សិស្សវិទ្យាល័យចំនួនជាង ១០ម៉ឺននាក់នៅថ្ងៃទី២១ សីហា បានសម្រុកទៅប្រឡងសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ ឬបាក់ឌុបនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា។ ក្រសួងអប់រំ បន្តពង្រឹង និងបន្តឹងការប្រឡង ដើម្បីចម្រាញ់យកធនធានមានចំណេះដឹងពិតប្រាកដ។
យុវតី ប៉ែន លីហៀក ជាបេក្ខជនប្រឡងម្នាក់ក្នុងចំណោមសិស្សទាំងនោះ កំពុងឈរនៅមុខវិទ្យាល័យបឹងត្របែក រាជធានីភ្នំពេញ ចាំគ្រួសារមកទទួល ក្រោយពេលចេញពីប្រឡងបញ្ចប់ការសិក្សាចំណេះទូទៅរបស់នាង៖ «ខ្ញុំធ្វើបានច្រើន។ រឹតបន្តឹងចឹងល្អ។ ពេលយើងខំរៀនពីដើមឆ្នាំ ទោះតឹងម៉េច ក៏ធ្វើបានដែរ»។
ក្រសួងអប់រំ ប្រើប្រាស់ទាំងច្បាប់អប់រំ ច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយ និងច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ ដើម្បីធានាថាបេក្ខជនទាំងអស់ប្រឡងដោយការប្រើប្រាស់សមត្ថភាពពិត និងគ្មានអំពើហិង្សាផ្សេងៗ។ ក្រសួងប្រកាន់គោលការណ៍ថា «អ្នកចេះគឺជាប់»។
នៅក្បែរកញ្ញា លីហៀក គឺយុវជន ទូច ភីណា ប្រាប់ថា វិញ្ញាសាប្រឡងមានសំណួរខ្លះពិបាក សំណួរខ្លះងាយស្រួល ហើយក្នុងបន្ទប់ប្រឡងរបស់គេមិនមានការបើកចម្លងនោះទេ៖ «លំហាត់ខ្លះធ្វើបានទាំងអស់។ ដល់សំណួរខ្លះរាងពិបាក។ បើប្រវត្តិវិញ ចេញមករៀងធូរដែរ។ ប្រសិនបើរឹតបន្តឹងទៀត កាន់តែល្អ។ អត់មានការបើកចាក់បាន។ ខ្ញុំគិតថាខ្ញុំនឹងជាប់»។
ការឆែកឆេររកឯកសារយោង ឬព្រុយយ៉ុង និងឧបករណ៍ហាមឃាត់ ត្រូវធ្វើឡើងចំនួន ៣ដំណាក់កាល គឺមុនការចូលមណ្ឌលប្រឡងម្ដង មុនចូលបន្ទប់ប្រឡងម្ដង និងម្ដងទៀតមុនចែកវិញ្ញាសាដល់បេក្ខជន។ ប្រសិនបើរកឃើញព្រុយយ៉ុងបន្ទាប់ពីចែកវិញ្ញាសា និងការចម្លងគ្នាក្នុងពេលសំណេរ បេក្ខជននឹងត្រូវធ្លាក់ដោយស្វ័យប្រវត្តិ។ រីឯបេក្ខជនផ្លាស់ទីកន្លែង ឬដូរលេខតុ ក៏ត្រូវធ្លាក់ និងព្យួរការប្រឡងមួយឆ្នាំ ហើយការប្រព្រឹត្តឲ្យមានអំពើហិង្សាលើបេក្ខជនដទៃ ឬឲ្យអ្នកដទៃប្រឡងជំនួស នឹងធ្លាក់ស្វ័យប្រវត្តិ ព្រមទាំងព្យួរការប្រឡងរយៈពេល ២ឆ្នាំ។
បន្ទាប់ពីបើកហិបវិញ្ញាសានៅវិទ្យាល័យព្រះស៊ីសុវត្ថិ លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ ហង់ ជួន ណារ៉ុន អះអាងថា ដំណើររៀបចំការប្រឡងនៅឆ្នាំនេះ គឺតឹងដូចបណ្តាឆ្នាំមុនៗដែរ៖ «តែស្ថានភាពនឹងប្រសើរឡើង។ សិស្សដែលខំរៀនពីដើមឆ្នាំ នឹងប្រឡងជាប់»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានផ្ដាំផ្ញើបេក្ខជនប្រឡងសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិទាំងអស់ ឲ្យយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការប្រឡង កុំមានការភ័យខ្លាច ប៉ុន្តែត្រូវគោរពវិន័យ និងបទប្បញ្ញត្តិឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។
