
អង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនដែលធ្វើការងារផ្ដល់សេវាសុខភាពសម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនបានជួបសន្ទនាជាមួយមន្ត្រីជំនាញ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ស្ដីពីយុទ្ធនាការគាំទ្របញ្ឈប់ទណ្ឌកម្មមកលើអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន។ កិច្ចពិភាក្សានេះ បានធ្វើឡើងស្របពេលយុទ្ធនាការប្រឆាំងគ្រឿងញៀនលើកដំបូងរបស់រដ្ឋាភិបាល បានធ្វើឱ្យចំនួនអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ដែលតែងទៅទទួលសេវាសុខភាពសាធារណៈធ្លាក់ចុះ។
នៅថ្ងៃទី២៩ ខែមិថុនា អង្គការខាណា (Khana) និងអង្គការជាដៃគូពាក់ព័ន្ធរបស់ខ្លួនមួយចំនួនទៀតបានរៀបចំកិច្ចសន្ទនាជាមួយមន្ត្រីជំនាញរដ្ឋាភិបាលមកពីអាជ្ញាធរប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនអាជ្ញាធរប្រយុទ្ធប្រឆាំងជំងឺអេដស៍ មន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល និងអ្នកចូលរួមចំនួនទៀតដែលធ្លាប់ជាអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនស្ដីពីយុទ្ធនាការ គាំទ្របញ្ឈប់ទណ្ឌកម្មមកលើអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀននៅឯសណ្ឋាគារហ្គ្រីន ផាលេស (Green Palace Hotel) រាជធានីភ្នំពេញ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការខាណា លោក ជួប សុខចំរើន ថ្លែងថា យុទ្ធនាការគាំទ្របញ្ឈប់ទណ្ឌកម្មមកលើអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀននេះ គឺជាយុទ្ធនាការសកលមួយដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងប្រហែល ៥ឆ្នាំមកហើយ រីឯនៅកម្ពុជា វិញ វាជាលើកទី៣នៃយុទ្ធនាការនេះ ដើម្បីស្វែងរកការគាំទ្រអនុវត្តសេវាកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់មកលើអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន។
លោកបន្ថែមថា នៅក្នុងយុទ្ធនាការលើកដំបូងដើម្បីប្រឆាំងគ្រឿងញៀនរយៈពេល ៦ខែរបស់រដ្ឋាភិបាល ដែលចាប់បញ្ជូនអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនទៅមណ្ឌលអប់រំវិជ្ជាជីវៈព្រៃស្ពឺ ឬទៅព្រៃស ជាដើម គឺបានធ្វើឱ្យចំនួនអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនដែលទៅទទួលយកការផ្ដល់សេវាសុខភាពសាធារណៈធ្លាក់ចុះ៖ «អ្នកដែលទទួលបានថ្នាំមេតាដូនពីមន្ទីរពេទ្យរុស្ស៊ី មានជិត ២០០នាក់ ប៉ុន្តែមកដល់ពេលនេះ ចំនួននេះថយចុះរហូត ហើយឥឡូវសល់តែ ៨០នាក់ តែមិនមែនមានន័យថា ដោយសារយុទ្ធនាការទាំងស្រុងទេ»។
នៅក្នុងការសិក្សាកាលពីឆ្នាំ២០១២ របស់ក្រសួងសុខាភិបាល អាជ្ញាធរប្រយុទ្ធប្រឆាំងជំងឺអេដស៍ និងមានអង្គការខាណា ជាដៃគូមួយផង បានឱ្យដឹងថា ដោយឡែកសម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនតាមរយៈចាក់ម្ជុល និងជាក្រុមងាយប្រឈមខ្លាំងបំផុតនឹងការឆ្លងមេអេដស៍ និងជំងឺថ្លើមប្រភេទ C មានចំនួនជាង ១.៣០០នាក់ ប៉ុន្តែមានតែ ១ភាគ៣នៃចំនួនអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងទាំងនេះប៉ុណ្ណោះ បានទទួលសេវាកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់៖ «ក្នុងចំណោមអ្នកចាក់ថ្នាំញៀន ១០០នាក់ គឺមាន ២៥នាក់គឺមានផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ហើយសម្រាប់អ្នកអត់ចាក់វិញ ១០០នាក់ អត្រាផ្ទុកមេរោគអេដស៍មាន ៤នាក់»។
សេវាកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់មកលើអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន មានដូចជាកម្មវិធីចុះអប់រំសហគមន៍អំពីផលប៉ះពាល់នៃការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន កម្មវិធីផ្ដល់ម្ជុលស៊ីរាំង កម្មវិធីធ្វើតេស្ដរកមេរោគអេដស៍ កម្មវិធីផ្ដល់ឱសថសម្រាប់អ្នកចាក់ហេរ៉ូអ៊ីន កម្មវិធីចែកស្រោមអនាម័យ និងការផ្ដល់ជំនាញឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនជាដើម។
ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហានេះ អនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសុខាភិបាល លោក ឈុំ វណ្ណារិទ្ធ ថ្លែងថា ការព្យាបាលអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន នៅតាមសហគមន៍គឺមានប្រសិទ្ធភាពជាងការចាប់បញ្ជូនទៅដាក់តាមមណ្ឌលកែប្រែនានា។ លោកបន្ថែមថា ថ្វីត្បិតការព្យាបាលនៅតាមសហគមន៍មានប្រសិទ្ធភាពយ៉ាងណាក្ដី ប៉ុន្តែនៅមានផលលំបាកមួយចំនួនដោយសារអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនខ្លះមិនចង់ផ្ដល់ដំណឹងអំពីការញៀនរបស់ខ្លួនទៅអ្នកដទៃ ដោយសារការភ័យខ្លាច និងការរើសអើង៖ «ព្យាបាលសហគមន៍ មានន័យថា ម៉ែឪបងប្អូនយកទៅជួបជាមួយគ្រូពេទ្យ ដែលទទួលបានការបណ្ដុះបណ្ដាលពីក្រសួងសុខាភិបាល»។
ជាមួយគ្នានេះ តំណាងឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនថ្នាក់ជាតិ និងជាអតីតអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនអស់រយៈជាង ១០ឆ្នាំ លោក អុក ខា លើកឡើងថា យុទ្ធនាការ ៦ខែ គឺមានអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងជាបន្តបន្ទាប់ ត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់ឃុំឃាំង និងបញ្ជូនទៅស្ដារនីតិសម្បទា បើទោះជាអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនទាំងនោះ ត្រូវបានចាត់ទុកថា ជាជនរងគ្រោះក្ដី៖ «សម្ដេចគាត់ថា ជាជនរងគ្រោះ ប៉ុន្តែច្បាប់ថ្មី និងយុទ្ធនាការថ្មីហ្នឹង ចាប់បានគឺបញ្ជូនទៅស្ដារនីតិសម្បទា និងឃុំឃាំង»។
យុទ្ធនាការប្រឆាំងគ្រឿងញៀនរយៈពេល ៦ខែ ដែលគិតចាប់ពីថ្ងៃទី១ ខែមករា មកដល់ថ្ងៃទី២២ ខែមិថុនា អាជ្ញាធរជំនាញបង្ក្រាបបានចំនួនជាង ៤ពាន់ (៤.១០៤) ករណី ឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យជាង ៩ពាន់ (៩.៣០៤) នាក់ ក្នុងនោះជាង ៤ពាន់នាក់ ត្រូវបានរកឃើញពីបទសង្ស័យថា ប្រព្រឹត្តបទល្មើសគ្រឿងញៀន។
អគ្គលេខាធិការរងនៃអាជ្ញាធរប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន លោក នាក យុទ្ធា ថ្លែងថា ថ្វីត្បិតក្នុងច្បាប់ស្ដីពីការត្រួតពិនិត្យគ្រឿងញៀនបានចែង ផ្ដន្ទាទោសអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងពី ១ខែ ទៅ ៦ខែ និងពី ៦ខែ ទៅ ១ឆ្នាំក្ដី ប៉ុន្តែប្រសិនបើអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀននោះ ស្ម័គ្រចិត្តទទួលយកសេវាព្យាបាលដើម្បីស្ដារនីតិសម្បទា នោះគឺពុំមានការផ្ដន្ទាទោសឡើយ៖ «ប៉ុន្តែនៅមេត្រា ១០៥ គាត់មានសរសេរថា ប្រសិនបើអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀននោះ គាត់ស្ម័គ្រចិត្តទៅទទួលយកសេវាស្ដារនីតិសម្បទា ការចោទប្រកាន់ត្រូវលើកលែង»។
មន្ត្រីរូបនេះបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំបូកសរុបលទ្ធផលនៃយុទ្ធនាការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀន លើកទី១ នៅថ្ងៃទី៣ ខែកក្កដា ខាងមុខនេះ ក៏នឹងមានការប្រជុំដើម្បីពិភាក្សាលើទិសដៅការងារបន្ត ក្នុងយុទ្ធនាការប្រឆាំងគ្រឿងញៀនលើកទី២ ទៀតផងដែរ៕