបណ្ដែតបណ្ដោយឲ្យមាន រោងចក្រអារឈើ និងសិប្បកម្មកែច្នៃឈើប្រណិតជាច្រើន គឺជាប្រភពនៃឧក្រិដ្ឋកម្មព្រៃឈើ នៅតំបន់ព្រៃឡង់ និងនៅតំបន់ផ្សេងទៀត៕