Clik here to view.
ប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារនៅស្រុកឯកភ្នំ ខេត្តបាត់ដំបង ចាប់យករបរដាំដើមក្រចៅ យកសម្បកធ្វើខ្សែព្រាលលក់ ឬហៅថាក្រចៅកូត រកប្រាក់ចំណូលបន្ថែមសម្រាប់ដោះស្រាយជីវភាពគ្រួសារក្រៅពីការធ្វើស្រែចម្ការ។ អ្នកភូមិអះអាងថា ខ្សែក្រចៅ ឬហៅថាខ្សែព្រាលឆ្នាំនេះមានហាងឆេងល្អជាងឆ្នាំមុន ធ្វើឲ្យពួកគាត់រកប្រាក់ចំណូលបានច្រើនគួរសម ប៉ុន្តែពួកគាត់ដាំបានតិច ដោយសារពិបាករកគ្រាប់ពូជ។
ដើមក្រចៅខ្លះទំហំប៉ុនមេដៃ និងប៉ុនមេជើងមនុស្សចាស់ និងមានកម្ពស់ប្រហែលពីពីរម៉ែត្រទៅ ៣ម៉ែត្រ ដែលប្រជាកសិករនៅស្រុកឯកភ្នំ ភាគច្រើនដាំនៅលើដីស្រែទីទួលមិនងាយដក់ទឹក។ អ្នកភូមិអះអាងថា មូលហេតុដែលដាំនៅលើដីទួល ដើម្បីឲ្យដើមក្រចៅលូតលាស់បានល្អ។
នៅជាប់ផ្លូវលំទីជនបទអមដងស្ទឹងសង្កែ នៃឃុំព្រែកនរិន្ទ ស្រុកឯកភ្នំ កន្លែងខ្លះមានដើមក្រចៅនៅក្បែរផ្ទះរបស់ពលរដ្ឋ។ អ្នកភូមិបាននាំគ្នាប្រមូលផលក្រចៅ ដោយកាប់នឹងកាំបិតរួចប្រមូលចងបាច់ ដោយក្នុងមួយបាច់ៗប្រហែលមួយឱបកូនក្មេង ហើយបកយកសម្បកក្រចៅទៅកូត ដោយប្រើកាំបិត ឬអ្នកខ្លះប្រើអង្គប់ដែលមានដែកនៅខាងក្នុង គាបយកសម្បកស្ដើងៗខាងក្រៅចេញ ទុកតែសាច់ក្រចៅ ឬហៅថាខ្សែព្រាល។
ពលរដ្ឋរស់នៅភូមិអន្សងសក ឃុំព្រែកនរិន្ទ លោក អ៊ិត ហត ផ្ដល់សម្ភាសឲ្យអាស៊ីសេរី ខណៈកំពុងកាប់ដើមក្រចៅ ថាឆ្នាំនេះលោកដាំក្រចៅនៅលើផ្ទៃដីជិតកន្លះហិកតារ ដោយប្រមូលផលបណ្ដើរៗជិតអស់ពាក់កណ្ដាលហើយ។ បុរសសម្បុរសណ្ដែកបាយ វ័យ ៥០ឆ្នាំប្លាយរូបនេះអះអាងថា ហាងឆេងខ្សែក្រចៅឆ្នាំនេះមានតម្លៃល្អ គឺប្រមាណពី ៥.៥០០រៀលទៅ ៦ពាន់រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម។ លោកអះអាងថា តម្លៃនេះលក់បានប្រាក់ចំណេញជាងឆ្នាំមុនៗ ដែលតម្លៃត្រឹមតែជាង ៤ពាន់រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម។ លោកថា ផ្ទៃដីជិតកន្លះហិកតារនេះ ប្រមូលផលបានចំនួនប្រមាណពី ៤០០ ទៅ ៥០០គីឡូក្រាមក្នុងមួយឆ្នាំ៖ «បើសិនជាតម្លៃដូចសព្វថ្ងៃ ដាំក្រចៅលក់បានប្រាក់ច្រើនជាងធ្វើស្រែ ប៉ុន្តែត្រូវចំណាយរយៈពេលយូរជាងការធ្វើស្រូវ ព្រោះចំណាយពេល ៦ខែទើបប្រមូលផល ចំណែកឯស្រូវស្រាលវិញ គេដាំតែ ៣ខែបានផលហើយ»។
លោកបន្ថែមទៀតថា ប្រសិនបើហាងឆេងក្រចៅល្អ និងមានឈ្មួញមកទិញដល់ផ្ទះជារៀងរាល់ឆ្នាំនោះ គឺពួកគាត់មិនធ្វើស្រែនោះទេ ព្រោះធ្វើក្រចៅបានផលច្រើនជាង និងចំណាយផ្ទៃដីតិច ក៏ប៉ុន្តែត្រូវចំណាយកម្លាំងនៅពេលប្រមូលផលលំបាកជាងការធ្វើស្រែ៖ «ដូចខ្ញុំនិយាយអ៊ីចឹង បើសិនជាមានរោងចាំទិញក្រចៅវិញ អត់បានធ្វើស្រូវទេ នាំគ្នាធ្វើក្រចៅហើយ ព្រោះក្រចៅបានផលពីរដងនៃការធ្វើស្រែ»។