នេះជាឆ្នាំទី៤ នៃការធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធអប់រំរបស់លោករដ្ឋមន្ត្រី ហង់ ជួន ណារ៉ុន។ កាលពីឆ្នាំ២០១៤ អត្រាអ្នកប្រឡងជាប់មាន ២៦ភាគរយ ដែលថយពី ៨០ភាគរយនៅឆ្នាំ២០១៣។ ចំណែកនៅបណ្តាឆ្នាំបន្ទាប់មក អត្រានេះកើនឡើងវិញ ដូចជានៅឆ្នាំ២០១៦ អត្រាសិស្សប្រឡងជាប់មាន ៦២ភាគរយ។
ប្រព័ន្ធអប់រំមូលដ្ឋានកម្ពុជា ធ្លាប់រងការរិះគន់ថាមិនមានស្តង់ដារ ពិសេសពេលមានការប្រឡងចេញម្តងៗ វាមានសភាពរញ៉េរញ៉ៃ ដូចជាគ្រូទទួលយកសំណូកពីសិស្សពេលប្រឡង ជាថ្នូរបើកឲ្យមានការលួចចម្លង និងការបែកធ្លាយវិញ្ញាសាមុនពេលប្រឡង ជាដើម។
នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការភាពជាដៃគូអប់រំ នៃអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល (NGO Education Partnership) លោក ជិន ចាន់វាសនា លើកឡើងថា កំណែទម្រង់អប់រំ ពិសេសការបន្តឹងការប្រឡងនេះ ធ្វើឲ្យសិស្សខិតខំរៀនសូត្រជាងមុន ហើយផលិតបានធនធានមនុស្សដែលមានចំណេះដឹងពិតៗ។ លោកបន្តថា ក្រសួងគួរពង្រឹងគុណភាពគ្រូបង្រៀន និងផ្តល់ការលើកទឹកចិត្តគ្រូបន្ថែមទៀត ដើម្បីឲ្យកំណែទម្រង់រឹតតែទទួលបានលទ្ធផលល្អ៖ «»។
ការប្រឡងនេះ ធ្វើឡើងរយៈពេលពីរថ្ងៃ។ ប្រឡងថ្ងៃនេះមានវិញ្ញាសាភាសាបរទេស គីមីវិទ្យា ជីវវិទ្យា ប្រវត្តិវិទ្យា ភូមិវិទ្យា ផែនដី និងបរិស្ថានវិទ្យា។
បើតាមក្រសួងអប់រំ ដំណើរការសំណេរថ្ងៃទីមួយបានប្រព្រឹត្តទៅដោយរលូនល្អ ហើយបេក្ខជនបានគោរពបទប្បញ្ញត្តិនៃការប្រឡងបានយ៉ាងល្អ និងប្រឹងប្រែងធ្វើកិច្ចការតាមសមត្ថភាពរៀងៗខ្លួន។
នៅថ្ងៃប្រឡងទីមួយនេះ បេក្ខជនប្រព្រឹត្តកំហុសឆ្គងត្រូវបានរៀបចំកំណត់ហេតុពិសេសចំនួន ៧ករណី ក្នុងនោះករណីដកហូតទូរស័ព្ទដៃ ៥ករណី ប្ដូរលេខតុអង្គុយ ១ករណី លួចចម្លងសំណៅឯកសារ ១ករណី ដោយឡែកមានបេក្ខជនមានបញ្ហាសុខភាពចំនួន ២៣ករណី ប៉ុន្តែអាចដំណើរការប្រឡងបន្តទៀតបាន បន្ទាប់ពីទទួលបានការសង្គ្រោះបឋម និងមាន ២ករណីដែលមិនអាចបន្តការប្រឡងបាន។
បុគ្គលិកអប់រំមានកំហុសឆ្គង ១ករណី (ធ្វើអនុរក្សជំនួស) ត្រូវបានបញ្ឈប់មិនអនុញ្ញាតឲ្យបន្តការងារ និងរៀបចំកំណត់ហេតុពិសេស។
មណ្ឌលមួយចំនួននៅពេលព្រឹកនៅខេត្តកោះកុង ខេត្តព្រះសីហនុ មានភ្លៀងធ្លាក់ និងពេលរសៀលមានមណ្ឌលមួយចំនួននៅខេត្តបាត់ដំបង ខេត្តកណ្ដាល និងខេត្តក្រចេះ មានភ្លៀងធ្លាក់ ប៉ុន្តែមិនប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការសំណេររបស់បេក្ខជនឡើយ។
សិស្សប្រឡងមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិក្នុងឆ្នាំនេះមានជាង ១សែននាក់ (១០១.៤១០នាក់) ដែលមាន ១៧៨មណ្ឌល និងមានជាង ៤ពាន់បន្ទប់ (៤.០៩៣នាក់) នៅទូទាំងប្រទេស។ ក្នុងដំណើរការសំណេរនាថ្ងៃទីមួយនេះ សិស្សអវត្តមានសរុបចំនួន ១.៤៩៧នាក់។
អ្នកសង្កេតការណ៍ប្រឡងមានជាង ៤ពាន់នាក់ ហើយក្នុងមួយមណ្ឌល មន្ត្រីប៉ូលិស និងប៉េអិមជាង ១០នាក់ ត្រូវបានដាក់ពង្រាយការពារសុវត្ថិភាព ជួយសម្រួលចរាចរណ៍ និងការពារការដឹកជញ្ជូនវិញ្ញាសាទៅតាមមណ្ឌល៕