ការប្រមូលផលក្រចៅក្រោយពីកូតយកសម្បកស្ដើងៗហើយ កសិករត្រូវយកវាទៅហាលថ្ងៃ ដោយធ្វើស្នួហាលដូចការហាលខោអាវដែរ។ អ្នកភូមិឲ្យដឹងថា ហាលខ្សែក្រចៅឲ្យស្ងួតដោយប្រើរយៈពេលពេញមួយថ្ងៃទើបវាស្ងួតល្អ ហើយប្រមូលចងបាច់ជាការស្រេច។
ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀត លោកស្រី មិញ សារឿន មានប្រសាសន៍ថា លោកស្រីប្រកបរបរមួយនេះធ្វើជារបរបន្ថែមជាង ៤០ឆ្នាំហើយ ក៏ប៉ុន្តែឆ្នាំនេះខ្សែក្រចៅបានថ្លៃជាងឆ្នាំមុនៗ។ ស្ត្រីវ័យ ៧៣ឆ្នាំរូបនេះបន្ថែមដោយសម្ដីមួយៗថា ខ្សែក្រចៅនៅពេលគេហាលវាស្ងួតហើយ មានឈ្មួញមកទិញដល់ផ្ទះ ដោយពុំបាច់យកទៅលក់នៅទីផ្សារនោះទេ៖ «របរនេះគ្រាន់តែបានប្រាក់ទិញម្ហូបប្រចាំថ្ងៃ គឺប្រាក់សល់សម្រាប់ធ្វើអ្វីផ្សេងទេ ព្រោះខ្ញុំធ្វើម្នាក់ឯង។ បើគេធ្វើគ្នាច្រើនបានប្រាក់នៅសល់ខ្លះ។ ខ្ញុំធ្វើក្រចៅរាល់ថ្ងៃបានប្រមាណ ៣ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយថ្ងៃ។ របរនេះហត់ណាស់»។
ឈ្មួញទិញក្រចៅនៅឃុំព្រែកនរិន្ទ លោក ព្រឿន ព្រួញ មានប្រសាសន៍ថា ក្នុងមួយសប្ដាហ៍លោកប្រមូលទិញខ្សែក្រចៅពីកសិករបានជាង ១តោន ហើយចំនួន ២សប្ដាហ៍ប្រមូលទិញបានជាង ២តោន ទើបលោកដឹកយកទៅលក់ម្ដង។ លោកបន្ថែមថា ក្រចៅទាំងអស់នេះលោកយកទៅលក់ឲ្យម៉ូយទិញយកទៅចែកចាយបន្តនៅខេត្តព្រៃវែង៖ «ហាងឆេងក្រចៅឆ្នាំនេះមានតម្លៃជាងឆ្នាំមុន ដោយសារខ្ញុំរកទីផ្សារបានឆ្ងាយ បើសិនជាលក់នៅត្រឹមខេត្តបាត់ដំបង មិនបាន ៣ពាន់ផង ក្រចៅក្នុងមួយគីឡូក្រាមនោះ។ បានទីផ្សារនៅខេត្តព្រៃវែង គ្រាន់ជួយដល់កសិករនៅឃុំព្រែកនរិន្ទ»។
អ្នកភូមិឲ្យដឹងថា ប្រសិនបើដើមក្រចៅល្អ ដាំនៅលើផ្ទៃដីចំនួន ៤០ម៉ែត្របួនជ្រុង ហុចផលប្រមាណពី ២៥០ ទៅ ៣០០គីឡូក្រាម។ ចំណែកការប្រមូលផលក្រចៅវិញ អ្នកភូមិអះអាងថា មនុស្សម្នាក់អាចកូតក្រចៅបានពី ៣ ទៅ ៦គីឡូក្រាមក្នុងមួយថ្ងៃ។
មេឃុំព្រែកនរិន្ទ លោក ងៀប រ៉ុត អះអាងថា របរធ្វើក្រចៅរបស់កសិករនៅឃុំមួយនេះ សព្វថ្ងៃជារបរបន្ទាប់បន្សំក្រៅពីការធ្វើស្រែ និងធ្វើចម្ការរកប្រាក់ចំណូលដោះស្រាយជីវភាពគ្រួសារ។ រីឯដំណាំឆ្លងកាត់ផ្សេងៗទៀតដូចជាសណ្ដែកបាយ ពោត ត្រសក់ និងឪឡឹក ជាដើម លោកថាក៏ជារបរសំខាន់ដែលពលរដ្ឋនិយមដាំដុះ៖ «បាទ! គាត់ធ្វើជាលក្ខណៈគ្រួសារហ្នឹង តែសុំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជួយគាំទ្រប្រើប្រាស់របស់ក្នុងស្រុកយើងផង ព្រោះជារបស់ល្អប្រើជាប់បានយូរ»។
ខ្សែក្រចៅគេនិយមយកទៅធ្វើជាខ្សែត្បាញកន្ទេលក្រហម ខ្សែដេរបាវស្រូវអង្ករ និងប្រើប្រាស់សម្រាប់ចងរបស់របរក្នុងផ្ទះ ជាដើម គឺជាប់ល្អជាងខ្សែប្លាស្ទិកនាំចូលពីក្រៅប្រទេស។ មេឃុំព្រែកនរិន្ទ ឲ្យដឹងថា សព្វថ្ងៃពលរដ្ឋដែលនិយមដាំក្រចៅមានប្រមាណ ៤០គ្រួសារ នៅក្នុងភូមិចំនួន៥ នៃឃុំរបស់លោក និងមានផ្ទៃដីដាំដុះសរុបជាង ១០ហិកតារ៕